Austria

Austriackie uczelnie to poważna propozycja dla wszystkich, którzy lubią ciężką pracę, bo wierzą w jej doskonałe efekty. Ten kraj ma światową rozpoznawalność, świetną infrastrukturę i wysoki poziom. Plus ogromny atut w postaci darmowych studiów.

System szkolnictwa wyższego w Austrii

Studia w Austrii oferują 22 uniwersytety (w tym trzy medyczne i sześć artystycznych), trzynaście uczelni prywatnych oraz kilkanaście kolegiów nauczycielskich i ponad 20 wyższych szkół zawodowych (Fachhochschulen). Tylko te zawodowe oferują blisko 700 kierunków. Wyszukiwarkę wszystkich programów studiów (jest ich ponad 2000) można znaleźć na stronach www.studienwahl.at.

Uczelnie oferują dwa rodzaje studiów: studia zwykłe (ordentliche Studien) oraz kursy uniwersyteckie (Universitätslehrgänge). Po trzech lub czterech latach nauki uzyskuje się tytuł licencjata (np. Bachelor of Arts - BA lub Bachelor of Science - BSc), kolejny rok lub dwa umożliwiają zdobycie tytułu magistra lub inżyniera (Diplom Ingenieur/Diplom Ingenieurin - DI lub Dipl.-Ing., Doktor/Doktorin der gesamten Heilkunde (doktor medycyny) - Dr. med. univ., Doktor/Doktorin der Zahnheilkunde (doktor stomatologii) - Dr. med. dent., oraz Master of Arts (MA) i Master of Science (Msc).Więcej szczegółowych informacji na stronie www.oead.at. Studia doktoranckie trwają od 2 do 4 lat.

Austriackie uczelnie samodzielnie prowadzą rekrutację. By dostać się na studia licencjackie zwykle wystarczy zdana matura, selekcja kandydatów dokonywana jest bowiem na podstawie konkursu świadectw. Formularze aplikacyjne dostępne są w internecie. Świadectwo dojrzałości musi być przetłumaczone na język niemiecki i poświadczone przez polskie MSZ lub austriackie przedstawicielstwo w Polsce: konsulat lub ambasadę. Pracownikom wybranej uczelni należy również dostarczyć kopię dowodu tożsamości oraz certyfikat znajomości języka niemieckiego (więcej w rozdziale Znajomość języka, certyfikaty). Dodatkowe informacje na stronie www.studyinaustria.at.

Na uniwersytetach rekrutacja studentów studiów licencjackich z UE kończy się 5 września (na semestr zimowy) i 5 lutego (na semestr letni). Szczegółowe informacje na uczelniach.

Egzaminy wstępne organizują uczelnie medyczne i artystyczne. Zdawać trzeba również na architekturę, biologię czy ekonomię - liczba miejsc na tych kierunkach jest bowiem odgórnie ograniczona. Ustny lub pisemny sprawdzian przeprowadzają też wyższe szkoły zawodowe. Warto dużo wcześniej sprawdzić terminy. Bywa, że termin składania dokumentów wypada nawet pół roku przed rozpoczęciem semestru.

Znajomość języka, certyfikaty

Znajomość niemieckiego jest jednym z podstawowych warunków podjęcia studiów. Kandydaci muszą przedstawić świadectwo ze szkoły średniej potwierdzające naukę tego języka przez co najmniej 4 lata. Kto nie ma takiego dokumentu, musi zdobyć certyfikat. Najpowszechniej honorowany jest certyfikat Österreichisches Sprachdiplom Deutsch (ÖSD), wydawany na czterech poziomach. Kursy przygotowawcze organizuje m.in. Instytut Austriacki w Warszawie. Kto chce uczyć się niemieckiego w Austrii, może skorzystać z intensywnych kursów organizowanych w ramach University Preparation Programmes.

W roku akademickim 2016/2017 w wyszukiwarce www.studienwahl.at figurowało 227 kierunków wykładanych w jęz. angielskim. Uczelnie akceptują zwykle certyfikaty EILTS i TOEFL.

Pozwolenie na pobyt w Austrii

Do Austrii możesz wjechać na podstawie dowodu osobistego. Jeśli jednak nie jesteś turystą, musisz pojawić się w lokalnym urzędzie (Meldeamt) w ciągu trzech dni roboczych od dnia przyjazdu i złożyć zgłoszenie meldunkowe na specjalnym formularzu, podpisane również przez przedstawiciela hotelu/akademiku/schroniska, w którym mieszkasz. To samo musisz zrobić, gdy zmienisz adres zamieszkania. Szczegóły na stronie www.oead.at.

Dodatkowo - gdy zamierzasz przebywać w Austrii dłużej niż 3 miesiące - musisz w ciągu 4 miesięcy od momentu wjazdu do kraju zgłosić się do lokalnego urzędu (Magistrat, Bezirkshauptmannschaft) po potwierdzenie prawa pobytu (confirmation of registration). By je otrzymać, powinieneś mieć ze sobą wniosek, dowód osobisty lub paszport, dokument potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne, potwierdzenie posiadania wystarczających środków finansowych oraz dowód, że jesteś studentem - np. legitymację. Potrzebne będzie także świadectwo urodzenia oraz zaświadczenie o zakwaterowaniu (np. umowa najmu lokalu czy potwierdzenie przyznania miejsca w akademiku). Wydanie dokumentu kosztuje 15 euro. Jak udowodnić, że ma się pieniądze na pobyt? Wystarczy deklaracja osoby na stałe żyjącej w Austrii - wujka lub znajomego. Jeśli go nie masz, musisz przedstawić dowód na posiadane oszczędności w banku lub czeki podróżne.
Jeśli chcesz zostać w Austrii na stałe, postaraj się o kartę identyfikacyjną dla obywatela EEA (niem. Lichtbildausweis für EWR-Bürger , ang. identification card for E.E.A. citizens). Za jej wydanie zapłacisz 56 euro.

Koszty studiów i zakwaterowania

Na austriackich uniwersytetach nauka dla obywateli UE jest bezpłatna, o ile minimalny okres studiów nie został przekroczony o więcej niż dwa semestry. Jeśli do tego doszło - opłata wynosi 363,36 euro za semestr. Studentów obowiązuje też opłata na rzecz Austriackiego Związku Studentów ("ÖH-Beitrag") w wysokości 19,2 euro oraz ubezpieczenie. Czesne - w różnej wysokości - pobierają też wyższe szkoły zawodowe i uczelnie prywatne.

Austria jest droga - na zakwaterowanie i wyżywienie musisz mieć ponad 500 euro miesięcznie. Na rozrywki dodatkowe 400-450. Miejsc w akademikach można poszukać poprzez ÖAD Housing Office. W większości pokoi są telefony, telewizory i dostęp do Internetu, a w cenę zazwyczaj wliczone jest śniadanie. Obowiązuje jednak kaucja, którą trzeba wcześniej opłacić - ok. 450 euro. Kaucji żądają też właściciele wynajmowanych mieszkań - zwykle ok. 1000 euro, wymagają też opłacenia czynszu za trzy miesiące z góry. Koszty utrzymania będą mniejsze, jeśli będziesz pamiętać o przysługujących studentom zniżkach. Obowiązują m.in. w pociągach, tramwajach, teatrach, muzeach, ale także przy zakupie niektórych dóbr codziennego użytku, książek czy w szkołach jazdy. Warto też znaleźć na uczelni prowadzone przez Austriacki Związek Studentów tanie cafeterie Mensen.

Życie studenckie

Polacy studiujący w Austrii zwracają uwagę przede wszystkim na znakomite relacje między studentami a wykładowcami. Nie ma dystansu, wszyscy chętnie udzielają rad i rozmawiają otwarcie o problemach i postulatach. Gorzej jest z urzędnikami - ci lubią biurokrację, czasami dają odczuć, że wolą rozmawiać z rodakami, a nie przyjezdnymi. Poziom nauczania - szczególnie w najbardziej renomowanych uczelniach - jest wysoki, ale dobra organizacja i doskonale funkcjonujące multimedialne biblioteki ułatwiają naukę. Austria to doskonałe miejsce dla miłośników narciarstwa, turystyki i muzyki klasycznej. Łatwego życia nie będą natomiast mieli miłośnicy imprez przy piwie. Puby - szczególnie w Wiedniu - są stosunkowo drogie. Za to dużo przyjemniejsze niż np. w Salzburgu.

Stypendia

Polscy studenci mogą skorzystać z kilkudziesięciu programów oferujących stypendia naukowe - szczegółowe informacje dostępne są w wyszukiwarce na stronie www.grants.at. W Austrii można również liczyć na wsparcie socjalne: bezpośrednie (wypłacane w gotówce, do 9492 euro rocznie) lub pośrednie (np. w postaci ulg podatkowych). Tego rodzaju stypendia uzależnione są m.in. od dochodów i liczebności rodziny. Austria jest jednym z nielicznych krajów w Europie, w których nie istnieje państwowy system kredytów studenckich. Podobnie jest we Włoszech i Republice Czeskiej. Więcej szczegółów w raporcie Eurydice.

Praca dla studenta

Studenci z Polski nie muszą mieć żadnych pozwoleń na prace. Choć bezrobocie w kraju nad Dunajem jest bardzo niskie, obcokrajowcom o zatrudnienie niełatwo. Podstawą jest dobra znajomość języka niemieckiego, która liczy się nawet przy roznoszeniu ulotek czy sprzątaniu. Bazę ofert i pomoc można zdobyć w Austriackim Związku Studentów. Więcej informacji na stronach austriackiego Urzędu Pracy.