Architekt

Określenie ”architekt” (łac. architectus - kierujący budową, budowniczy) oznacza specjalistę w dziedzinie architektury, projektanta, twórcę czegoś.

Z racji różnych specjalności, wśród samych architektów następuje sprofilowanie zawodowe. Są więc architekci wnętrz, architekci krajobrazu, architekci - urbaniści czy architekci informacji (absolwenci kierunku - architektura informacji).

Predyspozycje do zawodu

Aby zostać architektem należy posiadać stosowne umiejętności, wiedzę oraz cechy osobowości. Pożądana jest wyobraźnia, uzdolnienia plastyczne, wrażliwość na formę i przestrzeń oraz na kolor, umiejętność rysowania plastycznego i technicznego, znajomość materiałoznawstwa z branży budowlanej oraz sztuki konstruktorskiej. Bardzo ważna jest również doskonała znajomość obsługi komputera, aby móc używać zaawansowanych aplikacji do projektowania.

Status społeczny architekta

Architekt to zawód prestiżowy. Architekci funkcjonują na styku technologii, rynku inwestorskiego oraz sztuki. Stąd też są znani zarówno w środowiskach inżynierskich, jak i artystycznych. Jako że decydują o ostatecznym kształcie budynków, uznawani są za ich autorów i identyfikowani ze swoimi dziełami.

Jak zostać architektem?

Większość kandydatów do tego zawodu to osoby bardzo mocno zdeterminowane i nastawione na osiągnięcie sukcesu. Zwykle przed podjęciem studiów nie obędzie się bez długich przygotowań czy kursów, ponieważ ten zawód wymaga umiejętności zarówno plastycznych, jak i inżynierskich. Dla architektów budynków jest jedna droga – kierunek architektura i urbanistyka na jednej z politechnik. Studia na tym kierunku przygotowują specjalistów do twórczej pracy projektowej, obejmującej kształtowanie przestrzeni, począwszy od małych form użytkowych, poprzez budynki o zróżnicowanej funkcji, zespoły urbanistyczne, aż po zagospodarowanie przestrzeni miejskich oraz terenów wiejskich.

Studia te mogą zainteresować szczególnie kandydatów uzdolnionych w zakresie rysunku i plastyki, z predyspozycjami do nauk technicznych. Egzamin na architekturę jest mieszany, praktyczno - teoretyczny. By się do niego dobrze przygotować, warto skorzystać z kursów przy uczelniach lub rad starszych kolegów. To egzamin konkursowy z uzdolnień praktycznych, obejmujący sprawdzenie umiejętności z rysunku odręcznego i z wyobraźni przestrzennej.

W programie studiów jest ponad 3000 godzin zajęć. Przedmioty są podzielone na grupy. Do najważniejszych należą podstawowe przedmioty techniczne i przedmioty ogólne. Mieści się tu matematyka, geometria wykreślna, materiałoznawstwo budowlane, fizyka i akustyka budowlana, mechanika budowli i konstrukcje budowlane, miernictwo, instalacje budowlane, inżynieria miejska oraz inżynieria transportu. Ważnym dodatkiem są przedmioty związane z nauczaniem konkretnych, przydatnych umiejętności, jak komputerowe wspomaganie projektowania czy języki obce.

Przedmioty przyrodnicze i kulturowe stanowią drugi nurt kształcenia architektów. W jego ramach studiuje się fizjografię osadniczą i ekologię siedlisk ludzkich, filozofię, socjologię miasta, ekonomię i ekonomikę projektowania, organizację procesów inwestycyjnych, podstawy samorządności i gospodarki komunalnej, a nawet elementy prawa.

Istotne uzupełnienie wiedzy architekta to przedmioty kierunkowe, jak metodologia i projektowanie w zakresie architektury, w dziedzinie urbanistyki, ruralistyki (obszary wiejskie), projektowanie środowiskowe, regionalne, czy konserwatorskie. Każdy student odbywa też zajęcia z historii myśli architektonicznej i urbanistycznej oraz warsztaty z rysunku, malarstwa, rzeźby, technik graficznych i kompozycji (fakturowej i kolorystycznej). Studia architektoniczne uzupełniane są praktykami. W czasie wakacji studenci biorą udział w ćwiczeniach terenowych i uczestniczą w plenerze malarskim. Potem muszą zdobyć wiedzę praktyczną i odbyć stosowną praktykę.

W czasie studiów zwykle studenci starają się poszerzać wiadomości o nowe dziedziny, na przykład pogłębiające umiejętności warsztatowe. Do wyboru są kursy z fotografiki, komputerowego wspomagania projektowania, szkoła rysunku, teoria i historia architektury i wiele innych. Architekt po ukończeniu studiów musi umieć pracować wszechstronnie. Do jego zadań należy opracowywanie projektów obiektów nowych i projektów przebudowy, modernizacji i adaptacji. Musi też sprawować kontrolę nad realizacją projektów.

Gdzie pracuje architekt?

Kiedy architekt kończy studia, ma zwykle około 24-25 lat i zaczyna pracować samodzielnie lub w pracowni architektonicznej. Najpierw powierzane są mu zwykle prace pomocnicze przy wykonywaniu elementów dokumentacji technicznej. Stopniowo jest włączany w prace koncepcyjne, a dalej w działania koordynacyjne i kontakty z klientem, a w końcu w prace związane z budową.

Od roku 2003 działa Izba Architektów, która nadaje uprawnienia do wykonywania zawodu architekta. Architekci, którzy chcą ten zawód wykonywać samodzielnie, muszą należeć do Izby i opłacać składki. Pracujący w biurach projektów nie muszą należeć do Izby. Mogą pracować i awansować w ramach struktur istniejących pracowni architektonicznych, uzyskując w nich np. pozycję partnera. Ogromna większość architektów realizuje swe ambicje jako pracownicy biur. Po kilku latach praktyki młody architekt zdaje egzamin zawodowy przed lokalną komisją egzaminacyjną, przyznającą uprawnienia architektom i inżynierom.

Zarobki architektów

Absolwent pracujący w biurze projektów zaczyna od niskiego wynagrodzenia, rzędu 2000 - 2600 zł. Potem, w zależności od projektów, może zarobić 5 - 9 tys. zł. Prowadząc własną firmę można zarabiać więcej, choć należy się liczyć ze sporymi kosztami utrzymania biura oraz przychodami uzależnionymi od liczby zrealizowanych zleceń.