Jakiego artykułu szukasz?

System kształcenia w Polsce

Jak wygląda edukacja w Polsce? Ile trwa nauka w podstawówce, liceum, technikum, szkole branżowej? Czy każdy może zacząć studia w szkole wyższej? Odpowiedzi znajdziecie poniżej.

System kształcenia w Polsce

Ten przewrotny może nieco tytuł sugeruje, że rozpoczynając etap obowiązkowej edukacji w tzw. klasie „0” robimy swój pierwszy krok w stronę uzyskania za kilkanaście lat dyplomu licencjata lub magistra. W wielu przypadkach taki właśnie scenariusz staje się naszym udziałem. Niektórzy będą potrzebować więcej czasu do uzyskania wyższego wykształcenia. Niezależnie od wyboru kolejnych etapów kształcenia, studia pozostają w zasięgu każdej osoby.

Obowiązek szkolny

Obecnie obowiązkowe etapy kształcenia w Polsce obejmują:

  • roczne przygotowanie przedszkolne
  • ukończenie szkoły podstawowej (nie dłużej niż do 18 roku życia)
  • ukończenie szkoły ponadpodstawowej lub realizowanie przygotowania zawodowego u pracodawcy (do 18 roku życia).

System edukacyjny w Polsce:

  1. 8-letnia szkoła podstawowa
  2. szkoły ponadpodstawowe (średnie i policealne):
  • 4-letnie liceum ogólnokształcące,
  • 5-letnie technikum,
  • 3-letnia branżowa szkoła I stopnia,
  • 3-letnia szkoła specjalna przysposabiająca do pracy,
  • 2-letnia branżowa szkoła II stopnia (kontynuacja kształcenia w 3-letniej branżowej szkole I stopnia),
  • maksymalnie 2,5-letnia szkoła policealna dla osób posiadających wykształcenie średnie lub wykształcenie średnie branżowe.

Możliwe jest realizowanie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki poza placówką szkolną, czyli w domu. Takie rozwiązanie wymaga zgody dyrektora odpowiedniej placówki, wydawanej na wniosek rodziców/opiekunów.

Na studia tylko z maturą

Podstawowym warunkiem przyjęcia na jakąkolwiek uczelnię publiczną lub niepubliczną jest posiadanie świadectwa maturalnego. Nawet jeśli w procesie rekrutacji nie są uwzględniane punkty z poszczególnych przedmiotów maturalnych, świadectwo maturalne stanowi dokument bezwzględnie wymagany – jest ono przepustką do kształcenia wyższego.

Wracając do wcześniejszego schematu najczęściej wybierana droga do uzyskania świadectwa maturalnego prowadzi przez liceum lub technikum. Jednak ukończenie szkoły branżowej I stopnia nie zamyka drogi na uczelnię. Po jej ukończeniu i uzyskaniu zasadniczego wykształcenia branżowego można kontynuować naukę w branżowej szkole II stopnia. Absolwent branżowej szkoły II stopnia uzyskuje wykształcenie średnie branżowe i może przystąpić do matury. Inny scenariusz po szkole branżowej pierwszego stopnia to liceum ogólnokształcące dla dorosłych, które również pozwala absolwentom uzyskać maturę.

Limit wieku – czy obowiązuje?

A co, jeśli droga do matury była wyboista, kręta i długa? Czy uczelnie ustalają limit wieku, ograniczający możliwość rozpoczęcia kształcenia osobom mocno dojrzałym?

Nie. System szkolnictwa wyższego pozwala na podjęcie studiów w dowolnym wieku. Liczą się dobre chęci, zapał oraz spełnienie wymogów rekrutacyjnych. Zatem posiadaczom świadectwa maturalnego polski system szkolnictwa wyższego oferuje:

  • studia pierwszego stopnia (kończące się uzyskaniem tytułu licencjata lub inżyniera)
  • studia jednolite magisterskie

a następnie:

  • studia drugiego stopnia
  • studia podyplomowe
  • studia trzeciego stopnia.

Zdecydowana większość kierunków realizowana jest w systemie dwustopniowym. Nieliczne – z racji ich charakteru – prowadzone są w systemie jednolitym. To m.in. takie studia jak: prawo, pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, pedagogika specjalna, psychologia, kierunek lekarski, lekarsko-dentystyczny, analityka medyczna, farmacja, fizjoterapia, wybrane kierunki artystyczne: malarstwo, grafika, rzeźba.

Jaki kierunek, jaka uczelnia, gdzie studia?

Wybór: studia dzienne czy zaoczne zależy od indywidualnych preferencji, oczekiwań kandydata, jego sytuacji zawodowej.

Miejsce studiów to także osobista decyzja każdego maturzysty. Ośrodki akademickie poznasz lepiej TUTAJ

Możliwości kształcenia jest wiele. Co roku oferty uczelni uzupełniane są o nowe propozycje studiów odpowiadających oczekiwaniom rynku pracy, zmianom wynikającym z postępu technologicznego, rozwoju nauki i wiedzy.

Jakie kierunki są aktualnie dostępne? – sprawdź: https://opinieouczelniach.pl/kierunki-studiow/.

Którą uczelnię wybrać - https://opinieouczelniach.pl/baza-uczelni/.

Wszystko na temat matury - https://opinieouczelniach.pl/kategoria/matura-od-a-do-z/.

Dowiedz się więcej o studiach - https://opinieouczelniach.pl/kategoria/dowiedz-sie-wiecej-o-studiach/.

Katalog zawodów - czytaj więcej TUTAJ

Studia podyplomowe znajdziesz na https://studiapodyplomowe.net.pl/


Powiązane treści

Ranking 2021 – najlepsze uczelnie w Polsce
Ranking 2021 – najlepsze uczelnie w Polsce
​Szkoła policealna czy studia - sprawdź, która ścieżka kariery jest dla Ciebie
​Szkoła policealna czy studia - sprawdź, która ścieżka kariery jest dla Ciebie
Matura 2021 - informacje, terminy, zasady
Matura 2021 - informacje, terminy, zasady
Oblana matura, słabo zdana matura - co robić?
Oblana matura, słabo zdana matura - co robić?
​Dorośli i matura – jak przygotować się do egzaminu dojrzałości?
​Dorośli i matura – jak przygotować się do egzaminu dojrzałości?
Egzamin maturalny od zaplecza
Egzamin maturalny od zaplecza
Najlepsze i najgorsze kierunki studiów
Najlepsze i najgorsze kierunki studiów
Renesans szkół policealnych?
Renesans szkół policealnych?

Komentarze (1)

Weronika R.
Brak limitu wieku - to jest coś wspaniałego! Mam ponad 40 lat i w tym wieku stwierdziłam, że czegoś mi brakuje, że potrzebuję swojego hobby, chcę się rozwijać. Obok pracy i codziennych obowiązków chciałam zrobić coś dla siebie, dodatkowo... i okazało się, że np wskz oferuje studia online, które mogę realizować w zgodzie ze sobą, w zaciszu własnego domu, z kawą w dłoni, tworząc swoją własną oazę spokoju. Niektórzy idą na studia z poczucia obowiązku, ja poszłam w wyniku poszukiwania swojej pasji, realizacji siebie i polecam to każdemu!
01.07.2025
  • Wydział Inżynierii Lądowej Politechnika Krakowska
  • Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
  • Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
  • Warszawska Szkoła Zarządzania - Szkoła Wyższa
  • Uczelnia Państwowa im. Jana Grodka w Sanoku
  • Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
  • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
  • Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu we Wrocławiu
  • Uniwersytet Vizja w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu w Łodzi
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Ignatianum w Krakowie
  • Akademia Zamojska
  • Uniwersytet Medyczny w Łodzi
  • Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
  • Społeczna Akademia Nauk w Warszawie
  • Uniwersytet Wrocławski
  • Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
  • Uniwersytet Śląski w Katowicach
  • Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie
  • Państwowa Uczelnia Zawodowa im. prof. E. Szczepanika w Suwałkach
  • Wydział Nauk o Polityce i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Opolskiego
  • Uniwersytet WSB Merito Gdynia
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Nysie
  • Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Logistyki w Poznaniu
  • Uniwersytet Morski w Gdyni
  • Wyższa Szkoła Biznesu National-Louis University w Nowym Sączu
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
  • Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni
  • Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie
  • Akademia Medyczna Nauk Stosowanych i Holistycznych w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Biznesu National-Louis University, Filia w Tarnowie
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
  • Pomorska Szkoła Wyższa w Starogardzie Gdańskim
  • Wyższa Szkoła Zarządzania i Psychologii w Poznaniu
  • Collegium Da Vinci w Poznaniu
  • Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
  • Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej
  • Akademia Nauk Stosowanych im. Stanisława Staszica w Pile
  • Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie
  • Akademia Nauk Stosowanych im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Uczelnia Państwowa
  • Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Targu
  • Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
  • Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza
  • Politechnika Białostocka
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu
  • Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Warszawie
  • Akademia Jagiellońska w Toruniu
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Filia w Rybniku
  • Menedżerska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości im. K.Goduli w Chorzowie
  • Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia w Warszawie
  • Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
  • Akademia Śląska w Katowicach
  • Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
  • Wyższa Szkoła Sztuki i Projektowania w Łodzi
  • Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
  • Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy
  • Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
  • Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
  • Politechnika Łódzka
  • Uniwersytet WSB Merito Bydgoszcz
  • Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna we Wrocławiu
  • Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
  • Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
  • Uniwersytet WSB Merito w Poznaniu
  • Warszawska Szkoła Filmowa
  • Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Filia w Szczawnie-Zdroju
  • Akademia WIT w Warszawie
  • WSPiA Rzeszowska Szkoła Wyższa
  • Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Roberta Schumana w Radomiu
  • Szkoła Wyższa Ekonomii i Zarządzania w Łodzi
  • Gdański Uniwersytet Medyczny
  • Wojskowa Akademia Techniczna im. J. Dąbrowskiego w Warszawie
  • Uniwersytet SWPS Katowice
  • Wrocławska Akademia Biznesu, Filia Akademii Techniczno-Artystycznej
  • Collegium Polonicum w Słubicach, UAM w Poznaniu
  • Politechnika Morska w Szczecinie
  • Warszawska Akademia Medyczna Nauk Stosowanych
  • Powiślańska Akademia Nauk Stosowanych
  • Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych, Filia w Gdańsku
  • Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie
  • Akademia Ateneum w Gdańsku
  • Lubelska Akademia WSEI, Filia  w Warszawie
  • Uniwersytet Rzeszowski
  • Akademia Techniczno-Informatyczna w Naukach Stosowanych
  • Wyższa Szkoła Zdrowia w Gdańsku
  • Uniwersytet Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie
  • Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
  • VIAMODA Szkoła Wyższa w Warszawie
  • Powiślańska Akademia Nauk Stosowanych Filia w Toruniu
  • Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy
  • Akademia Nauk Stosowanych Wincentego Pola w Lublinie
  • Akademia Nauk Stosowanych im. J. A. Komeńskiego w Lesznie
  • Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
  • Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania
  • Akademia Medycznych i Społecznych Nauk Stosowanych w Elblągu
  • Wyższa Szkoła Kosmetyki i Nauk o Zdrowiu w Łodzi
  • Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
  • Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Roberta Schumana, Wydział w Warszawie
  • Powiślańska Akademia Nauk Stosowanych Filia w Gdańsku
  • Powiślańska Akademia Nauk Stosowanych Filia w Kościerzynie
  • Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki
  • Europejska Uczelnia w Warszawie
  • Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
  • Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku
  • Wyższa Szkoła Prawa we Wrocławiu
  • Akademia Mazowiecka w Płocku
  • Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej
  • Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni
  • Akademia Nauk Stosowanych TWP w Szczecinie
  • Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego
  • Akademia Humanitas w Sosnowcu
  • Karkonoska Akademia Nauk Stosowanych w Jeleniej Górze
  • Uczelnia Biznesu i Nauk Stosowanych Varsovia
  • Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego
  • Akademia Tarnowska
  • Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie
  • Politechnika Częstochowska
  • Uniwersytet Pomorski w Słupsku
  • Uczelnia Łazarskiego w Warszawie
  • Uniwersytet Kaliski
  • Bydgoska Szkoła Wyższa
  • Uczelnia Społeczno - Medyczna w Warszawie
  • Szkoła Główna Mikołaja Kopernika w Warszawie
  • Akademia Górnośląska im. Wojciecha Korfantego w Katowicach
  • Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
  • Uniwersytet Wirtualnej Edukacji
  • Społeczna Akademia Nauk w Łodzi
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Chełmie
  • Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
  • Warszawska Uczelnia Medyczna im. Tadeusza Koźluka
  • Uniwersytet Medyczny w Lublinie
  • Uczelnia Nauk Społecznych w Łodzi
  • Lubelska Akademia WSEI
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
  • Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich
  • Akademia Techniczno-Artystyczna Nauk Stosowanych w Warszawie
  • Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa w Poznaniu
  • Warszawska Uczelnia Ekonomiczna
  • Uniwersytet Zielonogórski
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
  • Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
  • Uniwersytet Gdański
  • Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie