Belgia

W Belgii funkcjonują dwa systemy szkolnictwa: flamandzki (w Hrabstwie Flandrii) i waloński (w Walonii). Ten swoisty rozwód między Flandrią a Walonią nie przeszkadza jednak we współpracy naukowej. Studia w Belgii to duża szansa na karierę w urzędach Unii Europejskiej. Na naukę tu mogą jednak pozwolić sobie tylko studenci ze sporymi oszczędnościami.

System nauki w Belgii

Belgia ma dwa odrębne systemy szkolnictwa wyższego: flamandzki (w Hrabstwie Flandrii) i waloński (w Walonii). Flandria - ze stolicą w Brugii - zaprasza na pięć uniwersytetów, dyplom można zdobyć również na stowarzyszonych z nimi szkołach wyższych (Colleges of Higher Education) oraz na uczelniach artystycznych i medycznych. Interesujące Cię kierunki znajdziesz w wyszukiwarce, a dodatkowe informacje - na stronie www.studyinflanders.be.

Studiować można oczywiście również we francuskojęzycznej Walonii. Działa tam sześć uniwersytetów i kilkanaście szkołach wyższych (Institutes of Higher Education) - architektonicznych, i artystycznych. Szczegółowe informacje i wyszukiwarka na stronie www.studyinbelgium.be/en/content/universities.
W Belgii możesz też zdecydować się na jeden z uniwersytetów prywatnych (na ogół wyznaniowych) lub na działający od 2001 r. ponadnarodowy uniwersytet TUL, który oferuje kształcenie w dziedzinie technologii komunikacyjnych, genetyki i nauk edukacyjnych.

W Belgii to Ty wytyczasz ścieżkę edukacyjną. Możesz skorzystać z proponowanej przez uczelnię albo samodzielnie wybrać przedmioty, których chcesz się uczyć. Za zdanie lub zaliczenie danego przedmiotu otrzymujesz punkty (credits), zarówno we Flandrii, jak i Walonii obowiązuje bowiem system ECTS (European Credit Transfer System). By zaliczyć rok, musisz zgromadzić ich 60. Taki sposób organizacji nauki pozwoli Ci łączyć ją z pracą i efektywniej wykorzystać czas.

We Flandrii za każdy zaliczony przedmiot można uzyskać minimum 3 punkty. Średnio, by zdobyć 1 punkt trzeba poświęcić 25 - 30 godzin na wykłady i ćwiczenia. Uniwersytety oferują możliwość zdobycia akademickiego dyplomu licencjata (academic bachelor, 180 punktów ECTS) oraz tytułu magistra (minimum 60 kolejnych punktów ECTS). Szkoły wyższe (Colleges of Higher Education) - zawodowego dyplomu licencjata (professional bachelor, 180 punktów ECTS). Osoby, które zdobędą ten dyplom, mogą na niektórych uczelniach kontynuować naukę na rocznych zaawansowanych studiach licencjackich (Advanced Bachelor Programmes). Część szkół wyższych jest też stowarzyszona z uniwersytetami i również oferuje możliwość zdobycia dyplomu magisterskiego. We Flandrii istnieje pięć takich stowarzyszeń: the K.U. Leuven Association, the Ghent University Association, the Antwerp University Association, the Brussels University Association, the University and Colleges of Limburg Association. Nawet jednak ukończenie szkoły niestowarzyszonej nie zamyka drogi do magisterki. Wystarczy przejść tzw. kurs pomostowy (bridging programme), by przenieść się na studia magisterskie na uniwersytecie. Trzeci etap studiów to studia doktoranckie.

W Walonii nauka również podzielona jest na trzy etapy. Pierwszy - prowadzony na uniwersytetach i w szkołach wyższych (Institutes of Higher Education) kończy się zdobyciem dyplomu licencjata (180 punktów ECTS). Po drugim – prowadzonym wyłącznie na uniwersytetach, uzyskać możesz tytuł magistra (rok lub dwa lata, 60-120 punktów), a następnie tytuł advandced master (60 punktów). Wyjątkiem są trwające cztery lata magisterskie studia medyczne i weterynaryjne - w ich trakcie trzeba zdobyć 240 punktów ECTS. Trzeci cykl to studia doktoranckie. Walońskie uczelnie szacują, że 1 punkt ECTS oznacza 24 godziny zajęć - wykładów, ćwiczeń i zajęć praktycznych.

Rekrutacja - wymagania i formalności

Na większość kierunków nie musisz zdawać egzaminów wstępnych, po prostu składasz dokumenty i czekasz na wyniki naboru. Warunkiem przyjęcia na studia jest przedstawienie świadectwa ukończenia szkoły średniej. Polskie świadectwo trzeba jednak nostryfikować w biurach sieci ENIC/NARIC we Flandrii lub Walonii. Na komplet dokumentów składają się: formularz aplikacyjny, certyfikat poświadczający nostryfikację dyplomu, poświadczona kopia dyplomu i indeksu oraz życiorysu (w oryginale i przetłumaczona: we Flandrii na niderlandzki, w Walonii - na francuski) oraz certyfikat językowy.

We Flandrii terminy rekrutacji najlepiej sprawdzić na wybranej uczelni. W Walonii w szkołach wyższych dokumenty aplikacyjne można składać do 1 grudnia, a w niektórych przypadkach - nawet do końca stycznia. W szkołach artystycznych zgłaszać można się do 15 października, w szkołach architektonicznych - do 15 listopada.

We Flandrii obowiązkowe są egzaminy na uczelnie artystyczne oraz na medycynę i stomatologię. Na uczelniach walońskich egzaminy obowiązują przy zdawaniu na uczelnie artystyczne, kierunki inżynieryjne (matematyka - w lipcu i wrześniu), zaś na medycynie i stomatologii weryfikacja czeka studentów po pierwszym roku nauki.

Znajomość języka, certyfikaty

Uczelnie w Walonii wymagają potwierdzenia znajomości języka francuskiego (np. Le Certificat pratique de langue française - CPLF, lub Diplôme d’études françaises - DEF), a we Flandrii - niderlandzkiego (najpopularniejszy to Certificaat Nederlands als Vreemde Taal). Jeśli masz problem z francuskim lub niderlandzkich, sprawdź możliwości, jakie dają belgijskie uczelnie - organizują one stosowne kursy i egzaminy. Dla przykładu: egzamin językowy na Uniwersytecie w Gent kosztuje 50 euro.

Pobyt i ubezpieczenie

By wjechać do Belgii wystarczy dowód osobisty. Jako obywatel UE możesz przebywać w tym kraju przez 90 dni. Jeśli chcesz jednak zostać dłużej - musisz uzyskać potwierdzenie prawa pobytu. Potrzebujesz do tego zaświadczenia, że jesteś studentem, a twój stan zdrowia nie zagraża zdrowiu publicznemu. Powinieneś też udowodnić, że masz wystarczające środki na utrzymanie (642 euro miesięcznie) oraz - jeśli masz więcej niż 21 lat - przedstawić zaświadczenie o niekaralności. Uwaga - jeśli przyjechałeś do Belgii na dłużej niż 90 dni i zostałeś przyjęty na studia - na zgłoszenie się do lokalnego urzędu masz tylko 8 dni roboczych. Więcej informacji na stronie urzędu imigracyjnego.

Jako dowód ubezpieczenia wystarczy Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Warto się o nią postarać przed wyjazdem do Belgii. Planując dłuższy pobyt warto pomyśleć o dodatkowym, płatnym ubezpieczeniu – EKUZ pokrywa bowiem koszty tylko podstawowych usług medycznych. Więcej na ten temat tutaj.

Koszty studiów i zakwaterowania

Studia w Belgii są płatne, a wysokość czesnego zależy od uczelni, kierunku i stopnia studiów. W roku akademickim 2016/2017 maksymalna opłata za rok nauki nie mogła przekraczać 835 euro. Studenci z uboższych rodzin mogą liczyć na znaczące zniżki.

Koszty życia w Belgii są wysokie. Nie licząc opłat rejestracyjnych na uczelni, na przeżycie miesiąca potrzeba ok. 850-950 euro. Najtańsze zakwaterowanie w akademiku kosztuje ok. 200 euro, wynajęcie mieszkania to wydatek ok. 400 euro (kawalerka) lub 500 euro (dwupokojowe mieszkanie). Za 10 biletów komunikacji miejskiej zapłacisz 14 euro, za kanapkę 3,50-4,80 euro, a za bilet do kina 8,5 euro. Na transport kolejowy studentom do 30. roku życia przysługują zniżki. Na materiały dydaktyczne będziesz musiał wydać ok. 400 euro. Zapłacisz też za sesje poprawkowe.

Życie studenckie

Studia na belgijskich uczelniach wymagają systematyczności i dużej motywacji. Uczelnie nie męczą nadmiarem zajęć, trzeba jednak sporo pracować samodzielnie w domu lub w bibliotekach. Naukę ułatwiają doskonale zorganizowane, multimedialne pracownie. Zupełnie inne niż w Polsce - bardziej partnerskie - są też stosunki między studentami a wykładowcami. By wieść prawdziwie studenckie życie - czyli od czasu do czasu się zabawić - trzeba mieć sporo pieniędzy. Belgia to jeden z krajów o najwyższym poziomie życia na świecie, ale i bardzo drogi.

Stypendia w Belgii

Stypendia naukowe i socjalne przyznawane są zarówno przez uczelnie, jak i różne instytucje i organizacje międzynarodowe. O wsparcie na sfinansowanie studiów mogą ubiegać się osoby z rodzin o niskich dochodach. Szczegółowe informacje o stypendiach w Walonii znajdziesz na stronie www.studyinbelgium.be, a we Flandrii - na www.studyinflanders.be.
Przy przyznawaniu grantów i stypendiów przez uczelnie i ministerstwa istotne może być to, jak długo ty lub ktoś z twojej najbliższej rodziny pracował w Belgii.

Praca dla studenta

Belgijski rynek pracy jest otwarty dla Polaków. W 2017 r. płaca minimalna wynosiła 1531,93 euro. Belgijskie władze studzą jednak zapał: łączenie pracy z nauką jest dość trudne. Ofert można szukać w urzędach pracy: walońskich i flandryjskich