Jakiego artykułu szukasz?

System kształcenia w Polsce

Jak wygląda edukacja w Polsce? Ile trwa nauka w podstawówce, liceum, technikum, szkole branżowej? Czy każdy może zacząć studia w szkole wyższej? Odpowiedzi znajdziecie poniżej.

System kształcenia w Polsce

Ten przewrotny może nieco tytuł sugeruje, że rozpoczynając etap obowiązkowej edukacji w tzw. klasie „0” robimy swój pierwszy krok w stronę uzyskania za kilkanaście lat dyplomu licencjata lub magistra. W wielu przypadkach taki właśnie scenariusz staje się naszym udziałem. Niektórzy będą potrzebować więcej czasu do uzyskania wyższego wykształcenia. Niezależnie od wyboru kolejnych etapów kształcenia, studia pozostają w zasięgu każdej osoby.

Obowiązek szkolny

Obecnie obowiązkowe etapy kształcenia w Polsce obejmują:

  • roczne przygotowanie przedszkolne
  • ukończenie szkoły podstawowej (nie dłużej niż do 18 roku życia)
  • ukończenie szkoły ponadpodstawowej lub realizowanie przygotowania zawodowego u pracodawcy (do 18 roku życia).

System edukacyjny w Polsce:

  1. 8-letnia szkoła podstawowa
  2. szkoły ponadpodstawowe (średnie i policealne):
  • 4-letnie liceum ogólnokształcące,
  • 5-letnie technikum,
  • 3-letnia branżowa szkoła I stopnia,
  • 3-letnia szkoła specjalna przysposabiająca do pracy,
  • 2-letnia branżowa szkoła II stopnia (kontynuacja kształcenia w 3-letniej branżowej szkole I stopnia),
  • maksymalnie 2,5-letnia szkoła policealna dla osób posiadających wykształcenie średnie lub wykształcenie średnie branżowe.

Możliwe jest realizowanie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki poza placówką szkolną, czyli w domu. Takie rozwiązanie wymaga zgody dyrektora odpowiedniej placówki, wydawanej na wniosek rodziców/opiekunów.

Na studia tylko z maturą

Podstawowym warunkiem przyjęcia na jakąkolwiek uczelnię publiczną lub niepubliczną jest posiadanie świadectwa maturalnego. Nawet jeśli w procesie rekrutacji nie są uwzględniane punkty z poszczególnych przedmiotów maturalnych, świadectwo maturalne stanowi dokument bezwzględnie wymagany – jest ono przepustką do kształcenia wyższego.

Wracając do wcześniejszego schematu najczęściej wybierana droga do uzyskania świadectwa maturalnego prowadzi przez liceum lub technikum. Jednak ukończenie szkoły branżowej I stopnia nie zamyka drogi na uczelnię. Po jej ukończeniu i uzyskaniu zasadniczego wykształcenia branżowego można kontynuować naukę w branżowej szkole II stopnia. Absolwent branżowej szkoły II stopnia uzyskuje wykształcenie średnie branżowe i może przystąpić do matury. Inny scenariusz po szkole branżowej pierwszego stopnia to liceum ogólnokształcące dla dorosłych, które również pozwala absolwentom uzyskać maturę.

Limit wieku – czy obowiązuje?

A co, jeśli droga do matury była wyboista, kręta i długa? Czy uczelnie ustalają limit wieku, ograniczający możliwość rozpoczęcia kształcenia osobom mocno dojrzałym?

Nie. System szkolnictwa wyższego pozwala na podjęcie studiów w dowolnym wieku. Liczą się dobre chęci, zapał oraz spełnienie wymogów rekrutacyjnych. Zatem posiadaczom świadectwa maturalnego polski system szkolnictwa wyższego oferuje:

  • studia pierwszego stopnia (kończące się uzyskaniem tytułu licencjata lub inżyniera)
  • studia jednolite magisterskie

a następnie:

  • studia drugiego stopnia
  • studia podyplomowe
  • studia trzeciego stopnia.

Zdecydowana większość kierunków realizowana jest w systemie dwustopniowym. Nieliczne – z racji ich charakteru – prowadzone są w systemie jednolitym. To m.in. takie studia jak: prawo, pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, pedagogika specjalna, psychologia, kierunek lekarski, lekarsko-dentystyczny, analityka medyczna, farmacja, fizjoterapia, wybrane kierunki artystyczne: malarstwo, grafika, rzeźba.

Jaki kierunek, jaka uczelnia, gdzie studia?

Wybór: studia dzienne czy zaoczne zależy od indywidualnych preferencji, oczekiwań kandydata, jego sytuacji zawodowej.

Miejsce studiów to także osobista decyzja każdego maturzysty. Ośrodki akademickie poznasz lepiej TUTAJ

Możliwości kształcenia jest wiele. Co roku oferty uczelni uzupełniane są o nowe propozycje studiów odpowiadających oczekiwaniom rynku pracy, zmianom wynikającym z postępu technologicznego, rozwoju nauki i wiedzy.

Jakie kierunki są aktualnie dostępne? – sprawdź: https://opinieouczelniach.pl/kierunki-studiow/.

Którą uczelnię wybrać - https://opinieouczelniach.pl/baza-uczelni/.

Wszystko na temat matury - https://opinieouczelniach.pl/kategoria/matura-od-a-do-z/.

Dowiedz się więcej o studiach - https://opinieouczelniach.pl/kategoria/dowiedz-sie-wiecej-o-studiach/.

Katalog zawodów - czytaj więcej TUTAJ

Studia podyplomowe znajdziesz na https://studiapodyplomowe.net.pl/


Powiązane treści

Ranking 2021 – najlepsze uczelnie w Polsce
Ranking 2021 – najlepsze uczelnie w Polsce
​Szkoła policealna czy studia - sprawdź, która ścieżka kariery jest dla Ciebie
​Szkoła policealna czy studia - sprawdź, która ścieżka kariery jest dla Ciebie
Matura 2021 - informacje, terminy, zasady
Matura 2021 - informacje, terminy, zasady
Oblana matura, słabo zdana matura - co robić?
Oblana matura, słabo zdana matura - co robić?
​Dorośli i matura – jak przygotować się do egzaminu dojrzałości?
​Dorośli i matura – jak przygotować się do egzaminu dojrzałości?
Egzamin maturalny od zaplecza
Egzamin maturalny od zaplecza
Najlepsze i najgorsze kierunki studiów
Najlepsze i najgorsze kierunki studiów
Renesans szkół policealnych?
Renesans szkół policealnych?

Komentarze (1)

Weronika R.
Brak limitu wieku - to jest coś wspaniałego! Mam ponad 40 lat i w tym wieku stwierdziłam, że czegoś mi brakuje, że potrzebuję swojego hobby, chcę się rozwijać. Obok pracy i codziennych obowiązków chciałam zrobić coś dla siebie, dodatkowo... i okazało się, że np wskz oferuje studia online, które mogę realizować w zgodzie ze sobą, w zaciszu własnego domu, z kawą w dłoni, tworząc swoją własną oazę spokoju. Niektórzy idą na studia z poczucia obowiązku, ja poszłam w wyniku poszukiwania swojej pasji, realizacji siebie i polecam to każdemu!
01.07.2025
  • Wojskowa Akademia Techniczna im. J. Dąbrowskiego w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
  • Pomorska Szkoła Wyższa w Starogardzie Gdańskim
  • Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości im. K.Goduli w Chorzowie
  • Uniwersytet Rzeszowski
  • Akademia Górnośląska im. Wojciecha Korfantego w Katowicach
  • Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
  • Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania
  • Uniwersytet Ignatianum w Krakowie
  • Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej
  • Akademia Zamojska
  • Powiślańska Akademia Nauk Stosowanych
  • Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie
  • Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie
  • Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
  • Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie
  • Akademia WIT w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia w Warszawie
  • Akademia Jagiellońska w Toruniu
  • Społeczna Akademia Nauk w Łodzi
  • Uniwersytet Medyczny w Łodzi
  • Europejska Uczelnia w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Kosmetyki i Nauk o Zdrowiu w Łodzi
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
  • Warszawska Szkoła Zarządzania - Szkoła Wyższa
  • Uniwersytet Wirtualnej Edukacji
  • Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Warszawie
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
  • Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie
  • Uczelnia Biznesu i Nauk Stosowanych Varsovia
  • Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej
  • Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy
  • Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
  • Wyższa Szkoła Biznesu National-Louis University, Filia w Tarnowie
  • Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Nysie
  • Uniwersytet Zielonogórski
  • Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
  • Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego
  • Społeczna Akademia Nauk w Warszawie
  • Uniwersytet Pomorski w Słupsku
  • Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
  • Uczelnia Społeczno - Medyczna w Warszawie
  • Akademia Śląska w Katowicach
  • Uniwersytet Wrocławski
  • Lubelska Akademia WSEI
  • Uniwersytet WSB Merito w Poznaniu
  • Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego
  • Uczelnia Państwowa im. Jana Grodka w Sanoku
  • Wyższa Szkoła Prawa we Wrocławiu
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
  • Akademia Medycznych i Społecznych Nauk Stosowanych w Elblągu
  • Lubelska Akademia WSEI, Filia  w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Logistyki w Poznaniu
  • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
  • Akademia Nauk Stosowanych im. Stanisława Staszica w Pile
  • Collegium Polonicum w Słubicach, UAM w Poznaniu
  • Politechnika Białostocka
  • Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku
  • WSPiA Rzeszowska Szkoła Wyższa
  • Państwowa Uczelnia Zawodowa im. prof. E. Szczepanika w Suwałkach
  • Uniwersytet Śląski w Katowicach
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
  • Gdański Uniwersytet Medyczny
  • Akademia Nauk Stosowanych Wincentego Pola w Lublinie
  • Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
  • Powiślańska Akademia Nauk Stosowanych Filia w Gdańsku
  • Szkoła Wyższa Ekonomii i Zarządzania w Łodzi
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu w Łodzi
  • Politechnika Morska w Szczecinie
  • Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
  • Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie
  • Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
  • Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy
  • Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie
  • Uniwersytet Gdański
  • Szkoła Główna Mikołaja Kopernika w Warszawie
  • Karkonoska Akademia Nauk Stosowanych w Jeleniej Górze
  • Warszawska Uczelnia Medyczna im. Tadeusza Koźluka
  • Powiślańska Akademia Nauk Stosowanych Filia w Toruniu
  • Wyższa Szkoła Biznesu National-Louis University w Nowym Sączu
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Filia w Szczawnie-Zdroju
  • Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
  • Politechnika Łódzka
  • Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni
  • Uniwersytet SWPS Katowice
  • Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki
  • Uniwersytet WSB Merito Gdynia
  • Uniwersytet Kaliski
  • Uczelnia Nauk Społecznych w Łodzi
  • Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
  • Wydział Inżynierii Lądowej Politechnika Krakowska
  • Uniwersytet WSB Merito Bydgoszcz
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Filia w Rybniku
  • Warszawska Akademia Medyczna Nauk Stosowanych
  • Akademia Humanitas w Sosnowcu
  • Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
  • Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu we Wrocławiu
  • Wyższa Szkoła Sztuki i Projektowania w Łodzi
  • Politechnika Częstochowska
  • Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa w Poznaniu
  • Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Targu
  • VIAMODA Szkoła Wyższa w Warszawie
  • Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
  • Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni
  • Warszawska Szkoła Filmowa
  • Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych, Filia w Gdańsku
  • Wydział Nauk o Polityce i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Opolskiego
  • Akademia Nauk Stosowanych im. J. A. Komeńskiego w Lesznie
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
  • Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Roberta Schumana w Radomiu
  • Akademia Techniczno-Artystyczna Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Chełmie
  • Wyższa Szkoła Zarządzania i Psychologii w Poznaniu
  • Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna we Wrocławiu
  • Akademia Nauk Stosowanych im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Uczelnia Państwowa
  • Uniwersytet Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie
  • Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
  • Uniwersytet Vizja w Warszawie
  • Powiślańska Akademia Nauk Stosowanych Filia w Kościerzynie
  • Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich
  • Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza
  • Uniwersytet Medyczny w Lublinie
  • Uczelnia Łazarskiego w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Zdrowia w Gdańsku
  • Bydgoska Szkoła Wyższa
  • Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
  • Collegium Da Vinci w Poznaniu
  • Akademia Medyczna Nauk Stosowanych i Holistycznych w Warszawie
  • Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
  • Akademia Ateneum w Gdańsku
  • Warszawska Uczelnia Ekonomiczna
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu
  • Uniwersytet Morski w Gdyni
  • Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
  • Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Roberta Schumana, Wydział w Warszawie
  • Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
  • Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
  • Akademia Mazowiecka w Płocku
  • Wrocławska Akademia Biznesu, Filia Akademii Techniczno-Artystycznej
  • Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
  • Akademia Techniczno-Informatyczna w Naukach Stosowanych
  • Menedżerska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Akademia Tarnowska
  • Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Akademia Nauk Stosowanych TWP w Szczecinie