Jakiego artykułu szukasz?

Umowa o pracę, czyli wiesz, co podpisujesz

Zatrudnienie pracownika może opierać się na różnych rodzajach umów o pracę. Warto mieć chociaż podstawową wiedzę na ten temat, aby w kontakcie z pracodawcą znać mocne i słabsze aspekty każdego rodzaju zatrudnienia.

Umowa o pracę, czyli wiesz, co podpisujesz

Wertowanie ofert pracy i wysyłanie własnych aplikacji mamy już za sobą. Proces rekrutacji przebiegł pomyślnie, przed nami już tylko wyczekana praca. Każda umowa obwarowana jest przepisami właściwego kodeksu, z którego jednoznacznie wynikają prawa i obowiązki stron zawierających umowę. Warto się więc przyjrzeć skrótowo kilku najczęściej spotykanym umowom, jakie wiążą nas z pracodawcą. Jako że nieznajomość prawa szkodzi, lepiej poznać konsekwencje, wynikające z konkretnych umów.


Umowa o pracę

Najczęściej zawierana w formie pisemnej, aczkolwiek forma ustna też jest dopuszczalna, wymaga jednak późniejszego potwierdzenia na piśmie. Umowa taka powinna zawierać kilka stałych elementów, jak data zawarcia umowy, określenie rodzaju umowy, wskazanie stron, które ją zawierają, nazwanie rodzaju pracy, jakiej dotyczy, określenie czasu pracy oraz miejsca, gdzie będzie wykonywana, sprecyzowanie wynagrodzenia. Kwestie te są oczywiście wcześniej omawiane w trakcie rozmów kwalifikacyjnych i szczegółowych ustaleń warunków pracy. Umowa o pracę może być podpisana na czas określony (wygasa w momencie upłynięcia wskazanego terminu, dalsza współpraca wymaga podpisania nowej umowy), na czas nieokreślony, na okres próbny, na czas wykonywania określonej pracy czy na zastępstwo.

Podpisanie umowy o pracę gwarantuje pracownikowi możliwość skorzystania z urlopu płatnego w wymiarze odpowiadającym stażowi pracy. Podobnie w przypadku choroby przysługuje odpowiednio skalkulowane wynagrodzenie. I co bardzo ważne w kontekście przyszłej emerytury: przepracowany okres wlicza się do stażu pracy. Ponadto pracodawca ma obowiązek odprowadzać składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne.

Umowa o pracę podpisana na czas nieokreślony (oraz na okres próbny) chroni przez pewien okres pracownika w sytuacji jej wypowiedzenia przez pracodawcę. W zależności od czasu pracy u danego pracodawcy, pracownika obowiązuje odpowiedni okres wypowiedzenia. Nie traci on pracy z dnia na dzień. Dodatkowo w określonych sytuacjach pracownikowi przysługują 2 lub 3 dni wolne na poszukiwanie pracy. Umowę o pracę można również rozwiązać za porozumieniem stron, na zasadach określonych przez strony. Umowę o pracę regulują przepisy kodeksu pracy.


Umowa-zlecenie

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną, regulują ją przepisy kodeksu cywilnego. Najistotniejsze w niej jest wskazanie zleceniodawcy i zleceniobiorcy oraz jej przedmiotu, czyli wykonywanej na rzecz zleceniodawcy pracy. Według przepisów kodeksu cywilnego nie ma mowy o wykonywaniu w ramach umowy zlecenia konkretnych czynności faktycznych. Istotą jest „staranne działanie” na rzecz zleceniodawcy, a wynagrodzenie nie jest uzależnione od wyników. Umowa nie określa miejsca wykonywania pracy ani czasu pracy. Ta cywilnoprawna umowa nie daje możliwości wliczenia czasu pracy do łącznego stażu pracownika. Pracownikowi nie przysługuje płatny urlop. Obowiązkowo odprowadzane są składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, również wypadkowe o ile praca wykonywana jest w miejscu prowadzenia działalności przez zlecającego, natomiast ubezpieczeniu chorobowemu zleceniobiorcy podlegają dobrowolnie.

Umowa zlecenie może zostać wypowiedziane przez każdą ze stron i w każdym czasie. Do rozwiązania dochodzi z dnia na dzień bez żadnych okresów wypowiedzenia, chyba że strony ustaliły w umowie inne warunki rozwiązania wzajemnej relacji.

Uczniowie lub studenci do ukończenia 26 roku życia nie zostają objęci składkami ZUS przy podpisaniu umowy zlecenie, co oznacza, że taka forma zatrudnienia jest dla pracodawcy tańsza. Umowa-zlecenie jest więc powszechnie stosowana do regulowania stosunków pracy w odniesieniu do osób uczących się.

Umowa o dzieło

To również umowa cywilno - prawna. Od umow y -zlecenia różni ją przede wszystkim przedmiot umowy. W tym przypadku jest jasno sprecyzowany efekt końcowy, jaki ma być uzyskany w wyniku pracy przyjmującego zamówienie. Umowa ta nazywana jest „umową rezultatu”, bo to on warunkuje wywiązanie się lub nie z umowy. Przykładowo przedmiotem umowy jest wykonanie zdjęć, przetłumaczenie tekstu, sporządzenie protokołu, projekt graficzny, aranżacja wnętrza, itp. W przypadku umowy o dzieło nie są odprowadzane żadne składki, czas pracy objęty umową o dzieło nie jest wliczana do stażu pracy.


Własna działalność gospodarcza czyli tzw. samozatrudnienie

Coraz więcej ogłoszeń o pracę zawiera klauzulę gotowości podjęcia własnej działalności gospodarczej. To najbardziej ryzykowna forma zatrudnienia, szczególnie w przypadku osób, które nie posiadają doświadczeniu w prowadzeniu własnej firmy. Przede wszystkim na nas samych spada konieczność ponoszenia kosztów prowadzenia tej działalności, opłacenia obowiązkowych comiesięcznych składek, niezależnie od wysokości uzyskanego przychodu. Z perspektywy pracodawcy takie zatrudnienie jest korzystne. Znacznie zmniejsza koszty personalne pracownika. Należy jednak pamiętać, że osoba zatrudniona w oparciu o działalność gospodarczą w sytuacji ewentualnej choroby otrzyma od ZUS wynagrodzenie chorobowe odpowiadające wysokości opłacanej stawki (a jest ona najczęściej najniższa). Przy takiej formie zatrudnienia nie istnieją żadne terminy wypowiedzenia, wobec czego należy liczyć się z tym, iż można stracić pracę z dnia na dzień bez jakiegokolwiek zabezpieczenia.

Z powyższych powodów samozatrudnienie bywa dobrym rozwiązaniem dla osób z pewnym bagażem doświadczeń zawodowych, specjalistów w okreslonej branży, znających rynek i konkurencję, którzy mają wiedzę na temat rynku, księgowości, prowadzenia przedsiębiorstwa, są zdyscyplinowani, pracowici, potrafia wyznaczać sobie cele i konsekwentnie je realizować. Młodym osobom, np. absolwentom szkół wyższych, wskarciem służą Inkubatory Przedsiębiorczości. Dzięki nim, jak i uczelnianym Biurom Karier, można zdobyć podstawową wiedzę na temat założenia firmy i funkcjonowania przedsiębiorstwa, jednak ostatecznie na sukces wynikający z prowadzeni własnej działalności, trzeba zapracować samemu.


Kontrakt menedżerski

Kontrakt menedżerski regulują przepisu kodeksu cywilnego, jego charakter jest zbliżony do umowy - zlecenia, z tą różnicą, że menedżer przyjmuje zlecenie zarządzania przedsiębiorstwem w imieniu przedsiębiorcy, zaś jego wynagrodzenie uzależnione jest od konkretnego wyniku: uzyskania odpowiedniego poziomu zysku, zdobycia nowego rynku zbytu, osiągnięcie ustalonej wysokości sprzedaży, itp. Rozwiązanie kontraktu menedżerskiego może odbyć się praktycznie z dnia na dzień. Kontrakt menedżerski może również zostać zawarty w formie umowy o pracę, wówczas stosuje się do niego przepisy prawa pracy.

Niewątpliwą zaletą takiej formy zatrudnienia jest brak podporządkowania i zwierzchności kierowniczej, duża samodzielność i swoboda decyzyjna, czy nienormowany, elastyczny czas pracy.



Powiązane treści

Czy umowa o pracę jest lepsza niż zlecenie?
Czy umowa o pracę jest lepsza niż zlecenie?
Etat czy własna firma?
Etat czy własna firma?
Zadbaj o referencje dla siebie
Zadbaj o referencje dla siebie
Wizerunek zawodowy pracownika w sieci
Wizerunek zawodowy pracownika w sieci
Najlepiej płatne branże w Polsce
Najlepiej płatne branże w Polsce
Mądrze negocjuj podwyżkę
Mądrze negocjuj podwyżkę
Babski biznes, czyli kobieca przedsiębiorczość w akcji
Babski biznes, czyli kobieca przedsiębiorczość w akcji
Otrzymałem wypowiedzenie! Jak sobie z tym poradzić?
Otrzymałem wypowiedzenie! Jak sobie z tym poradzić?
Spójrz na siebie, jak na markę
Spójrz na siebie, jak na markę
Zarobki specjalistów i managerów w Polsce
Zarobki specjalistów i managerów w Polsce

Komentarze (0)

brak komentarzy…
  • Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Roberta Schumana, Wydział w Warszawie
  • Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
  • Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
  • Akademia Medyczna Humanum w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Prawa we Wrocławiu
  • Wyższa Szkoła Biznesu National-Louis University w Nowym Sączu
  • Akademia Nauk Stosowanych im. prof. E. Lipińskiego w Kielcach
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. ks. B. Markiewicza w Jarosławiu
  • Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
  • Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Warszawie
  • Akademia WIT w Warszawie
  • Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
  • Collegium Humanum w Rzeszowie
  • Collegium Humanum w Gdańsku
  • Wrocławska Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej HORYZONT
  • Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej
  • Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
  • Uniwersytet Kaliski
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
  • Uniwersytet Pomorski w Słupsku
  • Akademia Nauk Stosowanych im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Uczelnia Państwowa
  • Uniwersytet Gdański
  • Powiślańska Szkoła Wyższa Filia w Toruniu
  • Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie
  • Politechnika Świętokrzyska w Kielcach
  • Akademia Nauk Stosowanych im. Stanisława Staszica w Pile
  • Politechnika Morska w Szczecinie
  • Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki
  • Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
  • Menedżerska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
  • Akademia Górnośląska im. Wojciecha Korfantego w Katowicach
  • Warszawska Wyższa Szkoła Biznesu
  • Wyższa Szkoła Zdrowia w Gdańsku
  • Uniwersytet Ignatianum w Krakowie
  • Wrocławska Akademia Biznesu w Naukach Stosowanych
  • Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania
  • Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
  • Collegium Humanum w Poznaniu
  • Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia w Warszawie
  • Uniwersytet SWPS Katowice
  • Politechnika Śląska
  • Akademia Śląska w Katowicach
  • Uniwersytet Wrocławski
  • Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
  • Gdański Uniwersytet Medyczny
  • Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości im. K.Goduli w Chorzowie
  • Warszawska Uczelnia Medyczna im. Tadeusza Koźluka
  • Wydział Inżynierii Lądowej Politechnika Krakowska
  • Uniwersytet Zielonogórski
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Filia w Rybniku
  • Powiślańska Szkoła Wyższa Filia w Gdańsku
  • Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
  • Collegium Humanum w Kielcach
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
  • Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
  • Wyższa Szkoła Sztuki i Projektowania w Łodzi
  • Krakowska Wyższa Szkoła Promocji Zdrowia
  • Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza
  • Collegium Humanum w Katowicach
  • Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
  • Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Wyższa Szkoła Zarządzania i Psychologii w Poznaniu
  • WSPiA Rzeszowska Szkoła Wyższa
  • Warszawska Szkoła Zarządzania - Szkoła Wyższa
  • Uniwersytet Rzeszowski
  • Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
  • Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
  • Akademia Tarnowska
  • Społeczna Akademia Nauk w Łodzi
  • Uczelnia Społeczno - Medyczna w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych w Warszawie
  • Uniwersytet Wirtualnej Edukacji
  • Collegium Humanum we Wrocławiu
  • Wydział Nauk o Polityce i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Opolskiego
  • Uniwersytet Medyczny w Łodzi
  • Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
  • Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu
  • Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Biznesu National-Louis University, Filia w Tarnowie
  • Collegium Humanum w Szczecinie
  • Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Akademia Medycznych i Społecznych Nauk Stosowanych w Elblągu
  • Uniwersytet Śląski w Katowicach
  • Warszawska Akademia Medyczna Nauk Stosowanych
  • Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
  • Collegium Humanum w Warszawie
  • VIAMODA Szkoła Wyższa w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Filia w Szczawnie-Zdroju
  • Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni
  • Collegium Polonicum w Słubicach, UAM w Poznaniu
  • Akademia Pożarnicza w Warszawie
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
  • Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
  • Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych, Filia w Gdańsku
  • Wojskowa Akademia Techniczna im. J. Dąbrowskiego w Warszawie
  • Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni
  • Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Roberta Schumana w Radomiu
  • Akademia Mazowiecka w Płocku
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu w Łodzi
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
  • Politechnika Poznańska
  • Uniwersytet w Siedlcach
  • Bydgoska Szkoła Wyższa
  • Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
  • Collegium Humanum w Lublinie
  • Gdańska Szkoła Wyższa
  • Akademia Nauk Stosowanych w Raciborzu
  • Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna we Wrocławiu
  • Politechnika Łódzka
  • Wyższa Szkoła Logistyki w Poznaniu
  • Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
  • Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego
  • Wszechnica Polska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Targu
  • Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej
  • Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
  • Szkoła Wyższa Ekonomii i Zarządzania w Łodzi
  • Uniwersytet Morski w Gdyni
  • Uczelnia Nauk Społecznych w Łodzi
  • Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie
  • Powiślańska Szkoła Wyższa
  • Uczelnia Łazarskiego w Warszawie
  • Uniwersytet Szczeciński
  • Politechnika Częstochowska
  • Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego
  • Akademia Nauk Stosowanych TWP w Szczecinie
  • Collegium Da Vinci w Poznaniu
  • Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
  • Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie
  • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
  • Powiślańska Szkoła Wyższa Filia w Kościerzynie
  • Pomorska Szkoła Wyższa w Starogardzie Gdańskim
  • Międzynarodowa Akademia Nauk Stosowanych w Łomży
  • Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
  • Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie
  • Lubelska Akademia WSEI
  • Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie
  • Warszawska Uczelnia Ekonomiczna
  • Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
  • Społeczna Akademia Nauk w Warszawie
  • Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie
  • Akademia Ateneum w Gdańsku
  • Akademia Zamojska
  • Collegium Civitas w Warszawie