Profesor Andrews w Warszawie – opracowanie lektury
Opowiadanie „Profesor Andrews w Warszawie” Olgi Tokarczuk przedstawia losy zagranicznego naukowca, który przyjeżdża do stolicy Polski w czasie stanu wojennego i próbuje zrozumieć rzeczywistość życia w kraju rządzonym przez system totalitarny. Zagubiony w obcej przestrzeni i języku, obserwuje strach, chaos i absurdy codzienności. Utwór ukazuje poczucie izolacji jednostki oraz bezradność wobec opresyjnej władzy.
Profesor Andrews w Warszawie – opracowanie lektury
Podstawowe informacje
Tytuł: Profesor Andrews w Warszawie
Autorka: Olga Tokarczuk
Gatunek: Opowiadanie / literatura współczesna
Czas i miejsce akcji: Warszawa, grudzień 1981 roku, okres wprowadzenia stanu wojennego
Tematyka: Spotkanie profesora z innym światem kultury i mentalności w Warszawie, obserwacja codziennego życia, zderzenie perspektyw i zwyczajów.
Forma: Narracja realistyczna z elementami humoru i subtelnej ironii.
Profesor Andrews w Warszawie – streszczenie
Profesor Andrews, przybywający do Warszawy, doświadcza zderzenia dwóch światów: własnej, uporządkowanej rzeczywistości i dynamicznego, nieprzewidywalnego życia stolicy w roku 1981. Autorce zależy na pokazaniu kontrastów między światem akademickim a codzienną rzeczywistością ludzi żyjących w reżimie. Stan wojenny w Polsce ukazany jest z perspektywy obcokrajowca – profesora Andrewsa, który przybywa do Warszawy jako uważny obserwator.
Profesor poznaje lokalnych mieszkańców, ich zwyczaje, dziwactwa i mentalność, co wywołuje w nim refleksję nad różnicami kulturowymi i naturą ludzkiego zachowania. Opowiadanie łączy obserwacje społeczne z humorem, ironicznie komentując zachowania ludzi i sytuacje, w których znajduje się profesor. Z punktu widzenia człowieka z Zachodu, przyzwyczajonego do jasno określonych norm społecznych, politycznych i gospodarczych, komunistyczna Polska wydaje się krajem pełnym zagmatwanych i niezrozumiałych zasad.
Poprzez obserwacje profesora Tokarczuk pokazuje, jak system polityczny może ograniczać wolność jednostki, kształtując jej zachowania, a jednocześnie zmieniając atmosferę życia codziennego w mieście. W ten sposób opowiadanie ukazuje, jak totalitaryzm oddziałuje nie tylko na instytucje, lecz także na psychikę i codzienne doświadczenia ludzi.
Profesor Andrews w Warszawie – problematyka utworu
Opowiadanie ukazuje zderzenie kultur i światów, wskazuje, jak inność i różnice mentalności wpływają na percepcję rzeczywistości. Autorka podejmuje refleksję nad tym, jak człowiek radzi sobie w obcym środowisku. Tokarczuk dokonuje obserwacji społecznej i psychologicznej, analizuje zwyczaje, drobne gesty i reakcje ludzi, które mówią o ich charakterze i kulturze.
Autorka wykorzystuje lekki ton, aby ukazać paradoksy codzienności.
Profesor Andrews – krótka charakterystyka
Profesor Andrews to człowiek przyzwyczajony do uporządkowanego, akademickiego świata, przyjeżdżający do Warszawy jako obserwator otaczającej go rzeczywistości. Jego spojrzenie na miasto i mieszkańców jest uważne, analityczne i pełne ciekawości, a jednocześnie zdradza dystans i zdziwienie wobec codziennych zwyczajów Polaków.
Andrews symbolizuje „obcego” – kogoś, kto z zewnątrz patrzy na życie innych, dostrzegając zarówno jego absurd, jak i uniwersalne cechy ludzkiej natury. Dzięki jego perspektywie czytelnik poznaje kontrasty między światem akademickim a dynamiczną, pełną życia stolicą.
Profesor Andrews w Warszawie – motywy literackie
Motyw obcości i przybysza z innego świata
Profesor Andrews reprezentuje postać obcego, który przybywa do Warszawy z innego kraju i innej kultury. Motyw obcości pozwala autorce pokazać codzienne życie stolicy z dystansu i refleksyjnej perspektywy. Dzięki niemu czytelnik dostrzega, jak zachowania mieszkańców, zwyczaje, drobne gesty i reakcje nabierają znaczenia w kontekście zderzenia dwóch światów. Motyw ten uwypukla kontrasty między uporządkowanym światem profesora a chaotyczną rzeczywistością miasta w reżimie.
Motyw totalitaryzmu w życiu jednostki
Wpływ totalitaryzmu na życie jednostki jest widoczny przede wszystkim w subtelnych zachowaniach mieszkańców Warszawy i atmosferze miasta. Profesor, przybywając z zagranicy, obserwuje ludzi ostrożnych, często z dystansem wobec władzy i siebie nawzajem, co wynika z doświadczenia życia w systemie opresyjnym. Totalitaryzm kształtuje w jednostkach postawy konformizmu, nieufności i ostrożności w codziennych kontaktach, co wpływa na sposób myślenia, reagowania i funkcjonowania w społeczeństwie.
Motyw podróży
Podróż profesora nie jest jedynie przemieszczaniem się po mieście, ale także procesem poznawania ludzi i samego siebie. Motyw podróży w utworze ma charakter zarówno fizyczny, jak i intelektualny: narrator obserwuje, analizuje i konfrontuje swoje doświadczenia z doświadczeniami innych. Dzięki temu motywowi Tokarczuk podkreśla, że poznawanie świata wymaga uważności, otwartości i gotowości do przyjmowania odmiennych perspektyw.
Motyw miasta
Warszawa w opowiadaniu jest nie tylko miejscem akcji, ale też symbolem złożoności życia społecznego i kulturowego. Miasto ukazuje kontrasty, różnorodność ludzi i ich zachowań, a także codzienne absurdy. Motyw miasta pozwala autorce na obserwację zwyczajów mieszkańców, a także pokazanie, jak lokalna rzeczywistość kształtuje człowieka i jego postawy.
Motyw obserwacji i refleksji
Profesor Andrews pełni rolę obserwatora, który zwraca uwagę na detale otaczającej go rzeczywistości. Motyw obserwacji podkreśla, że codzienne sytuacje i drobne gesty mogą być nośnikiem głębszej wiedzy o człowieku i społeczeństwie. Refleksje profesora często prowadzą do uniwersalnych wniosków o naturze człowieka i znaczeniu kultury.
Motyw humoru i ironii
Autorka w subtelny sposób wykorzystuje humor i ironię, by pokazać absurdalność pewnych sytuacji czy zachowań mieszkańców. Motyw humoru pozwala łagodnie ukazać różnice kulturowe, a jednocześnie zmusza do refleksji nad tym, co w codziennym życiu jest stereotypowe, nieprzemyślane lub śmieszne w oczach „obcego”.
Motyw zderzenia kultur
Opowiadanie ukazuje kontrasty między światem profesora – uporządkowanym, naukowym, przewidywalnym – a dynamiczną i nieprzewidywalną rzeczywistością Warszawy roku u1981. Motyw zderzenia kultur podkreśla, że różnice w sposobie życia, myślenia i reagowania mogą być źródłem zarówno zdziwienia, jak i nauki. Jest to również refleksja nad tolerancją, empatią i otwartością na innych ludzi.
Z punktu widzenia zewnętrznego obserwatora życie codzienne mieszkańców staje się pełne niepewności, napięcia i ograniczeń, których znaczenie trudno od razu zrozumieć. Profesor dostrzega zmiany w zachowaniu ludzi – ostrożność w kontaktach, dystans wobec władzy, subtelne przejawy konformizmu – które dla mieszkańców miasta są naturalnym skutkiem życia pod reżimem.
Motyw codzienności
Codzienne życie stolicy, drobne sytuacje, spotkania z mieszkańcami i ich reakcje stają się źródłem obserwacji i refleksji profesora. Motyw codzienności pokazuje, że życie miasta – z jego zwyczajami, rytmem i absurdem – może być fascynujące, jeśli spojrzy się na nie uważnie i z dystansem.
Profesor Andrews w Warszawie - pytania jawne na maturę
W zakresie tej lektury maturzystów obowiązuje zadanie:
- Stan wojenny z perspektywy obcokrajowca. Omów zagadnienie na podstawie utworu Profesor Andrews w Warszawie Olgi Tokarczuk. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
***
Więcej treści maturalnych – Matura od A do Z
Zobacz też Niezbędnik maturzysty
Poznaj dokładnie różne Typy studiów oferowane na polskich uczelniach.
Wybierz najlepszy dla siebie Kierunek studiów oraz uczelnię, która ma go w ofercie.
Miasta akademickie oferują szeroki wachlarz form kształcenia na studiach stacjonarnych, niestacjonarnych, on-line, hybrydowych.
Nasza Wyszukiwarka uczelni, kierunków, typów studiów ułatwi podjęcie decyzji kandydatowi na studia.
Może już teraz planujesz Studia podyplomowe? Wybór programów ze wszystkich dziedzin jest imponujący.
Powiązane treści
Matura 2026 - jak dobrze napisać wypracowanie
Matura 2026 - matura na poziomie dwujęzycznym 2026
Matura 2026 – najczęściej zadawane pytania
Matura 2026 - błąd rzeczowy na maturze
Matura z języka polskiego 2026 – test historycznoliteracki
Matura 2026 - błąd kardynalny na maturze
Matura 2026 – lista lektur obowiązkowych
Matura 2026 – egzaminy ustne
Matura 2026 – pytania jawne na egzamin ustny z języka polskiego
Matura 2026 – matura poprawkowa
Matura 2026 – przedmioty dodatkowe
Matura 2026 – przedmioty obowiązkowe
Matura 2026 – kiedy wyniki matur?
Matura 2026 – terminy egzaminów
Matura 2026 – ile procent, żeby zdać egzamin?
Matura 2026 – terminy, przedmioty, organizacja
Matura 2026 - matura pisemna z języka angielskiego na poziomie podstawowym
Matura 2026 - matura z matematyki na poziomie podstawowym





















































































































































