Mediator sądowy

Mediator wysłuchuje i analizuje racje stron konfliktu. Opracowuje tekst ugody zapewniający satysfakcję materialną, psychologiczną i proceduralną. Dba o komfortowe warunki do rozmów i zapewnia stronom poczucie bezpieczeństwa i zachowanie równowagi stron w mediacji.

Zależnie od problemu, mediator pracuje w obszarze konfliktów cywilnych, gospodarczych, karnych, pracowniczych.

Kto może być mediatorem sądowym

Pierwszym i najważniejszym wymogiem, stawianym przed osobami zainteresowanymi podjęciem zatrudnienia w charakterze mediatora sądowego jest konieczność posiadania wyższego wykształcenia. Wbrew pozorom nie musi być to wykształcenie prawnicze, choć i takie jest dopuszczane. Zwłaszcza w przypadku spraw rodzinnych i temu podobnych równie pożądane są osoby legitymujące się dyplomem ukończenia kierunków takich jak psychologia, socjologia, etc.

Mediatorem, wedle stosownej ustawy, może zostać osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca z pełni praw publicznych. Niezwykle ważne okazują się także cechy personalne kandydata – cierpliwość, umiejętność zachowania obiektywizmu i bezstronności w rozwiązywanych konfliktach.

Mediatorzy muszą poświadczyć swoje kwalifikacje dyplomami odpowiednich kursów, szkoleń czy studiów podyplomowych. Starając się o wpis na listę mediatorów warto dołączyć informacje o liczbie przeprowadzonych mediacji, spis publikacji na temat mediacji, ewentualnie opinie ośrodków mediacyjnych lub osób fizycznych o posiadanej wiedzy i umiejętnościach w zakresie mediacji.

Zakres obowiązków mediatora sądowego

• przyjęcie wniosku o przeprowadzenie mediacji (przez jedną lub obie strony);
• analiza istoty konfliktu w sprawach rodzinnych (np. o podział majątku, o ustalenie kontaktów z dziećmi i wysokość alimentów), w sprawach cywilnych (np. konflikty sąsiedzkie), pracowniczych (np. konflikty między pracodawcą a pracownikiem), w sprawach gospodarczych (np. między klientem a sprzedawcą) oraz w sprawach karnych (np. zadośćuczynienie za poniesione szkody);
• nawiązanie kontaktu z drugą stroną sporu (przez wnioskodawcę lub mediatora) i ustalenie terminu spotkania wstępnego;
• przygotowania do mediacji: analiza dzielącego strony konfliktu, sprecyzowanie stanowisk, określenie rzeczywistych celów i potrzeb, przedstawienie zasad mediacji oraz podpisanie umowy;
• ustalanie właściwych strategii prowadzenia mediacji;
• budowanie zaufania i sympatii, otwartości na spotkaniach mediacyjnych ze stronami konfliktu oraz na spotkaniach indywidualnych;
• udzielanie pomocy w komunikowaniu się osobom zaangażowanym w spór, w celu umożliwienia im wzajemnego zrozumienia, osiągnięcie porozumienia i zawarcia ugody;
• wspólne negocjowanie rozwiązań i weryfikowanie ich wykonalności (czy rozwiązania są zgodne z prawem, sprawiedliwe, słuszne, praktyczne, wykonalne, trwałe);
• uświadamianie stronom potencjalnych skutków braku zawarcia ugody;
• dokumentowanie mediacji: sporządzenie i podpisanie ugody, podpisanie pisemnego porozumienia przez strony w obecności mediatora;
• złożenie protokołu w sądzie po zakończeniu mediacji wraz z dołączoną do niego ugodą, doręczenie odpisów protokołu stronom konfliktu;
• dbałość o prawidłowości formalno-prawne wypracowanej ugody ze sprawdzeniem realności i wykonalności jej rozwiązań;
• przestrzeganie zasad etyki mediatora takich jak: dobrowolność poddania się mediacji i zakaz wywierania przez mediatora nacisku na strony, poufność mediacji, bezstronność i zakaz pobierania przez mediatora dodatkowych korzyści, bezpieczeństwo stron, neutralność, szybkość i efektywność postępowania;
• czuwania przez mediatora nad zgodnością z prawem porozumienia osiągniętego przez strony.

Zarobki mediatorów

Zarobki mediatora są rozliczane w oparciu o poszczególne „zlecenia”. Jego zysk wynosi przeważnie 1% od przedmiotu sporu, lecz nie mniej niż 150 złotych i nie więcej niż 2000 złotych za jedną sprawę. W sprawach niemajątkowych mediatorzy otrzymują 150 zł za pierwsze spotkanie i 100 zł za każde kolejne, jednakże nie więcej niż 450 zł.