Czy studia całkowicie online są legalne?
Przez ostatnie lata studia realizowane w systemie online cieszyły się sporą popularnością wśród kandydatów. Taką formę zdobywania wykształcenia szczególnie upodobały sobie osoby pracujące, mieszkające poza granicami Polski, a także nieco starsze, które maturę mają dawno za sobą, ale życiowe okoliczności spowodowały, że zapragnęły posiąść tytuł licencjata lub magistra.
Studia w 100% online nielegalne
Wiele uczelni kusi potencjalnych kandydatów hasłami w stylu: "Studiuj, nie wychodząc z domu", "Ucz się z dowolnego miejsca", "Sam decydujesz, gdzie i kiedy się uczysz".
Tymczasem prawda jest taka, że obecnie studia online (w całości zdalne) NIE są zgodne z prawem.
Ponieważ do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego spływa wiele pytań poruszających właśnie tę kwestię, warto odnotować, że aktualnie obowiązujące przepisy wskazują na możliwość prowadzenia przez uczelnie studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (online) wyłącznie w OGRANICZONYM zakresie.
To znaczy, że nie można prowadzić studiów w stu procentach zdalnych (online).
Rozporządzenia prawne
Szczegółowe informacje w zakresie dopuszczalnego wymiaru kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość zawarte są rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów (Dz. U. z 2023 r. poz. 2787) – w rozdziale 5. Kształcenie na odległość.
Zgodnie z § 13 rozporządzenia w sprawie studiów liczba punktów ECTS, jaka może być uzyskana w ramach kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, nie może być większa niż:
- 50% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów na danym poziomie – w przypadku studiów o profilu praktycznym,
- 75% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów na danym poziomie – w przypadku studiów o profilu ogólnoakademickim.
Jednocześnie zgodnie z § 12 rozporządzenia w sprawie studiów, zajęcia mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, jeżeli spełniono łącznie następujące wymagania:
- nauczyciele akademiccy i inne osoby prowadzące zajęcia są przygotowani do ich realizacji z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, a realizacja zajęć jest na bieżąco kontrolowana przez uczelnię;
- dostęp do infrastruktury informatycznej i oprogramowania umożliwia synchroniczną i asynchroniczną interakcję między studentami a nauczycielami akademickimi i innymi osobami prowadzącymi zajęcia;
- zapewniono materiały dydaktyczne opracowane w formie elektronicznej;
- studenci mają możliwość osobistych konsultacji z nauczycielami akademickimi i innymi osobami prowadzącymi zajęcia w siedzibie uczelni lub w jej filii;
- weryfikacja osiągnięcia przez studentów efektów uczenia się odbywa się przez bieżącą kontrolę postępów w nauce;
- studenci odbyli szkolenia przygotowujące do udziału w tych zajęciach.
Należy również wskazać, że w przypadku zajęć kształtujących umiejętności praktyczne metody i techniki kształcenia na odległość mogą być wykorzystywane pomocniczo.
Dodatkowe wymagania dotyczące możliwości prowadzenia studiów z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość przewidziano dla studiów przygotowujących do wykonywania zawodów wymienionych w art. 68 ust. 1 pswn, dla których określono standardy kształcenia.
W przypadku niżej wymienionych zawodów, liczba punktów ECTS, jaka może być uzyskana w ramach kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, nie może być większa niż:
- nauczyciel (praktyki zawodowe nie mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość):
- nauczyciel przedmiotu, nauczyciel teoretycznych przedmiotów zawodowych, nauczyciel praktycznej nauki zawodu, nauczyciel prowadzący zajęcia i nauczyciel psycholog – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów (z wyłączeniem zajęć z przygotowania merytorycznego do nauczania pierwszego/kolejnego przedmiotu lub prowadzenia pierwszych/kolejnych zajęć oraz zajęć z podyplomowego przygotowania merytorycznego do nauczania przedmiotu lub prowadzenia zajęć),
- nauczyciel przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I-III szkoły podstawowej) – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów,
- nauczyciel pedagog specjalny, nauczyciel logopeda i nauczyciel prowadzący zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
- lekarz – 20% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
- lekarz dentysta – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
- farmaceuta – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
- pielęgniarka – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów (z wyłączeniem zajęć praktycznych oraz praktyk zawodowych);
- położna – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów (z wyłączeniem zajęć praktycznych oraz praktyk zawodowych);
- diagnosta laboratoryjny – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
- fizjoterapeuta – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
- ratownik medyczny – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
- lekarz weterynarii – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
- architekt – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów.
Oferty informujące o możliwości prowadzenia studiów w całości z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (100% online) są niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.