Praca dostosowana do życia prywatnego, czyli work-life balance w oczach najmłodszych graczy na rynku pracy
Człowiek dysponuje ograniczonym budżetem czasu, który przeznacza na pracę zawodową, obowiązki domowe czy rodzinne, hobby, relaks i wypoczynek. Zmiany stylu życia, rosnący poziom zamożności społeczeństwa i rozwój nowych technologii decydują o tym, jak spędzamy wolny czas – i ile go mamy.
Rozwój technologii, możliwość wykonywania pracy z dowolnego miejsca, powoduje, że granice pomiędzy życiem zawodowym, a pozazawodowym stają się coraz bardziej płynne. Nowe pokolenie pracowników ma zupełnie inne podejście do pracy zawodowej niż ich rodzice. Co drugi kandydat odrzucił pracę, która nie zgadzała się z osobistymi wartościami lub uniemożliwiałaby zachowanie równowagi między pracą, a życiem osobistym. Ten temat komentuje dr Marzena Syper-Jędrzejak z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.
Poprzednie pokolenia pracowników próbowały walczyć o zachowanie równowagi praca-życie. Teraz na rynek pracy wchodzą przedstawiciele najmłodszych generacji – obecni absolwenci szkół średnich i wyższych z zupełnie nowym podejściem do elastyczności pracy czy równowagi między pracą a życiem osobistym (work-life balance).
Oczekiwania młodych ludzi
Raport opracowany w tym roku przez Hays Poland i Fundację OFF School wskazuje, że przedstawiciele najmłodszych generacji wchodzący na rynek pracy kładą szczególny nacisk na work-life balance. Dla nich bardzo ważny jest dobrostan, zarówno psychiczny, jak i społeczny. Przykładowo, wielu młodych pracowników wyraziło wprost chęć dostosowania pracy do swojego stylu życia – w czym wspierają ich technologie umożliwiające pracę zdalną oraz elastyczne godziny pracy.
Według najnowszego badania Deloitte, aż 86% przedstawicieli pokolenia Z podkreśla, że poczucie celu i wartości jest bardzo istotne dla ich zadowolenia z pracy oraz dobrostanu. W dodatku 50% młodych pracowników i kandydatów odrzuciło zadania lub oferty pracodawców, które nie zgadzały się z ich osobistymi wartościami lub uniemożliwiałyby zachowanie równowagi między pracą, a życiem osobistym. Jednym słowem – praca musi mieć swój sens i nie kolidować ze zdrowiem psychicznym i społecznym. W raporcie FlexJobs podkreśla się, że młodzi pracownicy preferują elastyczność zawodową, a pracę w pełni zdalną uważają za najbardziej pożądany układ.
Kolejny problem z balansowaniem życia, to przenikanie sfer życia zawodowego i prywatnego. „Winna” jest tutaj technologia, która z jednej strony umożliwia elastyczność, ale z drugiej - może prowadzić do efektu ciągłego bycia „online” i trudności w odłączeniu się od obowiązków zawodowych. W raporcie Deloitte 52% pracowników stwierdziło, że technologia sprawia, iż czują się zobowiązani do pracy nawet po godzinach, co wpływa źle na ich dobrostan.
Praktyczne rozwiązania
W odpowiedzi na wyzwania, firmy zaczynają wprowadzać różne środki zaradcze. Jednym z najczęściej wdrażanych rozwiązań jest wyłączanie powiadomień poza godzinami pracy, szczególnie w branżach opierających się na stałej dostępności, które zaczynają dostrzegać potrzebę wyznaczania granic i oferują pracownikom możliwość "odcięcia się" od obowiązków zawodowych po zakończeniu pracy. Na przykład SAP wprowadził politykę, która umożliwia pracownikom ustawienie automatycznych odpowiedzi na e-maile poza godzinami pracy, a także promuje aktywne dbanie o zdrowie psychiczne przez ograniczenie godzin pracy do określonych ram.
Badania Deloitte pokazują, że młodsze pokolenia częściej podejmują działania aby chronić swoje zdrowie psychiczne, np. poprzez robienie sobie nieformalnych przerw, organizowanie sobie czasu wolnego, ale bez oficjalnego powiadamiania pracodawcy czy brania zwolnienia lekarskiego. Około 36% przedstawicieli młodych pracowników skorzystało z przynajmniej jednej takiej przerwy w ciągu ostatniego roku, w porównaniu do 27% przedstawicieli pokolenia X. Badani pracownicy zaznaczali, że podejmowanie takich działań w trosce o dobrostan i komfort jest dla niech akceptowalne, nawet gdyby miałoby skutkować potencjalnym niezadowoleniem pracodawcy.
Wśród młodych pracowników coraz częściej pojawia się oczekiwanie, że pracodawca zaoferuje im wsparcie w dbaniu o zdrowie psychiczne oraz w zachowaniu równowagi między pracą a życiem osobistym. Pracodawcy, którzy ignorują te potrzeby, ryzykują utratę wartościowych talentów, ponieważ młodsze pokolenia chętniej odrzucają oferty, które nie oferują wystarczającej elastyczności i wsparcia. W firmach pojawiają się inicjatywy edukacyjne uczące zarządzania czasem, zarządzania stresem czy stosowanie technik mindfulness. Celem tych działań jest pomoc pracownikom w zachowaniu równowagi i odzyskaniu kontroli nad swoim czasem.
Tegoroczne badania, prowadzone przez zespół koordynowany przez dr hab. Katarzynę Wojtaszczyk, prof. UŁ na Wydziale Zarządzania UŁ, wyraźnie potwierdzają tę tendencję. Przebadanych zostało ponad 450 młodych ludzi z całej Polski, w wieku 20-23 lat, pracujących (część z nich łączyła pracę zawodową z edukacją). Wyniki wskazują, że polscy dwudziesto- oraz dwudziestokilkulatkowie uznają jako „atrakcyjnego pracodawcę” tego, który zapewnia różne rozwiązania work-life balance w pracy. Z oferowanych im różnych rozwiązań, cenią sobie zwłaszcza elastyczne warunki i czas pracy oraz umożliwianie szeroko pojętego rozwoju.