Hiszpania

Przyjazny klimat, pyszna kuchnia, piaszczyste plaże, flamenco - któż nie marzy o wyjeździe do Hiszpanii? Na studentów w tym kraju czeka 2400 kierunków studiów licencjackich, ponad 2700 magisterskich i blisko 1700 doktoranckich. Jest w czym wybierać.

System szkolnictwa wyższego

Hiszpania oferuje naukę na 84 uniwersytetach (50 publicznych i 34 prywatnych) oraz 480 instytutach badawczych i 67 klastrach naukowo-technicznych. W sumie uczelnie hiszpańskie dzieli się na cztery grupy: uczelnie uniwersyteckie (escuelas universitarias), koledże uniwersyteckie (colegios universitarios), fakultety (facultades) oraz wyższe szkoły techniczne (escuelas técnicas superiores). Do wyboru są również szkoły artystyczne (conservatorios superiores), plastyczne (escuelas de arte) i sportowe. Kształcenie zawodowe realizowane jest przez różne rodzaje szkół, również te, w których zdobywa się wykształcenie średnie.
Kierunki nauczane na hiszpańskich uniwersytetach podzielono na pięć grup: sztuka i nauki humanistyczne, nauki doświadczalne, nauki i zdrowiu, nauki społeczne i prawne oraz inżynieria i architektura. Liczba zagranicznych studentów w Hiszpanii sięga w ostatnich latach 76 tysięcy. Większość z nich przyjeżdża na Półwysep Iberyjski z Ameryki Południowej, jedna trzecia z Unii Europejskiej.

Wyszukiwarkę hiszpańskich uczelni znajdziesz na stronie www.studyinspain.info, szczegółowe informacje o oferowanych kierunkach są natomiast w wyszukiwarce na stronie miejscowego Ministerstwa Edukacji. Jeśli myślisz o studiowaniu w Katalonii, wejdź na stronę: studyincatalonia.gencat.cat.

Hiszpański system kształcenia dopasowano do wymogów procesu bolońskiego. Struktura studiów jest podobna, jak w innych krajach Europy: studia I stopnia trwają 4 lata i kończą się zdobyciem tytułu licencjata (grado). Studia II stopnia obejmują roczne lub dwuletnie kierunki magisterskie (dyplom máster), a najbardziej wytrwali mogą spróbować swych sił na studiach doktoranckich (programa de doctorado). Te ostatnie składają się z rocznego okresu nauki oraz dwóch lub trzech lat prac badawczych.

Rekrutacja - wymagania i formalności

By dostać się na studia I stopnia, obywatelom UE wystarczy świadectwo maturalne (hiszpański odpowiednik to bachillerato). Starania o przyjęcie na studia należy zacząć od skontaktowania się z UNED (Universidad Nacional de Educatión a Distancia) - instytucja ta sprawdza, czy posiadane przez kandydatów wykształcenie jest odpowiednie i wystawia certyfikat credencial de acceso z odpowiednią punktacją, od której zależą szanse na dostanie się na studia (najwyższa ocena to 10). By otrzymać certyfikat, należy przedstawić m.in. przetłumaczoną kopię świadectwa i dowód tożsamości. Kto ma ochotę, może przystąpić do egzaminów (Prueba de Acceso a la Universidad, PAU), by uzyskać poprawić swoje oceny ze świadectwa i zwiększyć szanse na przyjęcie na studia.
Same dokumenty składa się na wybrane uczelnie (zwyke poprzez systemy internetowe) - to one decydują o szczegółowych wymaganiach. Nieco inny system działa w Katalonii (Barcelona i okolice). Chętni do studiowania na tamtejszych uczelniach publicznych powinni - po uzyskaniu certyfikatu z UNED - zarejestrować się w systemie Accesnet, a następnie dostarczyć komplet dokumentów do jednego z biur ds. rekrutacji studentów (l'Oficina d'Accés a la Universitat - ich listę znajdziesz tutaj).

Więcej informacji o uznawalności wykształcenia zdobytego za granicą znaleźć można na stronie hiszpańskiego studyinspain.info oraz w serwisie władz edukacyjnych Katalonii.

Rekrutacja studentów z UE organizowana jest zwykle na początku lata. Np. Uniwersytet Carlosa III w Madrycie przyjmuje dokumenty od połowy czerwca do połowy lipca. Szczegóły na stronach uczelni.

Studentów z Hiszpanii oraz obywateli państw spoza UE obowiązują egzaminy wstępne PAU (Prueba de Acceso a la Universidad). Przybysze z Unii nie muszą do nich przystępować, chyba, że chcą poprawić swoje oceny i zwiększyć szansę na dostanie się na studia. W takiej sytuacji trzeba skontaktować się z UNED.

Znajomość języka, certyfikaty

By rozpocząć studia, trzeba się wykazać znajomością języka wykładowego. W Hiszpanii sprawa nie jest prosta - najpopularniejszy jest oczywiście kastylijski, ale np. w Barcelonie oficjalnym językiem miejscowego uniwersytetu jest kataloński. W użyciu są również odmiana katalońskiego - j. walencjański oraz galicyjski i baskijski (Euskera/Euskara). Studentom zwykle jednak pozwala się pisać egzaminy po kastylijsku. W przypadku kierunków nauczanych po kastylijsku, konieczne jest przedstawienie certyfikatu DELE (Diploma de Español como Lengua Extranjera).

Kursy i szkoły letnie dla obcokrajowców organizują wszystkie większe uniwersytety - wyszukiwarkę znajdziesz na stronie Instytutu Cervantesa oraz na stronie studyinspain.info. Jeśli chcesz szukać szkoły hiszpańskiego na własną rękę, sprawdź, czy ośrodek posiada certyfikat CEELE (Certificate of Quality in the Teaching of Spanish as a Foreign Language).
Hiszpańskiego możesz też nauczyć w Polsce. Tu także z pomocą może przyjść Instytut Cervantesa, który ma swoje biura w Warszawie. Kierunków z jęz. wykładowym angielskim jest stosunkowo niewiele – oferują je głównie największe uniwersytety.

Pozwolenie na pobyt

Aby wjechać na terytorium Hiszpanii, należy mieć ważny paszport lub dowód osobisty. Jeśli chcesz przebywać w Hiszpanii dłużej niż 3 miesiące, musisz postarać się w lokalnym urzędzie o potwierdzenie prawa pobytu. Szczegółowe informacje na stronie hiszpańskiego Ministerstwa Pracy (w jęz. hiszpańskim).

Koszty studiów i zakwaterowania

Każdy student musi co roku uiścić wpisowe (uczelnie publiczne: od 500 do 1200 euro, prywatne: od 5 do 12 tys. euro). Płaci się również za każdy zdobyty punkt ECTS. Dla przykładu, w roku akademickim 2015/2016 stawki na studiach licencjackich wynosiły od 12 do 22,16 euro (w zależności od kierunku, pełna lista stawek tutaj). Rok studiów na najdroższej inżynierii komputerowej kosztuje więc ok. 1329,60 euro. Więcej informacji o opłatach na stronach uczelni oraz w serwisie studyinspain.info.

Hiszpania nie jest krajem, w którym utrzymanie byłoby szczególnie kosztowne, choć na życie trzeba z pewnością wydać więcej niż w Polsce. Uczelnie szacują, że na miesiąc trzeba mieć od 900 do 1100 euro, w zależności od miasta i stylu życia. Bagietka kosztuje tu 0,8 euro, kawa 1,50 euro, jednorazowy bilet na metro lub autobus 1,5 euro (miesięczny 45-50 euro), abonament na internet 25-30 euro, a bilet kolejowy z Madrytu do Barcelony ok. 130 euro.

Większość studentów szuka zakwaterowania w akademikach, funkcjonujących przy wszystkich większych uczelniach. Miejsca w bursach nie są tanie - miesięcznie zapłacić trzeba od 300 do 700 euro. Taniej jest wynająć pokój „na mieście” - szczęśliwcom udaje się to za 150-200 euro. Okazji można poszukać przez wyszukiwarki na stronach: studyinspain.info, www.spain.info (w jęz. polskim) lub w serwisie aluni.net. Warto też zajrzeć do informatora na stronie http://sepie.es.

Życie studenckie

Kryzys finansowy popsuł humory Hiszpanom. Powiedzenie „życie jak w Madrycie” straciło nieco na aktualności. Temperament wykładowców wciąż jest zupełnie inny niż w Polsce, ale kłopoty gospodarcze są odczuwalne - wyjątkowo wysokie na tle Unii Europejskiej jest np. bezrobocie. Na poziom nauczania nie można narzekać, wrażenie robi też infrastruktura uczelni. Jak w większość krajów południa Europy, trzeba się przyzwyczaić do popołudniowej sjesty - sklepy otwarte są zwykle od 10.00 do 14.00 oraz od 17.00 do 20.00, restauracje od 13.00 do 16.00 oraz od 20.00 do 23.00. Urzędy czynne są zwykle od 9.00 do 14.00, banki do 14.30.

Stypendia

Szansy na uzyskanie wsparcia można szukać w międzynarodowych fundacjach i na uczelniach. Studenci mogą np. ubiegać się stypendia socjalne, wynoszące 1500 euro/semestr. Dodatkowe informacje na uczelniach i w broszurze Eurydice.

Praca dla studenta

Rynek pracy jest otwarty dla Polaków, ale o zatrudnienie niełatwo. Po kryzysie bezrobocie wciąż jest bardzo wysokie. W lipcu 2017 r. sięgało ono 17,1 proc. Wykonując proste prace: kelnera, barmana czy sprzątaczki można zarobić nawet ok. 1000 euro miesięcznie. Ambitniejsze propozycje znaleźć można w prowadzonych przez uczelnie Centrach Karier