Uczelnie badawcze - czym są szkoły wyższe tego typu
Uczelnie badawcze to hasło, którym od jakiegoś czasu promują się niektóre uczelnie w Polsce. Czym są uczelnie badawcze i w jaki sposób studiowanie na tego typu uczelni różni się od studiowania na zwykłym uniwersytecie czy politechnice?
Uczelnia badawcza to określenie stosowane w odniesieniu do jednostek, które wygrały konkurs Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza”. W efekcie uzyskały bardzo duże, dodatkowe środki finansowe na rozwój kadry i infrastruktury.
Konkurs rozstrzygnięty został w październiku 2019 roku i miał na celu wyłonić te uczelnie, które będą w stanie skutecznie konkurować z najlepszymi ośrodkami akademickimi w Europie i na świecie. Ocenę przeprowadzał zespół międzynarodowych ekspertów.
O status uczelni badawczej mogły ubiegać się tylko uczelnie akademickie, w których co najmniej połowa jednostek organizacyjnych uzyskała kategorię naukową A+ albo A. Kategorie te oznaczają, że uczelnie posiadają uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego w co najmniej 4 dziedzinach. Konkurs wykluczał także uczelnie, w których choć jeden kierunek studiów został wcześniej oceniony negatywnie.
Uczelnie badawcze to obecnie:
- Uniwersytet Warszawski
- Politechnika Gdańska
- Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
- Politechnika Warszawska
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
- Gdański Uniwersytet Medyczny
- Politechnika Śląska w Gliwicach
- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Uniwersytet Wrocławski
W 2026 roku uczelnie zostaną ocenione ponownie i wtedy albo zachowają status uczelni badawczej, albo będą musiały oddać tytuł.
Czy warto wybrać studia na uczelni badawczej?
Studia na uczelni badawczej oznaczają, że oferowane kierunki studiów mają bardzo dobre programy kształcenia i kadrę, która jest w stanie prowadzić naukę na wysokim poziomie. Dla osób, które myślą o karierze naukowej, studia na takiej uczelni to szansa na rozpoczęcie badań jeszcze na studiach i uczestnictwo w konferencjach i projektach finansowanych z przyznanych dodatkowych środków. Uczelnia badawcza jest także w stanie zapewnić lepsze wyposażenia pracowni i laboratoriów. Głównym jej celem jest prowadzenie badań naukowych i kształcenie na poziomie zwłaszcza doktorskim.
Patrząc na listę uczelni badawczych widać, że pokrywa się ona zasadniczo z listą uczelni znajdujących się na najwyższych miejscach w rankingach. Warto więc wybrać studiowanie na takiej uczelni. Pamietać trzeba jednak, że w związku z tym, że są to najpopularniejsze i najbardziej prestiżowe uczelnie, spodziewać należy się większej konkurencji podczas rekrutacji.
Różnica pomiędzy uczelnia badawczą a „zwykłą” uczelnią polega głównie na tym, że nacisk położony jest na prowadzenie badań i publikowanie prac naukowych. Dla studenta zwłaszcza studiów I stopnia różnice są słabo odczuwalne i polegają na potencjalnie lepszym dostępie do sprzętu, infrastruktury i możliwości udziału w różnego typu programach i wymianach. Większe różnice odczuwają natomiast doktoranci i naukowcy.
Wybierając uczelnię badawczą kandydaci mają pewność, że trafią do jednaj z 10 najlepszych uczelni publicznych w kraju. Jest to dobry wybór dla osób, które chcą w przyszłości zostać naukowcami.