Norwegia

Nauka za darmo, wybór ścieżki kształcenia spośród dwustu kierunków studiów w języku angielskim - to oferuje studentom Norwegia. Koszty utrzymania w Norwegii wprawdzie zmuszają do podjęcia pracy, ale gra jest warta świeczki: poziom nauki jest wysoki, a infrastruktura doskonała.

System nauki i szkolnictwa wyższego

Norwegia zaprasza na studia na 8 publicznych uniwersytetach (universiteter), 9 uniwersytetach zawodowych (vitenskapelige høyskoler), z których 3 są prywatne oraz 23 publicznych i 31 prywatnych szkołach wyższych (høyskoler, private høyskoler). Dodatkowo studiować można również na uczelniach nadzorowanych przez norweskie ministerstwo obrony (5 szkół) oraz ministerstwo sprawiedliwości (1 szkoła). W sumie w Norwegii działa 77 szkół wyższych, na których uczy się 15 tys. zagranicznych studentów. Internacjonalizacja szkolnictwa wyższego jest jednym z priorytetów władz tego kraju.

Po 3-letnich studiach I stopnia uzyskuje się dyplom licencjata (bachelor). Studia II stopnia (zwykle dwuletnie) pozwalają uzyskać tytuł magistra (master), a studia doktoranckie (trzyletnie) - tytuł doktora (doktor). Od tego systemu są jednak wyjątki: niektóre uczelnie oferują roczne lub 1,5-roczne studia magisterskie, można też zdecydować się na 5-letnie studia magisterskie (one-tier masters degrees, prosto po szkole średniej), 6-letnie studia zawodowe lub też 4-letnie studia licencjackie w szkołach artystycznych, muzycznych i nauczycielskich.

Rekrutacja - wymagania i formalności

Do rozpoczęcia studiów wystarczy zdana matura (świadectwo dojrzałości liceum ogólnokształcącego, liceum zawodowego, technikum lub średniego studium zawodowego) oraz dobre oceny z wybranych przedmiotów, istotnych dla kierunku studiów (matematyka, biologia, chemia, itp.). Przykładową listę dodatkowych wymogów znaleźć można na stronie Uniwersytetu w Oslo. Rekrutację studentów zagranicznych prowadzą uczelnie (Norwegowie oraz osoby z prawem pobytu mogą korzystać z systemu NUCAS (nor. Samordna opptak). Pierwszym krokiem jest zwykle rejestracja za pośrednictwem internetu, drugim złożenie niezbędnej dokumentacji. Uczelnie wymagają m.in. przetłumaczonego świadectwa dojrzałości, kopii dowodu tożsamości, wniosku o przyjęcie na studia i zdjęć. W przypadku problemów z uznaniem dyplomu zgłoś się do norweskiego biura sieci ENIC/NARIC - agencji Nokut (The Norwegian Agency for Quality Assurance in Education).

Terminy rekrutacji różnią się w zależności od uczelni. Uniwersytet w Oslo przyjmuje dokumenty od obcokrajowców do 1 lutego (studia licencjackie) lub 15 kwietnia (studia magisterskie).

Egzaminy na studia są rzadkością. Uczelnie organizują zwykle konkursy świadectw. Liczba miejsc dla zagranicznych studentów jest jednak ograniczona. Aby się dostać, trzeba mieć naprawdę dobre oceny.

Znajomość języka, certyfikaty

Norweskie uczelnie oferują ponad 200 kierunków z wykładowym angielskim, głównie na studiach II stopnia. By studiować na kierunkach z wykładowym jęz. angielskim wystarczy udowodnić, że uczyło się tego języka przez co najmniej 7 lat w szkołach ponadpodstawowych. Kto tego warunku nie spełnia, musi przedstawić certyfikat TOEFL (Test of English as a Foreign Language, 500 punktów w teście papierowym, 170 w komputerowym i 60 w internetowym), IELTS (International English Language Testing Service, co najmniej 5 punktów), APIEL (Advanced Placement International English Language examination, 3 punkty) lub CAE/CPE.

Studia licencjackie prowadzone są głównie w jęz. norweskim. Uczelnie wymagają ukończenia stosownego kursu (np. w Międzynarodowej Szkole Letniej przy Uniwersytecie w Oslo) i zdania egzaminu na poziomie III (Level III). Akceptowane są również certyfikaty Læreplan i norsk som andrespråk oraz Test i norsk (zwany również Bergenstesten) na poziomie zaawansowanym (høyere nivå) z wynikiem Bestått lub Godt bestått. Informacji, jak zdobyć ten drugi szukaj na stronie Uniwersytetu Ludowego (Folkeuniversitetet). Oferty innych letnich kursów, na których można poznać ojczysty język Henryka Ibsena znajdziesz na stronie https://www.studyinnorway.no/

Pozwolenie na pobyt

Jeśli zamierzasz przebywać w Norwegii dłużej niż 90 dni, musisz wystąpić o potwierdzenie studenckiego prawa do pobytu. Pierwszy krok to rejestracja w internetowym serwisie migracyjnym, działającym pod adresem selfservice.udi.no. Krok drugi to wizyta na posterunku lokalnej policji. Urzędnicy poproszą cię o wypełnienie wniosku, przedłożenie zdjęcia paszportowego, zaświadczenia o przyjęciu na uczelnię, oświadczenia o posiadaniu wystarczających środków finansowych oraz zaświadczenia o posiadaniu ubezpieczenia zdrowotnego. Szczegółowe informacje na stronie Norweskiego Urzędu ds. Imigracji oraz w wydanej przez ten urząd broszurze. Dodatkowe informacje na temat obowiązków meldunkowych znajdziesz na stronie www.nyinorge.no.

Koszty studiów i zakwaterowania

Czesne. Niby nie ma nic za darmo, ale akurat w Norwegii studiować można bezpłatnie. Obowiązują jedynie opłaty semestralne (semester fee) w wysokości od 300 do 600 koron (ok. 170-340 zł, przy kursie 1 NOK=0,56 PLN), będące czymś w rodzaju składki na stowarzyszenie studentów. Przynależność do niego daje sporo korzyści – m.in. tańsze bilety.

Utrzymanie i zakwaterowanie. Norwegia to jeden z najdroższych krajów świata – zarobki miejscowych w porównaniu z polskimi są bardzo wysokie, koszty życia również. By przeżyć miesiąc w Oslo, trzeba mieć co najmniej 10 tysięcy koron (5,6 tysiąca złotych). W innych ośrodkach akademickich życie jest nieco tańsze – oszczędnym wystarczy 6-8 tysięcy koron. Semestralne wydatki na zakwaterowanie i utrzymanie Uniwersytet w Oslo szacuje na 50 tys. koron, z czego 15 tys. pochłania wynajęcie mieszkania, 15 tys. wyżywienie, 5 tys. książki i pomoce naukowe, 3 tys. wydatki na transport, 12 tys. - inne potrzeby. Zanim wynajmiesz mieszkanie na wolnym rynku, przeczytaj informacje na stronie www.nyinorge.no (w języku polskim).

Życie studenckie

Mobilność międzynarodowa jest prawem każdego studenta – uznały norweskie władze. Zagraniczny wyjazd jest integralną częścią studiów, podobnie jak indywidualne plany zajęć. Z innych ciekawostek: w Norwegii używane są aż trzy języki narodowe: Bokmål, Nynorsk i Sami. Każdy samorząd sam decyduje, który język na jego terenie będzie wykorzystywany w szkołach i urzędach. Na każdej uczelni działają studenckie organizacje socjalne. Członkostwo w nich jest obowiązkowe – kosztuje zwykle od 300 do 600 koron za semestr. Organizacje te świadczą pomoc prawną, psychologiczną, pomagają w znalezieniu zakwaterowania i np. opiekunki do dziecka.

Stypendia

Polacy mogą starać się o kredyty studenckie z państwowego funduszu Lanekassen oraz zasiłki umożliwiające pokrycie wydatków na zakwaterowanie czy transport. Warunki uzyskania wsparcia są jednak dość trudne do spełnienia. Więcej informacji na stronie www.studyinnorway.no.

Praca dla studenta

Jako obywatel Unii Europejskiej nie potrzebujesz zezwolenia na pracę – możesz ją wykonywać przez 20 godzin tygodniowo nawet przez trzy miesiące w roku na podstawie studenckiego pozwolenia na pobyt. Podczas wakacji można pracować na cały etat. Pracy jest dużo i do tego nieźle płatnej – bez problemu można nająć się na ogrodnika lub budowlańca. Miesięczne zarobki (na pół etatu) mogą sięgnąć 10–15 tysięcy koron.