Psycholog
Psycholog jest specjalistą, który zajmuje się powstawaniem i przebiegiem procesów psychicznych, świadomością, stanami emocjonalnymi i cechami psychicznymi człowieka oraz procesami poznawczymi i wyobrażeniami, a także jego stosunkami z otoczeniem oraz zasadami rządzącymi tymi relacjami. Psycholog może się specjalizować w różnych działach psychologii, np. w psychologii wychowawczej (pedagogicznej), psychologii pracy, rozwojowej lub funkcjonalnej.
U przyszłego psychologa ważne jest zainteresowanie zachowaniem ludzi, zadawanie sobie pytań o ich motywacje i chęć wyjaśnienia ich źródła. Bardzo ważna jest umiejętność komunikowania się, rozumienia i słuchania innych ludzi, a także wrażliwość na ich problemy. Psychologiem nie powinni zostawać ludzie z problemami emocjonalnymi i słabym kontaktem z otoczeniem.
Status społeczny psychologa
Postrzeganie psychologa zależy głównie od jego miejsca pracy. W przypadku psychologów pracujących w poradniach lub klinikach traktuje się ich na równi z lekarzami. Psycholog będący pracownikiem firmy konsultingowej czy doradcą personalnym jest traktowany bardziej jak manager. Cieszy się podobnym prestiżem, a czasem nawet większym, z racji osiągania wyższych dochodów.
Jak zostać psychologiem?
Należy podjąć studia z zakresu psychologii, oferowane przez większość uniwersytetów, a także wybrane niepubliczne szkoły wyższe. Program studiów psychologicznych jest podobny w całym kraju. Pierwsze dwa lata to tzw. kanon programu, obowiązkowy dla wszystkich. Po ich zaliczeniu studenci zaczynają wybierać kursy według własnych zainteresowań. Kształtują swój profil studiowania, choć są ograniczeni tym, że muszą zdobyć odpowiednią liczbę punktów w ciągu roku.
Zazwyczaj na III roku można zacząć ścieżkę specjalizacyjną, czyli zestaw zintegrowanych kursów. Chodzi tu np. o psychologię kliniczną, psychologię społeczną, psychologię kliniczną dziecka, pomoc psychologiczną człowiekowi dorosłemu, psychologię zarządzania, psychologię twórczości, psychologię sądową. Najbardziej popularne w skali kraju są ścieżki psychologii klinicznej i psychologii społecznej.
Wybrane dziedziny psychologii
Psychologia społeczna robi dziś karierę dlatego, że pozwala zrozumieć, jak ludzie widzą i oceniają siebie oraz innych w różnych sytuacjach. Zdobywa się więc informacje uniwersalne, przydatne w każdych układach społecznych. Absolwent psychologii społecznej umie zastosować techniki perswazji, potrafi zapanować nad grupą osób i zanalizować źródło konfliktów. Wszystko to osiąga w trakcie zajęć, często mających charakter warsztatów.
Duża część studentów trafia na psychologię ogólną. Taka psychologia utrudnia jednak start zawodowy, bo po niej nie można objąć konkretnego stanowiska. Do popularnych specjalności należy psychologia zarządzania zasobami ludzkimi. Efektywny menedżer powinien umieć motywować ludzi, budować pozytywne relacje międzyludzkie, umiejętnie rozwiązywać konflikty i być efektywnym negocjatorem. Inne wybierane specjalności to: psychologia wychowawcza, psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, gerontopsychologia, czyli psychologia ludzi starszych. Dość modna jest specjalność terapii psychologicznej, która konkuruje z psychiatrią. Zmieniają się jej techniki: już dawno psycholodzy odeszli od klasyki, czyli od rozumienia i mówienia. Pracuje się w grupach (terapia grupowa) podzielonych na różne tematy.
Studenci mogą też specjalizować się w psychologii środowisk zawodowych, np. biznesowych, czy psychologii pracy. Kolejne popularne i wybierane przez dzisiejszych studentów zastosowanie tej nauki to styk psychologii i środków masowego przekazu (psychologia mediów). Doskonale rozwija się psychologia zawodów medialnych (dziennikarzy) oraz zajmująca się samym oddziaływaniem mediów na ludzi. Współczesna psychologia zmierza w stronę powiązań z życiem społecznym i ekonomicznym i głównie te dziedziny warto na studiach wybierać.
Gdzie do pracy?
Możliwości zatrudnienia jest wiele. Absolwent psychologii może zostać psychologiem klinicznym, trenerem Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, psychoterapeutą lub doradcą personalnym. Może pracować jako psycholog szkolny, zakładowy lub doradca w różnych branżach. Wielu psychologów znajduje pracę w firmach szkoleniowych bądź działach personalnych firm. Obie kategorie są zainteresowane specjalistami ds. zarządzania zasobami ludzkimi. Trafiają również na bardziej wyspecjalizowane stanowiska w konsultingu i doradztwie psychologicznym pracy. Inne opcje to propozycje pracy w instytucjach i ośrodkach terapeutycznych, które proponują pracę z uzależnionymi, neurotykami lub w roli psychologa środowiskowego.
Tak naprawdę wachlarz możliwości zawodowych jest bardzo szeroki. Studia psychologiczne przygotowują do pracy w wielu zawodach. Absolwenci pracują na stanowiskach menedżerskich, jako redaktorzy i koordynatorzy projektów, w mediach i biznesie.
Zarobki psychologów
Wynagrodzenia w branży uzależnione są od miejsca pracy. Młody psycholog np. w służbie więziennej, dostaje 2,6 tys. zł miesięcznie, dodatek mundurowy i raz na rok nagrodę finansową (ok. 1500 zł). Ale jako psychoterapeuta może zarobić dużo więcej. Prywatna praktyka w W-wie pozwala uzyskać dochody na poziomie kilku tysięcy złotych i wyżej. W przychodniach pensje wahają się od 3 do 6 tys. zł miesięcznie.
Przykładowe średnie zarobki psychologów z różnych dziedzin, zebrane przez portal interviewme.pl:
- psycholog sportowy — ok. 3029 zł
- psycholog sądowy — ok. 3223 zł
- psychoterapeuta — ok. 3350 zł
- psycholog kliniczny — ok. 3630 zł
Z analizy wynagrodzeń wynika, że psychologowie zatrudnieni na etacie zarabiają od 3500 zł do 8500 zł. Należy oczywiście pamiętać, że psycholog może stosunkowo łatwo dorobić do pensji — np. udzielając prywatnych konsultacji psychologicznych (ok. 100-200 zł za 50 minut).
Zarobkowanie w oparciu o własną działalność pozwala z pewnością uzyskać wyższe dochody niż w przypadku pracy na etacie.