Matura 2023 – lista lektur obowiązkowych
Jedną ze zmian wprowadzonych w formule matury 2023 było usunięcie z listy wymagań egzaminacyjnych części lektur. Jakie pozycje książkowe należy koniecznie przyswoić? Poznaj listę lektur obowiązujących na maturze w 2023 roku.
Znajomość literatury wymaganej na egzaminie maturalnym z języka polskiego to konieczność, aby poradzić sobie zarówno z poszczególnymi zadaniami arkusza, jak i przygotowaniem dłuższej wypowiedzi pisemnej. Prezentowanie poszczególnych motywów, odwoływanie do postaw bohaterów nie jest możliwe bez znajomości literatury.
Nieco inny wykaz lektur dotyczy egzaminu zdawanego na poziomie podstawowym i rozszerzonym. Sprawdź, co musisz przeczytać, a które pozycje nie są aktualnie wymagane na maturze.
Matura 2023 – lista lektur na poziomie podstawowym
Obowiązkowa lista lektur dla osób zdających maturę z języka polskiego na poziomie podstawowym obejmuje pozycje:
- „Mitologia”, część I Grecja J. Parandowskiego,
- „Antygona” Sofoklesa,
- „Odprawa posłów greckich” J. Kochanowskiego,
- „Makbet” W. Szekspira,
- „Skąpiec” Moliera,
- „Konrad Wallenrod Dziady cz. III” A. Mickiewicza,
- „Kordian” J. Słowackiego,
- „Lalka” B. Prusa,
- „Gloria victis” E. Orzeszkowej,
- „Potop” H. Sienkiewicza,
- „Zbrodnia i kara” F. Dostojewskiego,
- „Wesele” S. Wyspiańskiego,
- „Przedwiośnie” S. Żeromskiego,
- opowiadania „Proszę państwa do gazu” i „Ludzie, którzy szli” T. Borowskiego,
- „Inny świat” G. Herlinga-Grudzińskiego,
- „Zdążyć przed Panem Bogiem” H. Krall,
- „Dżuma” A. Camusa,
- „Rok 1984” G. Orwella
- „Tango” S. Mrożka,
- „Raport o stanie wojennym” (wybrane opowiadanie), „Górą Edek” (z tomu „Prawo prerii”) Marka Nowakowskiego,
- „Katedra” (z tomu „W kraju niewiernych”) J. Dukaja,
- „Miejsce” (z tomu „Opowieści galicyjskie”) A. Stasiuka,
- „Profesor Andrews w Warszawie” (z tomu „Gra na wielu bębenkach”) O. Tokarczuk.
Maturzystów obowiązują także fragmenty utworów:
- Biblia: „Księga Rodzaju”, „Księga Hioba”, „Księga Koheleta”, „Pieśń nad Pieśniami”, „Księga Psalmów” oraz „Apokalipsa św. Jana”,
- „Iliada” Homera,
- „Lament świętokrzyski”,
- „Legenda o św. Aleksym”,
- „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią”,
- „Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu”,
- „Pieśń o Rolandzie”,
- „Kronika polska” Galla Anonima,
- „Boska Komedia” D. Alighieri,
- „Kazania sejmowe” P. Skargi,
- „Pamiętniki” J. Ch. Paska,
- wybrane utwory Jacka Kaczmarskiego oraz Agnieszki Osieckiej.
Konieczna będzie także znajomość nie tyle samej treści, co symboliki, przesłania i znaczenia takich utworów poetyckich:
- wybrane utwory Horacego,
- „Bogurodzica”,
- wybrane pieśni Jana Kochanowskiego,
- wybrane wiersze Daniela Naborowskiego, Jana Andrzeja Morsztyna i Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego,
- „Hymn do miłości ojczyzny” i wybrane satyry Krasickiego,
- wybór sielanek i liryki religijnej Franciszka Karpińskiego,
- „Oda do młodości” A. Mickiewicza, a także wybrane ballady w tym „Romantyczność”, wybrane sonety z cyklu „Sonety krymskie” oraz inne wiersze,
- wybrane wiersze J. Słowackiego, w tym ”Grób Agamemnona” (fragmenty) i „Testament mój”,
- wybrane wiersze następujących poetów: Cyprian Kamil Norwid, Adam Asnyk, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Julian Przyboś, Krzysztof Kamil Baczyński, Stanisław Baliński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Kazimierz Wierzyński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Czesław Miłosz, w tym wybrane wiersze z tomu „Ocalenie” oraz „Traktat moralny” (fragmenty), Tadeusz Różewicz, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, w tym wybrane wiersze z tomów „Pan Cogito” oraz „Raport z oblężonego Miasta”, Stanisław Barańczak, Wojciech Wencel
Matura 2023 – lista lektur dla poziomu rozszerzonego
Osoby, które decydują się zdawać język polski również na poziomie rozszerzonym, muszą przeczytać :
- „Hamleta” W. Szekspira,
- „Lillę Wenedę” J. Słowackiego,
- „Nie-Boską Komedię” Z. Krasińskiego,
- „Ojca Goriot” H. de Balzac,
- „Klub Pickwicka” K. Dickensa,
- „Martwe dusze” N. Gogoli,
- „Pani Bovary” G. Flaubert,
- „Noc listopadową” S. Wyspiańskiego,
- „Mistrza i Małgorzatę” M. Bułhakowa,
- „Szewców”, S. Ignacego-Witkiewicza
- „Małą Apokalipsę” T. Konwickiego,
- wybrane opowiadania z tomu „Sklepy cynamonowe” B. Schulza,
- wybrane opowiadania S. Mrożka.
oraz fragmenty:
- „Odysei” Homera,
- „Poetyki” i „Retoryki” Arystotelesa,
- „Państwa” Platona,
- „Wyznań” św. Augustyna,
- „Summy teologicznej” św. Tomasza z Akwinu,
- „Prób” M. de Montaigne,
- „Procesu” F. Kafki.
Maturzystów obowiązują ponadto takie utwory poetyckie, jak:
- „Treny” J. Kochanowskiego (jako cykl poetycki),
- „Bema pamięci żałobny – rapsod”, „Fortepian Szopena”, „Czarne kwiaty” (fragmenty) oraz „Promethidion” (fragmenty) Cypriana Kamila Norwida,
- wybrane wiersze następujących poetów: Józefa Czechowicza, Tadeusza Gajcego, Mirona Białoszewskiego.
Dobrze znać także eseje Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta, Zygmunta Kubiaka oraz Jarosława Marka Rymkiewicza.
Matura 2023 – co nie będzie wymagane?
Z listy lektur usunięte zostały następujące pozycje:
- „Ferdydurke” W. Gombrowicza,
- „Romeo i Julia” W. Szekspira,
- „Podróże z Herodotem” R. Kapuścińskiego,
- „Madame” A. Libery,
- „Droga donikąd” J. Mackiewicza,
- „Rozdzióbią nas kruki, wrony” S. Żeromskiego,
- „Z legend dawnego Egiptu” B. Prusa,
- „Psalm 13”, „Psalm 47” J. Kochanowskiego,
- „Chłopi” W. Reymonta,
- utwory K. Iłłakowiczówny, H. Poświatowskiej, J. Polkowskiego,
- teksty Kabaretu Starszych Panów, a także utwory E. Demarczyk i W. Młynarskiego.
Matura ustna z języka polskiego
Lista pytań jawnych, przewidzianych na ustnej maturze z języka polskiego została ograniczona z 227 do 110. Ta informacja z pewnością cieszy tegorocznych maturzystów. Dzięki tej zmianie ilość materiału do przyswojenia będzie mniejsza, a matura powinna okazać się tym samym łatwiejsza. Zobacz, jak wygląda nowa lista jawnych zadań z języka polskiego.
Matura 2023 – warunki uzyskania świadectwa
Warunkiem uzyskania świadectwa jest:
- przystąpienie do wszystkich wymaganych prawem egzaminów z przedmiotów obowiązkowych w części ustnej, tj. języka polskiego i języka obcego, oraz w części pisemnej, tj. języka polskiego, matematyki, języka obcego nowożytnego
- uzyskanie co najmniej 30% punktów z egzaminu z każdego przedmiotu obowiązkowego w części ustnej oraz w części pisemnej oraz
- przystąpienie do egzaminu z wybranego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym w części pisemnej (dla tego przedmiotu nie jest określony próg zaliczenia).
Ostatni warunek dotyczący przedmiotu dodatkowego nie dotyczy w 2023 roku absolwentów, którzy:
- przystępują do egzaminu maturalnego w formule 2023
- są absolwentami 4-letniego technikum z lat 2006-2023
- lub są absolwentami branżowej szkoły II stopnia (z roku 2022 albo 2023), którzy ukończyli kształcenie w branżowej szkole I stopnia jako absolwenci gimnazjum, jeżeli posiadają dokumenty poświadczające uzyskanie dyplomu zawodowego na poziomie technika
Matura 2023 – terminy
Termin główny – od 4 do 23 maja 2023 r.
Część ustna (wszystkie przedmioty) – od 10 do 23 maja (z wyjątkiem 14 i 21 maja).
Część pisemna (wszystkie przedmioty) – od 4 do 23 maja.
Termin dodatkowy – od 1 do 19 czerwca 2023 r.
Część ustna (wszystkie przedmioty) – od 5 do 7 czerwca.
Część pisemna (wszystkie przedmioty) – od 1 do 19 czerwca.
Termin dodatkowy jest przeprowadzany dla tych zdających, którzy z udokumentowanych przyczyn zdrowotnych lub losowych nie mogli przystąpić do egzaminu w maju i uzyskali zgodę dyrektora OKE na przystąpienie do egzaminu w czerwcu.
Termin poprawkowy – 21–22 sierpnia 2023 r.
Część ustna (język polski, języki mniejszości narodowych, języki obce nowożytne) – 21 sierpnia.
Część pisemna (wszystkie przedmioty na poziomie podstawowym) – 22 sierpnia.
Sprawdź szczegółowy harmonogram matur.
Matura 2023 – kiedy wyniki?
Termin ogłoszenia wyników matur zdawanych w terminie podstawowym i dodatkowym przewidziano na 7 lipca 2023 roku.
W tym samym dniu zostaną przekazane szkołom świadectwa, aneksy i informacje o wynikach.
Wyniki egzaminu poprawkowego znane będą 8 września 2023 roku.
Wyniki dostępne będą po zalogowaniu w systemie ZIU, na portalu uruchomiony przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną. Dane do logowanie abiturienci otrzymują w szkołach.
Dostanę się na studia?
Warunkiem przystąpienia do rekrutacji do szkół wyższych jest oczywiście posiadanie świadectwa dojrzałości. Wymaganym minimum, zapewniającym zdanie matury, jest uzyskanie z trzech przedmiotów obowiązkowych w części pisemnej – języka polskiego, języka obcego oraz matematyki – przynajmniej 30% punktów z egzaminu zdawanego na poziomie podstawowym, 30% punktów z egzaminów ustnych z języka polskiego i języka obcego, a także przystąpienie do egzaminu z wybranego przedmiotu dodatkowego, w przypadku którego nie jest określony próg zdawalności.
Jeżeli z jednego z przedmiotów obowiązkowych nie uzyskasz wymaganego minimum 30%, możesz pisać poprawkę jeszcze tego samego roku, w sierpniu. Kilkanaście tygodni wzmożonej nauki powinno przyczynić się do zdania poprawki.
Jeżeli nie zdałeś matury z więcej niż jednego przedmiotu, musisz czekać na kolejną turę matur w następnym roku. Również w następnym roku możesz poprawić przedmiot, z którego uzyskałeś niesatysfakcjonującą liczbę punktów.
Co zrobić w przypadku oblanej matury?
Jeśli nie zdałeś matury, zamiast świadectwa uzyskujesz informację o wynikach.
Od tego, jakie uzyska się wyniki, zależy powodzenie podczas naboru na poszczególne kierunki studiów. Dowiedz się więcej o progach punktowych.
Jeśli zastanawiasz się, jakie studia wziąć pod uwagę, poznaj wszystkie kierunki studiów.
Sprawdź kierunki dostępne w miastach akademickich.
Zobacz, jakie odpowiadają Ci najbardziej typy studiów.
Szukaj interesujących Cię kierunków studiów lub szkół wyższych w Bazie uczelni. Więcej informacji o naborze znajdziesz w sekcji Rekrutacja, pod nazwą wybranej szkoły wyższej.