Jakiego artykułu szukasz?

Zmiany dla pracodawców w kontekście oficjalnego końca pandemii

Prezentujemy komentarz dra Pawła Łuczaka z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego dotyczący odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, który towarzyszył nam od wybuchu pandemii w marcu 2020 roku.

Zmiany dla pracodawców w kontekście oficjalnego końca pandemii

Oficjalny koniec epidemii niesie za sobą wiele zmian dla pracodawców

Komentuje dr Paweł Łuczak z Wydziału Zarządzania UŁ

Dnia 1 lipca odwołany zostanie stan zagrożenia epidemicznego, który towarzyszył nam od wybuchu pandemii w marcu 2020 roku. Choć informację tą uznać można za radosną, bo jest to symboliczne zakończenie trudnych trzyletnich zmagań z koronawirusem, które wywróciły do góry nogami życie znacznej części świata, oznacza wiele zmian dla pracodawców i pracowników.

Oficjalne zakończenie stanu zagrożenia epidemicznego wiąże się z powrotem do przepisów obowiązujących przed pandemią, a także zakończeniem obowiązywania wielu preferencyjnych regulacji. Od sporej części pracowników i pracodawców wymagać to będzie wzmożonych działań w celu „powrotu do normalności” - Komentuje dr Paweł Łuczak z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.

19 czerwca opublikowano Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 czerwca w sprawie odwołania na Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. Skutkiem rozporządzenia jest koniec obowiązywania w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego od dnia 1 lipca. Choć dla wielu Polaków ten dokument ma znaczenie jedynie symboliczne, to niesie on za sobą szereg konsekwencji dla funkcjonowania przedsiębiorstw i ich pracowników.

Przez blisko 3 lata, z uwagi na epidemię sukcesywnie zawieszano bieg lub upływ wielu terminów. Szkolenia z zakresu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, okresowe badania lekarskie czy też orzeczenia o niepełnosprawności, których termin upływał w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego, zachowywały ważność przez cały czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego i pewien okres po jej zakończeniu.

Obowiązek realizacji zaległych badań profilaktycznych

Pracodawcy zobowiązani będą wykonać wszystkie zaległe badania okresowe oraz badania wstępne medycyny pracy. Obowiązek wykonywania badań okresowych został zawieszony tuż po wybuchu pandemii, aby zmniejszyć obłożenie placówek medycyny pracy pacjentami oraz ograniczyć rozprzestrzenianie wirusa. Pierwotnie planowano, aby pracodawcy zobowiązani byli do wykonania zaległych badań w terminie 60 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. W związku z postulatami pracodawców czas ten został wydłużony do 180 dni.

Okazać może się jednak, że nawet czas wydłużony do 6 miesięcy okaże się niewystarczający. Pamiętać należy, że wielu pracodawców zawiesiło badania okresowe. Takie decyzje podyktowane były nie tylko obawą przed epidemią covid-19, lecz również względami oszczędnościowymi. Pracodawcy niejednokrotnie korzystali z okazji do optymalizacji kosztów, jaką było utrzymanie terminu ważności badań lekarskich do końca stanu zagrożenia epidemicznego.

W praktyce oznacza to, że istnieje ogromna liczba organizacji, które przez ostatnie 3 lata nie kierowały pracowników na badania okresowe medycyny pracy. Zważywszy na fakt, że badania te ważne są zazwyczaj od 1 roku do 5 lat, to w przypadku wielu pracodawców powstanie obecnie konieczność skierowania na badania nie kilku czy kilkunastu pracowników, lecz de facto prawie wszystkich osób zatrudnionych w organizacji.

Spodziewać się zatem należy znacznie większej liczby osób wykonujących badania medycyny pracy, a tym samym zwiększonych kolejek w placówkach. Jeśli pracodawcy i pracownicy będą odwlekać termin wykonania badań, sytuacja w placówkach medycyny pracy pod koniec roku może być bardzo trudna zważając na fakt, iż koniec terminu na ich wykonanie przypada na okres między Świętami a Nowym Rokiem, a jak wiadomo, dla wielu branż, jak chociażby handel czy usługi, ostatnie dwa miesiące roku są okresem wzmożonej aktywności.

Obowiązek realizacji zaległych szkoleń z zakresu BHP

Analogiczne zawieszenie terminów zastosowane zostało w przypadku szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W tym przypadku jednak termin na uzupełnienie brakujących szkoleń jest znacznie krótszy, bo wynosi zaledwie 60 dni.

Wywiązanie się z tego obowiązku może stanowić spore wyzwanie dla pracodawców z uwagi na rozpoczynający się właśnie sezon urlopowy, który nie tylko skróci czas na odbycie szkoleń dla pracowników, lecz również stanowić będzie wyzwanie organizacyjne dla pracodawców, aby oddelegować część pracowników na szkolenia z i tak już zdziesiątkowanej przez urlopy załogi. Nie bez znaczenia będzie również w tym przypadku sama dostępność specjalistów ds. BHP, którzy mogą poprowadzić szkolenie, a którzy z jednej strony również mają zaplanowane urlopy, z drugiej natomiast nie są w stanie nagle zwiększyć kilkukrotnie liczby prowadzonych szkoleń.

Oczekiwany przez pracodawców powrót tzw. „fikcji doręczenia”

Jedną z najważniejszych zmian, na którą bez wątpienia oczekiwali wszyscy pracodawcy, jest koniec ograniczenia możliwości uznania za doręczone pism nieodebranych w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Przepis ten stanowił, że nieodebranych pism podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego, których termin odbioru określony w druku awizo przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie można było uznać za doręczone w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz przed upływem 14 dni od zakończenia tych stanów.

Brak tzw. „fikcji doręczenia” spędzał sen z powiek wielu pracodawcom oraz specjalistom ds. kadr i płac. W praktyce regulacje „covidowe” doprowadziły do sytuacji, w której pracodawcy stali się „zakładnikami” niezwalnialnych pracowników. W niejednym zakładzie pracy na listach osób zatrudnionych figuruje jedno bądź kilka nazwisk osób, które porzuciły pracę nawet 2-3 lata temu, ale nie odebrały z poczty pisma z wypowiedzeniem umowy o pracę lub rozwiązaniem umowy bez wypowiedzenia. W praktyce, taki pracownik „widmo” nie mógł zostać skutecznie zwolniony.

Z dniem 1 lipca rozpocznie swój bieg 14-dniowy termin, po upływie którego rozwiążą się umowy wszystkich pracowników, którzy nie odebrali pism przez ostatnie 3 lata. Dla pracodawców wiązać się to będzie nie tylko z koniecznością sporządzenia świadectw pracy oraz odpowiednich dokumentów zgłoszeniowych ZUS, lecz również wypłatą ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Choć zmiana ta ucieszy wielu pracodawców, to niestety niejednokrotnie spotkać ich może nieprzyjemna niespodzianka. W przypadku pracowników uzyskujących wynagrodzenie w wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę brak „fikcji doręczenia” okaże się dla nich bardzo opłacalny, gdyż pracodawca obliczając ekwiwalent za niewykorzystany urlop będzie musiał przyjąć do podstawy najniższe wynagrodzenie z roku 2023, a nie na przykład z roku 2020, co w praktyce oznaczać będzie znacznie większe koszty dla pracodawcy (w okresie tym najniższe wynagrodzenie wzrosło o 1000,00 zł).

Utrata przez pracodawców niektórych uprawnień

Koniec stanu zagrożenia epidemicznego to nie tylko wznowienie biegu terminów, lecz również utrata przez pracodawców niektórych uprawnień. Pracodawcy utracą prawo do udzielania pracownikowi, w terminie przez nich wybranym i bez zgody pracownika, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych (w wymiarze do 30 dni urlopu).

Wraz z końcem stanu zagrożenia epidemicznego zniknie również ograniczenie wysokości odszkodowań i odpraw na wypadek ustania stosunku pracy, które w okresie pandemii ograniczone były do dziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Pracodawcy utracą również możliwość wypowiedzenia w ciągu 7 dni przez pracodawcę umowy o zakazie konkurencji, obowiązującym po ustaniu stosunku pracy.

Zmiana odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego pracodawcy, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych lub istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, mogli odstąpić od stosowania wyższego niż określony w ustawie odpisu na ZFŚS, który wynikał z postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania ustalających wyższą wysokość odpisu. Koniec stanu zagrożenia epidemicznego oznacza dla tych pracodawców konieczność powrotu do wysokości odpisu zagwarantowanej postanowieniami układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania.

Autor:

Dr Paweł Łuczak, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Zarządzania Zasobami Ludzkimi, doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauk o zarządzaniu i jakości. Ukończył studia na kierunku zarządzanie zasobami ludzkimi. Jest również absolwentem studiów podyplomowych z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Od 10 lat z powodzeniem łączy pracę naukową na uczelni z pracą konsultanta i trenera, prowadząc liczne szkolenia z zakresu kadr oraz naliczania wynagrodzeń, a także prowadzi własne biuro kadrowe.

Powiązane treści

Studia społeczne w Katowicach i woj. śląskim
Studia społeczne w Katowicach i woj. śląskim
Studia społeczne w Olsztynie i woj. warmińsko-mazurskim
Studia społeczne w Olsztynie i woj. warmińsko-mazurskim
Studia społeczne w Zielonej Górze i woj. lubuskim
Studia społeczne w Zielonej Górze i woj. lubuskim
Studia społeczne w Kielcach i woj. świętokrzyskim
Studia społeczne w Kielcach i woj. świętokrzyskim
Studia społeczne w Opolu i woj. opolskim
Studia społeczne w Opolu i woj. opolskim
Studia społeczne w Rzeszowie i woj. podkarpackim
Studia społeczne w Rzeszowie i woj. podkarpackim
Studia społeczne w Lublinie i woj. lubelskim
Studia społeczne w Lublinie i woj. lubelskim
Studia społeczne w Gdańsku i woj. pomorskim
Studia społeczne w Gdańsku i woj. pomorskim
Studia społeczne w Białymstoku i woj. podlaskim
Studia społeczne w Białymstoku i woj. podlaskim
Studia społeczne w Szczecinie i woj. zachodniopomorskim
Studia społeczne w Szczecinie i woj. zachodniopomorskim
Studia społeczne w Toruniu, Bydgoszczy i woj. kujawsko-pomorskim
Studia społeczne w Toruniu, Bydgoszczy i woj. kujawsko-pomorskim
Studia społeczne w Łodzi i woj. łódzkim
Studia społeczne w Łodzi i woj. łódzkim
Studia społeczne w Krakowie i Małopolsce
Studia społeczne w Krakowie i Małopolsce
Studia społeczne we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku
Studia społeczne we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku
Studia społeczne w Warszawie i na Mazowszu
Studia społeczne w Warszawie i na Mazowszu
Studia społeczne w Poznaniu i Wielkopolsce
Studia społeczne w Poznaniu i Wielkopolsce

Komentarze (0)

brak komentarzy…
  • Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
  • Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Gdańsku
  • Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
  • Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni
  • Wyższa Szkoła Zdrowia w Gdańsku
  • Uniwersytet WSB Merito Szczecin
  • Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna we Wrocławiu
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. ks. B. Markiewicza w Jarosławiu
  • Warszawska Uczelnia Medyczna im. Tadeusza Koźluka
  • Uniwersytet WSB Merito w Poznaniu
  • Wydział Inżynierii Lądowej Politechnika Krakowska
  • Powiślańska Szkoła Wyższa Filia w Toruniu
  • Uczelnia Biznesu i Nauk Stosowanych Varsovia, Filia w Poznaniu
  • Uniwersytet SWPS Katowice
  • Akademia Zamojska
  • Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku
  • Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu we Wrocławiu
  • Politechnika Świętokrzyska w Kielcach
  • Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania
  • Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie
  • Uniwersytet Wirtualnej Edukacji
  • Warszawska Szkoła Zarządzania - Szkoła Wyższa
  • Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni
  • Uczelnia Biznesu i Nauk Stosowanych Varsovia, Filia w Rzeszowie
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
  • Gdańska Szkoła Wyższa
  • Uniwersytet Pomorski w Słupsku
  • Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
  • Wszechnica Polska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Akademia Śląska w Katowicach
  • Uniwersytet Rzeszowski
  • Wyższa Szkoła Prawa we Wrocławiu
  • WSPiA Rzeszowska Szkoła Wyższa
  • Powiślańska Szkoła Wyższa Filia w Kościerzynie
  • Akademia Górnośląska im. Wojciecha Korfantego w Katowicach
  • Uniwersytet Szczeciński
  • Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki
  • Wyższa Szkoła Logistyki w Poznaniu
  • Szkoła Główna Mikołaja Kopernika w Warszawie
  • Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Targu
  • Collegium Polonicum w Słubicach, UAM w Poznaniu
  • Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
  • Akademia Medyczna Nauk Stosowanych i Holistycznych w Warszawie
  • Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Warszawie
  • Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia w Warszawie
  • Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
  • Uniwersytet Gdański
  • Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Morski w Gdyni
  • Międzynarodowa Akademia Nauk Stosowanych w Łomży
  • Akademia Nauk Stosowanych w Raciborzu
  • Uniwersytet Śląski w Katowicach
  • Powiślańska Szkoła Wyższa
  • Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego
  • Uczelnia Społeczno - Medyczna w Warszawie
  • Politechnika Poznańska
  • Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
  • Wydział Sztuki i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego
  • Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa w Poznaniu
  • Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy
  • Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych w Warszawie
  • Politechnika Częstochowska
  • Politechnika Śląska
  • Akademia Tarnowska
  • Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
  • Akademia Nauk Stosowanych im. Stanisława Staszica w Pile
  • Lubelska Akademia WSEI
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
  • Akademia Medycznych i Społecznych Nauk Stosowanych w Elblągu
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
  • Akademia Mazowiecka w Płocku
  • Uniwersytet Zielonogórski
  • Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
  • Collegium Da Vinci w Poznaniu
  • Uniwersytet Ignatianum w Krakowie
  • Wyższa Szkoła Zarządzania i Psychologii w Poznaniu
  • Powiślańska Szkoła Wyższa Filia w Gdańsku
  • Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie
  • Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza
  • Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Roberta Schumana, Wydział w Warszawie
  • Warszawska Akademia Medyczna Nauk Stosowanych
  • Wojskowa Akademia Techniczna im. J. Dąbrowskiego w Warszawie
  • Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie
  • Warszawska Wyższa Szkoła Biznesu
  • Bydgoska Szkoła Wyższa
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Wrocławska Akademia Biznesu w Naukach Stosowanych
  • Uczelnia Jana Wyżykowskiego, Filia w Lubinie
  • Menedżerska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Akademia Nauk Stosowanych TWP w Szczecinie
  • Politechnika Łódzka
  • Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych, Filia w Gdańsku
  • Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie
  • Akademia Jagiellońska w Toruniu
  • Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Sztuki i Projektowania w Łodzi
  • Krakowska Wyższa Szkoła Promocji Zdrowia
  • Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii im. prof. Kazimiery Milanowskiej w Poznaniu
  • Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Filia w Szczawnie-Zdroju
  • Politechnika Morska w Szczecinie
  • Wyższa Szkoła Biznesu National-Louis University, Filia w Tarnowie
  • Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu w Łodzi
  • Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
  • Wydział Nauk o Polityce i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Opolskiego
  • Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego
  • Akademia Piotrkowska
  • Wyższa Szkoła Biznesu National-Louis University w Nowym Sączu
  • Akademia Nauk Stosowanych im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Uczelnia Państwowa
  • Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy
  • Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
  • Uniwersytet w Siedlcach
  • Akademia WIT w Warszawie
  • Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
  • Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości im. K.Goduli w Chorzowie
  • Uniwersytet WSB Merito Chorzów
  • Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
  • Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
  • Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Kosmetyki i Nauk o Zdrowiu w Łodzi
  • Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
  • Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Roberta Schumana w Radomiu
  • Uczelnia Jana Wyżykowskiego w Polkowicach
  • Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
  • Społeczna Akademia Nauk w Łodzi
  • Akademia Techniczno-Informatyczna w Naukach Stosowanych
  • Uczelnia Biznesu i Nauk Stosowanych Varsovia
  • Uczelnia Łazarskiego w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Filia w Rybniku
  • Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
  • Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
  • Społeczna Akademia Nauk w Warszawie
  • Akademia Pożarnicza w Warszawie
  • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
  • Pomorska Szkoła Wyższa w Starogardzie Gdańskim
  • Akademia Ateneum w Gdańsku
  • Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej
  • VIAMODA Szkoła Wyższa w Warszawie
  • Uniwersytet Kaliski
  • Szkoła Wyższa Ekonomii i Zarządzania w Łodzi
  • Warszawska Uczelnia Ekonomiczna
  • Akademia Techniczno-Artystyczna Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Uczelnia Nauk Społecznych w Łodzi
  • Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
  • Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej
  • Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
  • Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
  • Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie
  • Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie
  • Uniwersytet WSB Merito Bydgoszcz
  • Uniwersytet Medyczny w Łodzi