Wielkanocne obrzędy i zwyczaje

Obchody religijne Wielkanocy rozpoczyna odbywająca się wczesnym rankiem procesja i msza, w Kościele katolickim zwana rezurekcją, w prawosławnym jutrznią.

W tym dniu spożywa się uroczyste śniadanie w gronie rodzinnym, poprzedzone składaniem sobie życzeń. Wielkanoc wieńczy okres Wielkiego Postu i poprzedzający ją Wielki Tydzień.

Z Wielkanocą wiążą się liczne religijne i ludowe obrzędy.

Palemki na szczęście
Wielki Tydzień zaczyna się Niedzielą Palmową. Palemki ozdabia się kwiatkami, gałązkami, ziołami, kolorowymi piórkami. Połkniecie poświeconej bazi wróży zdrowie i bogactwo. Zatknięte za obraz lub włożone do wazonów palemki mają chronić mieszkanie przed nieszczęściem i złośliwością sąsiadów.

Świąteczne porządki
Przed Wielkanocą robimy wielkie świąteczne porządki nie tylko po to, by mieszkanie lśniło czystością. Porządki mają także symboliczne znaczenie. Wymiatamy z mieszkania zimę, a wraz z nią wszelkie zło i choroby.

Święconka
Wielka Sobota to dzień radosnego oczekiwania. Tego dnia udajemy się do kościołów poświęcić pokarmy. W koszyku z jedzeniem nie może zabraknąć baranka, mięsa, wędlin, chleba, jajek. Tego dnia święci się też wodę.

Wielka Niedziela
W Wielką Niedzielę zwyczajowo po rezurekcji zasiada się do świątecznego śniadania. Jest ono bogate, często tłuste, z mięsami, pasztetami, kiełbasami, żurkiem, chrzanem i jajkami oczywiście. Zwyczaj dzielenia się jajkiem przetrwał w wielu rodzinach do dziś. Słodkim dodatkiem do wielkanocnego śniadania są baby wielkanocnej i mazurki.

Śmigus-dyngus
Lany poniedziałek to zwyczaj ulubiony przez dzieci i młodzież, zwłaszcza młodych chłopców. Śmigus-dyngus to rytuał, który pozwala oblewać wszystkich wokół. Zmoczone tego dnia panny mają większe szanse na zamążpójście. Jeśli chcą się wykupić od polania, mogą to zrobić dzięki pięknej pisance. Z kolei mężczyzna wręczając tego dnia pannie pisankę, dawał jej do zrozumienia, że mu się podoba.

Szukanie zajączka
W wielu rodzinach, zwłaszcza tam, gdzie są małe dzieci, po zakończeniu śniadania następuje tzw. szukanie zajączka. Drobne niespodzianki i słodycze najczęściej ukryte są w przydomowych ogródkach, wśród kwiatów, pod drzewem bądź w trawie. Najwięcej radości zabawa ta daje oczywiście dzieciom.

Wielkanocne jajo
Jajo króluje na wielkanocnym stole. Jest symbolem życia i odrodzenia. Tradycja ozdabiania pisanek i dzielenia się święconym jajkiem sięga daleko w przeszłość. Już starożytni Persowie wiosną darowali swoim bliskim czerwono barwione jaja. Zwyczaj ten przyjęli od nich Grecy i Rzymianie. Czerwone pisanki mają ponoć moc magiczną i odpędzają złe uroki. Są symbolem serca i miłości.