Nowa rzeczywistość nie zwalnia nas z obowiązku nauczania
Rozmowa z prof. Joanna Jasińską, prorektor ds. dydaktycznych i rozwoju Warszawskiej Uczelni Medycznej.
Pani Profesor, już blisko 2 tyg. trwa nowy rok akademicki. Jak wyglądają zajęcia? Z pewnością różnią się od tych rok temu?
Uczelnia rozpoczęła rok akademicki 2020/2021 w warunkach szczególnych. Nie zrezygnowaliśmy jednak z uroczystej inauguracji. Była inna niż zwykle, bo pandemia zmusiła nas do wielu wyrzeczeń. Mimo trudnych ostatnich 7 miesięcy podkreślić należy, że WUMed wyszła z lockdownu obronną ręką. Dostosowaliśmy się do nowej rzeczywistości – pracy zdalnej. W bieżącym roku akademickim zajęcia dydaktyczne odbędą się w formie mieszanej czyli hybrydowo. Oznacza to, że wykłady prowadzić będziemy na uczelnianej platformie zdalnego nauczania MOODLE oraz w czasie rzeczywistym na platformie MS Teams. Natomiast, zajęcia praktyczne czyli ćwiczenia, laboratoria, konwersatoria czy seminaria dyplomowe wymagające użytkowania specjalistycznej aparatury lub oprogramowania, których nie można udostępnić z wykorzystaniem technik i metod kształcenia na odległość, będą prowadzone stacjonarnie. Robimy wszystko, aby hybrydowa forma kształcenia była realizowana jak najlepiej i nie odbiegała od tego, co mogliśmy zaprezentować w formie bezpośredniej przed pandemią.
Cześć zajęć będzie prowadzona stacjonarnie. Jak uczelnia jest do tego przygotowana? Czy jest bezpiecznie?
Uczelnia, studenci, wykładowcy i pracownicy są bezpieczni. Pracujemy zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego i zaleceniami Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego. Na bieżąco śledzimy aktualną sytuację epidemiologiczną regionu, związane z nią obostrzenia sanitarno-epidemiologiczne, obowiązujący stan prawny w czasie epidemii - biorąc pod uwagę specyfikę studiów w uczelni i charakter prowadzonych zajęć.
Kluczową kwestią jest to, aby wszyscy pamiętali, że "chroniąc siebie, chronimy także innych".
Bardzo restrykcyjnie podchodzimy do przestrzegania zasad epidemicznych. Osoby, które nie będą ich respektować, nie wejdą na zajęcia na terenie uczelni. Zmniejszyliśmy liczebności grup ćwiczeniowych a plan zajęć, które odbywają się w siedzibie uczelni jest tak przygotowany, by w jednym miejscu nie gromadziło się wiele osób. Na terenie kampusu obowiązuje nakaz zakrywania ust i nosa, zasada dystansu oraz dezynfekcji rąk. Wszystkie pomieszczenia – sale ćwiczeniowe, laboratoria, pracownie są dezynfekowane i wietrzone.
Na drzwiach wejściowych do pomieszczeń, w których odbywają się zajęcia dydaktyczne, umieściliśmy informację w języku polskim oraz angielskim o maksymalnej dopuszczalnej liczbie osób, które mogą przebywać w danej sali. Przed wejściem lub zaraz za drzwiami wejściowymi do pomieszczeń, udostępniamy płyn do dezynfekcji. Sale dydaktyczne przearanżowano tak, aby zachować bezpieczną odległość pomiędzy osobami siedzącymi. W sali przebywać mogą wyłącznie osoby zapisane na zajęcia.
Po wyjściu każdej grupy, w salach dezynfekowane są blaty, siedziska, klamki, itp.
Czy jesteście Państwo przygotowani na przypadki konieczności nagłej izolacji?
Tak. Mamy wyznaczone oddzielne pomieszczenia tzw. izolatoria, w których osoby ze stwierdzonymi objawami chorobowymi sugerującymi zakażenie SARS-CoV-2, będą mogły poczekać do czasu zorganizowania transportu indywidualnego do domu lub oddziału zakaźnego. Pomieszczenia są wyposażone m.in. w środki ochrony osobistej i płyn dezynfekujący. Staramy się również, aby na terenie uczelni nie przebywały osoby postronne. Prowadzimy szczegółowe rejestry osób przebywających na terenie WUMed.
Zależy nam, aby do niezbędnego minimum ograniczyć wszelkie kontakty zarówno pomiędzy pracownikami uczelni, jak i studentami. Większość spraw studenckich czyli tych w dziekanacie uczelni można załatwić drogą elektroniczną, telefoniczną lub za pośrednictwem poczty wewnętrznej. Bezpośredni kontakt z dziekanatem jest zalecany po wcześniejszym ustaleniu godziny spotkania. Staramy się pomagać naszym studentom i wspierać ich. Jesteśmy im wdzięczni, że są zdyscyplinowani i nie narzekają na ograniczenia spowodowane sytuacją epidemiczną.
A co z praktykami w placówkach ochrony zdrowia? Czy odbędą się?
Program studiów w WUMed jest oparty w znacznym stopniu o zajęcia praktyczne, kontaktowe. Dopóki to jest możliwe nie rezygnujemy z tych praktyk, ponieważ nie ma nauk o zdrowiu i medycyny bez bezpośredniego kontaktu z pacjentem. Organizacja zajęć klinicznych i zajęć praktycznych w placówkach ochrony zdrowia na kierunkach medycznych jest realizowana zgodnie z opracowanymi przez Głównego Inspektora Sanitarnego zaleceniami dotyczącymi zapewnienia bezpieczeństwa organizacji zajęć laboratoryjnych i klinicznych na studiach. Dotyczą one zasad, których wdrożenie ograniczy ryzyko zakażenia koronawirusem podczas prowadzenia zajęć.
Nasi studenci przed rozpoczęciem zajęć klinicznych mają wykonywany obowiązkowo test na obecność wirusa SARS-CoV-2 wywołującego COVID-19. Jeśli wynik testu jest negatywny student może rozpocząć zajęcia. Ponadto, wśród wymogów, jakie muszą być spełnione dla zapewnienia bezpieczeństwa studentów, i pacjentów jest możliwość uczestnictwa w zajęciach tylko osób zdrowych.
W tej sytuacji także jeszcze większego znaczenia nabierają uczelniane pracownie umiejętności praktycznych i pracownie ćwiczeniowe oraz laboratoria, które umożliwiają nabywanie umiejętności praktycznych w bardziej bezpieczny sposób. Istniejące pracownie w naszej uczelni są rozbudowywane. Tworzymy również nowe. To nasz priorytet na najbliższy rok.
Pani Profesor, czy nauczanie w warunkach pandemii jest efektywne?
Musi być. Nie przestaniemy kształcić medyków. Wszyscy wiemy, jak bardzo są i będą potrzebni. Dostosowujemy się do rzeczywistości, którą kreuje pandemia. Mam głęboką nadzieję, że z pomocą specjalistów ze świata medycyny uda się już niebawem pokonać Covid-19 i nasze życie na wszystkich płaszczyznach wróci do normy, a my wrócimy do naszych zajęć stacjonarnych, obowiązków i pasji z jeszcze większą energią i optymizmem.
Dzisiaj część zajęć musi się odbywać w formie zdalnej. W postaci, która nie bardzo pasuje do placówki o profilu praktycznym. Mamy także świadomość, że uczelnia to nie tylko wiedza, ale również umiejętność tworzenia wspólnoty, zespołu i nabywania umiejętności komunikacji i współpracy w zespole – szczególnie ta umiejętność niezbędna jest w zawodzie medycznym.
Nie poddajemy się jednak i wraz z instytucjami partnerskimi dokładamy wszelkich starań, aby kształcenie w warunkach pandemii nie straciło na jakości i efektywności.
Czy WUMed jako uczelnia medyczna planuje specjalne zajęcia / panele na temat pracy medyków w trakcie pandemii? Ich misji, obowiązków ale i praw?
W uczelni odbyły się szkolenia dla studentów i wykładowców związane z zagrożeniem, spowodowanym wirusem SARS-CoV-2 wywołującym chorobę COVID-19. Głównym celem spotkań było przekazanie najnowszej wiedzy w zakresie profilaktyki i ochrony zdrowia w obliczu pandemii, opartych na wytycznych WHO, Głównego Inspektoratu Sanitarnego oraz najnowszych doniesień medycznych.
Ponadto, na stronie internetowej https://wumed.edu.pl/ oraz Facebooku na bieżąco zamieszczamy materiały edukacyjne o chorobie, jaką wywołuje wirus, jej oddziaływaniu i w jaki sposób rozwiązania medyczne oraz sanitarno – epidemiczne, mogą pomóc w walce z epidemią.
Informacje i porady odzwierciedlają aktualną wiedzę i najlepsze praktyki, i są aktualizowane w miarę, jak wiedza o chorobie się poszerza. Staramy się wskazywać i uczyć naszych studentów, jak działać profesjonalnie, jak realizować procedury, jakie stosować środki ochrony.
Mamy bardzo doświadczoną kadrę dydaktyczną złożoną z lekarzy, pielęgniarek, położnych, psychologów i ratowników medycznych. Na zajęciach ze studentami to oni mówią o dylematach etycznych i obowiązkach medyka. Staramy się obok wiedzy merytorycznej udzielać wsparcia psychologicznego np. poprzez konsultacje z ekspertami medycznymi również spoza uczelni. Już na etapie studiowania warto przekazać przyszłym medykom, że pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, lekarz to zawody wysokiego ryzyka moralnego, które materializuje się choćby w czasie pandemii. Osoba wykonująca zawód medyczny musi dziś działać w sposób nieoptymalny, często przy ograniczonej wiedzy i środkach. Może w takiej sytuacji pojawić się napięcie między pomaganiem - a obowiązkami wobec siebie i rodziny. Ponadto, praca w stresie, wycieńczenie fizyczne, asystowanie ludziom w ciężkiej chorobie, to bardzo trudne sytuacje zawodowe.
W planie mamy również seminaria na temat odpowiedzialności zawodowej i ochrony prawnej wykonując zawód medyczny. Seminaria będą poświęcone sytuacji prawnej osób wykonujących zawody medyczne w przypadku wystąpienia wobec nich zarzutów z art. 155 k.k. (nieumyślne spowodowanie śmierci) lub 160 k.k. (narażenie na niebezpieczeństwo).
Zobacz także Prezentację WUM w portalu