Pilot samolotu
Pilot to osoba kierująca statkiem powietrznym. Pilot nie musi być wyłącznie pilotem samolotów. Może być również pilotem śmigłowców, szybowców, balonów i innych pojazdów latających. Może być pierwszym oficerem lub kapitanem statku (formuła jest stosowana zarówno w lotnictwie wojskowym, jak i cywilnym).
Aby zostać pilotem, trzeba spełnić rygorystyczne wymogi medyczne i odznaczać się doskonałą kondycją fizyczną. Ponadto niezbędna jest odporność na stres, szybkie reagowanie na zagrożenia, umiejętność logicznego myślenia. Pożądane cechy charakteru to odpowiedzialność za siebie i innych.
Obecnie piloci szkoleni są do pracy na konkretnej maszynie, nie są tak wszechstronni jak dawniej. Stopień zaawansowania techniki wymaga specjalizacji w konkretnym typie, a nawet marce samolotu.
Status społeczny
Piloci cieszą się powszechnie szacunkiem i są uznawani za przedstawicieli prestiżowego zawodu. Ich fach jest ciekawy, choć nie całkiem bezpieczny. Należy do profesji dobrze płatnych. O zawodzie pilota marzy wielu młodych ludzi, choć tylko niewielka grupa spełnia warunki zdrowotne oraz intelektualne stawiane pilotom.
Jak zostać pilotem?
W Polsce piloci cywilni kształcą się w Politechnice Rzeszowskiej. Specjalność pilotaż w ramach kierunku Lotnictwo i kosmonautyka studiować można również w Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie.
Jednak aby rozpocząć kształcenie pilotażu, należy już posiadać licencję pilota turystycznego PPL(A). W trakcie nauki na tej specjalności odbywają bezpłatne szkolenie lotnicze uprawniające do ubiegania się o licencję pilota zawodowego. Następnie studenci realizują szkolenie do uzyskania licencji pilota samolotu liniowego. LAW w Dęblinie oferuje także wojskowe kształcenie na kierunku Lotnictwo i kosmonautyka. Studia te rozszerzone są w stosunku do studiów cywilnych o przedmioty wojskowe zgodnie ze standardem kształcenia wojskowego dla kandydatów na oficerów. Specjalność pilotaż statku powietrznego przygotowuje dodatkowo do pilotowania samolotu odrzutowego.
Niezależnie od licencji pilota, absolwent specjalności pilotażowej otrzymuje wykształcenie techniczne z zakresu eksploatacji sprzętu lotniczego, szczególnie wyposażenia pokładowego samolotów oraz problematyki organizacji ruchu lotniczego. Jednocześnie jest realizowane szkolenie praktyczne do licencji pilota zawodowego II klasy (CPL - Commercial Pilot License) wraz z uprawnieniami do lotów na samolotach wielosilnikowych (ME - Multiengine) oraz lotów w przestrzeni kontrolowanej według wskazań przyrządów (IFR - Instrument Flight Rules).
Studenci ostatniego roku zdają egzaminy licencyjne w ramach praktyki lotniczej. Nie otrzymują jednak licencji pilota liniowego transportowego (ATPL) - muszą się o nią dopiero postarać. W ten sposób przygotowany pilot pełni służbę w lotnictwie cywilnym transportowym, zgodnie ze standardami Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO) oraz wymaganiami Europejskiej Wspólnej Władzy Lotniczej (JAA - Joint Aviation Authority).
To jednak nie koniec drogi do tego, by zostać pilotem liniowym samolotu pasażerskiego bez ograniczeń dotyczących ilości silników i ciężaru maszyn. W lotnictwie każda kategoria maszyny, rodzaj latania, a nawet typ maszyny - wymaga osobnej licencji. Licencje są wydawane przez polskie (Urząd Lotnictwa Cywilnego) lub światowe (zwykle uznawane w Polsce) organizacje powołane do szkoleń pilotów, a egzaminy na nie odbywają się różnych ośrodkach w kraju i za granicą. Jeśli jednak ktoś chce zostać pilotem liniowym samolotu pasażerskiego typu B-767, musi mieć licencję pilota II klasy (CLP), licencję pilota I klasy (Commercial Pilot 1st Class - P) oraz licencję pilota wybranej maszyny, czyli B-767. Jeśli jest II pilotem w takiej maszynie, musi zdać egzamin na taką kategorię, jeśli zaś jest kapitanem (dowódcą), musi otrzymać licencję dowódcy takiego statku. Niektóre licencje i egzaminy trzeba zdawać poza granicami Polski, ale w takich sytuacjach zapewnia je i organizuje właściciel linii lotniczych. Pilot statku musi się nieustannie szkolić oraz zdawać egzaminy teoretyczne i praktyczne.
Oczywiście studia absolutnie nie są warunkiem koniecznym do zrobienia kariery w lotnictwie. W odpowiednich ośrodkach szkolenia, zaczynając od aeroklubów, można samodzielnie i na własną rękę zdobyć odpowiednie uprawnienia aż do licencji pilota II klasy na samoloty wielosilnikowe, ale koszt takiego przedsięwzięcia jest bardzo duży, nawet do 200 tys. zł.
Jak widać droga do pilotowania samolotu jest bardzo długa, a początek jej daje pasja do lotnictwa.
Gdzie do pracy?
Stosownie do posiadanych uprawnień przedstawiciele tego zawodu są pilotami statków pasażerskich, wojskowych, śmigłowców, transportowców, a jeśli uzyskają dodatkowe licencje, np. instruktorskie, mogą pracować w ośrodkach szkolenia lotniczego czy w aeroklubach.
Większość pilotów trafia do Polskich Linii Lotniczych LOT lub do linii prywatnych. Mogą rozpocząć karierę w liniach zachodnioeuropejskich, choć o to jest trudniej. Wszystkie szkolenia i zdobywanie kolejnych licencji w przypadku zatrudnienia w określonych liniach lotniczych są pilotom zapewniane przez pracodawców.
Zarobki pilotów
Wynagrodzenia polskich pilotów nie należą do małych, choć w porównaniu do pensji europejskich czy światowych są o 30-40 procent niższe. Pierwszy oficer zarabia około 11 000 złotych brutto na miesiąc, kapitan samolotu nawet do 17 tysięcy. Ok. 30 tysięcy zł mogą zarobić piloci Boeingów 787 Dreamliner. W przypadku najpopularniejszych maszyn LOT-u, czyli Boeingów 737, średnie zarobki pilotów wynoszą ok. 23 000 brutto.