Adwokat

Adwokat (łac. advocator - przyzwany na pomoc) to profesja, polegająca na udzielaniu pomocy prawnej, na obronie oskarżonych, na występowanie przed sądami w sprawach cywilnych (np. dotyczących ochrony praw autorskich czy praw majątkowych), a także przed organami administracji i instytucjami. Adwokat może wykonywać swój zawód indywidualnie lub w zespołach adwokackich. To zawód o wysokim prestiżu, ale też wymagający wieloletniej nauki, odpowiedzialności i etyki.

Predyspozycje osobowościowe adwokata

Teoretycznie adwokatem może być każdy, kto ukończy stosowne etapy edukacji prawniczej, odznacza się inteligencją, ma odpowiednią wiedzę. W praktyce zawód ten wymaga od kandydata dużo więcej: umiejętność analitycznego myślenia, realizmu w ocenie sytuacji, dużej biegłości w stosowaniu prawa, znajomości procedur prawniczych, szybkości uczenia się, refleksu czy odporności na stres ale też elokwencji, jasnego i przekonującego formułowania wypowiedzi ustnych i pisemnych, umiejętności prowadzenia skutecznej argumentacji i negocjacji oraz sztuki retoryki.

Adwokaci są środowiskiem dobrze zorganizowanym i dość hermetycznym. Podobnie jak inne zawody prawnicze, mają własny samorząd - Radę Adwokacką, która ma za zadanie dbać o etykę środowiska i regulować sprawy dostępu do tego zawodu. Współczesny adwokat ma też przed sobą cele służby społecznej, ponieważ jego zawód jest zawodem publicznoprawnym. Dlatego adwokat może odmówić udzielenia pomocy prawnej tylko z ważnych powodów, o których poinformuje zainteresowanego.

Pozycja społeczna adwokata

Status adwokata jest różny w różnych krajach. Na szczególnie wysokim poziomie w hierarchii społecznej stoi adwokat w krajach anglosaskich, w których działają dwie grupy adwokatów - upoważnieni do występowania przed sądami (barristers) i uprawnieni tylko do obsługi prawnej klientów (solicitors). W Polsce również adwokaci od lat cieszą się wielkim uznaniem i zaufaniem społecznym. Zawód ten jest jednym z bardziej prestiżowych w hierarchii profesji.

Jak zostać adwokatem?

Zgodnie z ustawą adwokatem może zostać osoba, która:

• cechuje się nieskazitelnym charakterem i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata
• korzysta w pełni z praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych
• ukończy wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyska tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej
• odbędzie w Rzeczypospolitej Polskiej aplikację adwokacką i złożyć egzamin adwokacki.

Ścieżka prowadząca do tego zawodu jest więc jasno określona. Adwokatem nie można zostać inaczej niż poprzez ukończenie jednolitych studiów magisterskich na kierunku prawo, a potem tzw. aplikacji adwokackiej (praktyki) oraz egzaminu. Na początek kandydata czekają studia na wydziale prawa. Zdać na prawo nie jest łatwo, ponieważ jego popularność w Polsce utrzymuje się na wysokim poziomie i liczba kandydatów przypadających na jedno miejsce od lat jest wysoka.

Studenci uczestniczą w wykładach, ćwiczeniach i konwersatoriach. Ostatnie dwie formy mają często charakter praktyczny, ponieważ analizuje się w ich trakcie tzw. kazusy - konkretne, z życia wzięte problemy prawne. Studenci otrzymują je jako zadania do rozwiązania i analizują wspólnie z prowadzącymi. Oczywiście takie zajęcia nie dotyczą wszystkich przedmiotów, ale głównie tych związanych z praktyką prawną - orzecznictwem, działalnością adwokacką, radcowską czy prokuratorską.

Na jakich uczelniach można studiować prawo?

5-letnie magisterskie studia prawnicze dostępne są m.in. na uczelniach:

Prawnicze studia oferuje większość uniwersytetów, również wybrane publiczne uczelnie zawodowe czy niepubliczne szkoły wyższe.

Szczegółów szukaj w Bazie uczelni.

Aplikacja adwokacka

Po studiach kandydatów do zawodu adwokata czeka trwająca trzy lata aplikacja. Marzy o niej co roku prawie jedna trzecia absolwentów prawa, ale niewielu udaje się osiągnąć sukces. Droga do adwokatury jest długa. Nie wszędzie w Polsce kandydaci mają szansę rozpocząć ją tuż po studiach - w niektórych ośrodkach organizowana jest co 2 lata.

Zarówno egzamin jak i aplikacja są płatne.

Aplikacja adwokacka trwa trzy lata i odbywa się pod nadzorem patrona – doświadczonego adwokata, który szkoli aplikanta w praktyce zawodowej. Patron może zostać wybrany samodzielnie przez aplikanta lub wyznaczony przez Okręgową Radę Adwokacką. Współpraca zwykle polega na spotkaniach 2–3 razy w tygodniu, trwających po kilka godzin. Choć nie ma obowiązku wypłacania wynagrodzenia aplikantowi, często po zakończeniu szkolenia taka osoba znajduje zatrudnienie w kancelarii patrona.

W trakcie aplikacji kandydat odbywa również praktyki w sądzie oraz prokuraturze. Zajęcia teoretyczne mają miejsce raz w tygodniu, w ustalonym terminie. Na zakończenie każdego roku przeprowadzane jest obowiązkowe kolokwium pisemne – z możliwością tylko jednej poprawki w przypadku niezaliczenia.

Po ukończeniu aplikacji konieczne jest przystąpienie do państwowego egzaminu zawodowego, który trwa cztery dni i obejmuje pięć części. Dopiero jego pozytywne zaliczenie oraz wpis na listę adwokatów daje pełne prawo do wykonywania zawodu.

Gdzie pracuje adwokat?

Młodzi adwokaci mogą wybierać między kilkoma głównymi ścieżkami kariery. Przede wszystkim muszą wejść w strukturę samorządu adwokackiego. Jeszcze jako aplikanci zostają członkami lokalnych izb adwokackich, a potem mogą być członkami zespołów adwokackich lub zostać wybrani do okręgowej rady adwokackiej. Jeśli chodzi o pracę, mogą ją dostać w kancelarii należącej do innego adwokata, w spółce założonej przez kilku adwokatów lub we własnej kancelarii. W żadnym z tych miejsc nie są zatrudnieni na umowę o pracę, ponieważ zakazuje tego ustawa. Adwokaci zawsze wykonują zawód wolny. Oczywiście mogą także świadczyć usługi poprzez zespoły adwokackie - najmniejsze komórki samorządu adwokackiego. Wtedy nie występują samodzielnie, lecz w ich imieniu umowy z klientami zawiera zespół. Pozostaje jeszcze inna ścieżka zawodowa: studia doktoranckie. W tym przypadku trzeba osiągnąć świetne wyniki na studiach magisterskich.

Zarobki adwokatów

Obiegowe opinie o wielkich dochodach adwokatów nie zawsze są prawdą. Przyszli adwokaci muszą sobie sami opłacić naukę na aplikacji, choć zdarza się, że pracodawca finansuje ją lub współfinansuje. Z czasem dochodzą nagrody, premie za wygrane sprawy i dodatki. W zamian za to oczekuje się dużego zaangażowania i niemal pełnej dyspozycyjności. Zakładając własną kancelarię, na początek trzeba zainwestować w odpowiednie wyposażenie, pokryć opłaty stałe oraz nawiązać kontakty w środowisku. Wszystko to może się opłacać, jeśli sprawy, które prowadzi adwokat, kończą się wygraną. Jako właściciel kancelarii adwokat nie może liczyć na stałą pensję i żyje ze zleceń. Wysokość jego przychodów może być mocno zróżnicowana: od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych.

***

Interesują Cię studia prawnicze?

Poznaj kierunki prawnicze.

Nie wiesz, w jakim mieście studiować? - wybierz swój ośrodek akademicki.

Wyszukiwarka uczelni, kierunków, typów studiów ułatwi decyzje wszystkim niezdecydowanym kandydatom.

Wybiegaj w przyszłość, zaplanuj Studia podyplomowe.