Jak zdobyć stypendium? - poradnik studenta
Nie każdy kandydat na studia czy student wie, że oprócz stypendiów naukowych dostępne są programy stypendialne dla sportowców, artystów czy aktywistów. Szczegóły poniżej.
Studia to nowy, ale kosztowny etap życia. Wybierając dalsze kształcenie w określonym mieście, duża część osób bierze pod uwagę koszty, jakie generuje samodzielne życie i nauka. Niektórzy po wnikliwych kalkulacjach, muszą zrezygnować z „drogiego miasta”, a nawet kierunku, który wymaga zakupu kosztownych publikacji, specjalistycznych materiałów lub wyposażenia. Dotyczy to nie tylko studentów uczelni niepublicznych, gdzie pobierane jest czesne, ale także uczących się na „bezpłatnych” studiach dziennych, na uczelniach publicznych.
Studenci mają jednak kilka możliwości, aby sfinansować swoją naukę. Jednym z rozwiązań jest zdobycie stypendium. O tym, co to jest stypendium i jak je zdobyć, czytajcie poniżej.
Co to jest stypendium?
Stypendium to jednostronne świadczenie pieniężne ze strony osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, przyznane za osiągnięcie określonego wyniku w danej dziedzinie nauki lub sztuki albo w celu umożliwienia kontynuowania nauki, prowadzenia badań naukowych lub prac w dziedzinie sztuki.
Czyli jest to pomoc finansowa, której nie trzeba zwracać. Dlatego też warto podjąć wysiłek i postarać się zdobyć stypendium dla siebie. Stypendia wypłacane są albo co miesiąc, albo cała kwota przekazywana jest jednorazowo. Ponadto stypendia może przyznawać nie tylko macierzysta uczelnia, ale także inne podmioty, o czym będzie mowa później. Dostając stypendia z kilku źródeł można spokojniej podejść do kwestii utrzymania i skupić się na nauce. Najważniejsza informacja to taka, że wbrew obiegowej opinii o stypendiach, nie muszą być to pieniądze wypłacane za bardzo dobre wyniki w nauce. Oprócz stypendiów naukowych dostępne są programy stypendialne dla m.in. sportowców, artystów czy aktywistów.
Jakie są rodzaje stypendiów?
Nie uważasz się za wybitnie uzdolnionego studenta lub studentkę? Nie przekreśla to twoich szans na stypendium.
Ogólnie wyróżnić można kilka typów stypendiów:
- Stypendia naukowe np. stypendium rektora - to te, które przychodzą na myśl jako pierwsze, kiedy mówimy o stypendiach. Przyznawane są one przez większość uczelni. Aby je zdobyć należy wykazać się odpowiednio wysoką średnią, określoną w regulaminie. O przyznaniu stypendium rektora mogą także decydować dodatkowe osiągnięcia. Wszystko zależy od uczelni. Inne stypendia naukowe, czy też za dobre wyniki w nauce, przyznawane są osobom, które skupiają się na zdobyciu najwyższych ocen lub planują karierę naukową i uczestniczą w nadprogramowych konferencjach lub warsztatach. Te stypendia przyznawane są przez inne instytucje. Do tej kategorii stypendiów zalicza się także stypendium ministra, które dostaje tylko kilkaset najbardziej uzdolnionych i pracowitych osób rocznie. Wniosek składa rektor, także o to stypendium nie można wystąpić bezpośrednio.
- Stypendia socjalne – dostępne na uczelniach, ale nie tylko. Przyznawane są osobom w trudnej sytuacji materialnej. Wspieraniem kształcenia osób niezamożnych zajmuje się wiele instytucji. W regulaminach tych stypendiów znajdują się informacje o nieprzekraczalnym limicie dochodu na osobę w rodzinie. Do tej kategorii można też zaliczyć także stypendia pomostowe (tzw. „pomostówki”). Są to ogólnopolskie pozarządowe stypendia skierowane do maturzystów ze wsi i małych miast, pochodzących z niezamożnych rodzin i osiągających dobre wyniki w nauce. Stypendia te są „pomostem” na pierwszy rok studiów, często decydują o podjęciu studiów przez maturzystów.
- Stypendia artystyczne – są to stypendia dla osób, które chcą realizować przedsięwzięcia w zakresie twórczości artystycznej lub upowszechniania kultury, są twórcami/artystami/animatorami kultury. Fundatorzy takich stypendiów określają jaka dziedzinę sztuki lub kultury wspierają np. taniec, malarstwo, organizację wystaw lub happeningów.
- Stypendia sportowe – są to środki dla osób trenujących różne dyscypliny sportu i osiągające określone w regulaminie wyniki sportowe. Studenci będący jednocześnie zawodnikami mogą ubiegać się o pieniądze zarówno na uczelni i u innych fundatorów.
- Stypendia dla osób z niepełnosprawnością – przyznawane są na uczelniach w zasadzie automatycznie, tym osobom, które dostarczą orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Osoby z różnymi niepełnosprawnościami mogą także szukać stypendiów w fundacjach i stowarzyszeniach.
- Stypendia hybrydowe łączące różne wymagania np. naukowo-socjalne, artystyczno-naukowo-sportowe lub artystyczno-naukowe. Są one przyznawane przez różnego typu organizacje i wymagają od stypendystów spełnienie ściśle określonych warunków, bądź posiadania różnych osiągnięć.
Kto przyznaje stypendia?
Jeżeli chodzi o studentów to najprościej zdobyć stypendium we własnej uczelni, czy to stypendium rektora, czy socjalne. Jednak istnieje wiele organizacji np. fundacji, stowarzyszeń, przedsiębiorstw i prywatnych fundatorów, którzy posiadają programy stypendialne. System stypendiów w Polsce obejmuje kilkaset instytucji o zróżnicowanym charakterze i wspierających różne obszary działalności. Można pobierać stypendia zarówno na uczelni, jak i poza nią, Więcej źródeł oznacza więcej środków finansowych.
Szukając stypendiów warto skorzystać z wyszukiwarek przeznaczonych typowo do tego np. https://www.mojestypendium.pl/
Kto może się ubiegać o stypendium?
W zasadzie każdy. Należy tylko znaleźć stypendium, gdzie spełnia się wszystkie wymagania określone w regulaminie. W zależności od sytuacji finansowej, zdrowotnej i uzdolnień można starać się o różne stypendia.
Jak zwiększyć swoje szanse na zdobycie stypendium?
Pozyskanie środków na naukę w postaci stypendium wymaga od studentów cierpliwości i terminowości. Aby zwiększyć szanse na cykliczne przelewy na własne konto, należy uważnie czytać regulaminy stypendiów i dokładnie trzymać się instrukcji wypełniania wniosków. Nie warto tracić czasu na składanie podań w miejsca, gdzie nie spełniamy wszystkich wymagań formalnych.
Przed złożeniem wniosku należy sprawdzić czy na pewno załączone są wszystkie wymagane dokumenty. Procedury i gromadzenie dokumentów jest często są czasochłonne, ale dbałość o zachowanie terminów i formalna poprawność złożonych wniosków znacząco zwiększają szanse na zdobycie stypendium / stypendiów. Jeżeli coś w procedurze składania wniosku jest niejasne, warto napisać maila lub zadzwonić do osób przyjmujących wnioski. Taki kontakt, choć z pozoru stresujący, może wiele wyjaśnić i poprawić szansę na złożenie kompletnego i poprawnie wypełnionego wniosku.
Starania o stypendium wymagają trochę wysiłku na początku, ale warto spróbować, by przez cały kolejny rok nauki dostawać bezzwrotną pomoc finansową.