Studia za granicą
Zanim zaczniesz studia poza Polską, musisz zdobyć informacje na temat obowiązujących w danym kraju zasad rekrutacji, odpłatności za naukę, oferowanych stypendiów, czy możliwości studiowana po angielsku, niekoniecznie w języku urzędowym wybranego kraju.
Dzięki Unii Europejskiej we wszystkich krajach unijnych możesz studiować dokładnie na takich samych zasadach, jak ich obywatele. W całej Europie funkcjonuje trójstopniowy system edukacji wyższej, odpowiadający polskim studiom: licencjackim i inżynierskim, magisterskim i doktoranckim.
Rekrutacja na studia pierwszego stopnia odbywa się na różne sposoby: w niektórych krajach działają centralne instytucje, do których należy przesyłać aplikacje (Niemcy, Wielka Brytania), w innych należy się kontaktować bezpośrednio z wybraną uczelnią (Hiszpania, Włochy).
Zdobądź informacje o systemie edukacji
Szukajcie szczegółowych informacji na stronach internetowych szkół wyższych. Tam znajdziecie również wszystkie konieczne do wypełnienia formularze. Podstawą jest zdana matura, pod warunkiem, że oceny na świadectwie są dobre. Uczelnie same określają, ile punktów należy zdobyć na maturze (wymagają Suplementu do Dyplomu, który umożliwia porównanie efektów kształcenia). Oprócz matury liczy się też znajomość języka obcego (tutaj potrzebne są certyfikaty).
Część uczelni bierze też pod uwagę dodatkowe osiągnięcia i kwalifikacje, np.: staże, praktyki, wolontariat. Egzaminy wstępne są rzadkością: chętni na studia licencjackie zdają je jedynie w Czechach, Finlandii i Portugalii. W pozostałych krajach weryfikacja kompetencji dotyczy tylko kandydatów na uczelnie artystyczne (sztuka, muzyka) i sportowe, a także chętnych do studiowania medycyny, farmacji i stomatologii, rzadziej kierunków inżynieryjnych (np. w Belgii).
Na wszystkich unijnych uczelniach działa Europejski System Transferu Punktów Kredytowych ECTS - czyli międzynarodowy system rejestracji postępów kształcenia. Dzięki ECTS w dowolnym momencie możesz przenieść się z jednej uczelni na drugą bez obaw, że nowa szkoła nie uzna kompetencji zdobytych w poprzedniej.
Znajomość języka obcego
Startując na większość uczelni w Europie i na świecie będziesz musiał potwierdzić swoją znajomość języka dobrym wynikiem oficjalnego egzaminu, np. Certificate in Advanced English (CAE) z angielskiego. W niektórych krajach może zdarzyć się, że jakaś uczelnia sama przeprowadza egzaminy językowe kwalifikujące na studia (np. DSH w Niemczech). Interesującym rozwiązaniem jest możliwość rozpoczęcie nauki (pierwszy rok) po angielsku w Niemczech lub po rosyjsku w Estonii. Jeszcze lepiej jest na uczelniach państwowych w Skandynawii i Holandii. Tu na wielu kierunkach możesz studiować po angielsku do końca nauki.
Programy stypendialne dla studentów
Nawet, jeżeli wybierzesz studia w polskiej szkole wyższej, to dzięki programowi Erasmus + część swoich studiów możesz zrealizować zagranicą. Warto też zainteresować się stypendiami rządowymi oraz takimi, które fundowane są przez organizacje międzynarodowe. O stypendium w ramach programu Erasmus możesz ubiegać się tylko w swojej macierzystej uczelni. Stypendium trwa od 3 miesięcy do 12 miesięcy, a wysokość dofinansowania zależy od kraju, do którego się wybierasz. Może być to któryś z krajów Unii Europejskiej lub Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Turcja. Oferty stypendialnej możesz szukać również na stronach internetowych Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej. W niektórych krajach stypendiami ze środków państwowych dysponuje ministerstwo spraw zagranicznych (tak jest np. w Hiszpanii) lub wyznaczone do tego instytucje (np. DAAD w Niemczech).
Praca dla studenta
Studiując w krajach Unii Europejskiej, powinieneś być traktowany dokładnie tak, jak studenci miejscowi. W niektórych krajach studenci studiów dziennych mogą pracować tylko przez ograniczoną, odgórnie ustaloną liczbę godzin w tygodniu lub roku. Chodzi o to, by nie stanowili nieuczciwej konkurencji na rynku pracy dla tych osób, za które trzeba płacić pełne składki ubezpieczeniowe. Ofert pracy warto szukać w uczelnianych biurach karier, tam też można uzyskać porady dotyczące tego, jak powinna wygląda umowa o pracę w danym kraju i jak dochodzić swoich praw. Jedynym krajem w Europie, w którym Polacy wciąż nie mogą swobodnie podejmować pracy, jest pozostająca poza UE Szwajcaria. Rząd tego kraju, mimo protestów Komisji Europejskiej, wprowadził limity dla obcokrajowców poszukujących pracy.
Ubezpieczenie, pozwolenie na pobyt
Wymóg uzyskania pozwolenia na pobyt dotyczy wszystkich, którzy planują zostać w danym kraju dłużej niż trzy miesiące. Jedynym państwem, w którym nie jest ono wymagane jest Wielka Brytania. Do spełnienia formalności potrzebny ci będzie dokument tożsamości, zaświadczenie o przyjęciu na studia, dowód ubezpieczenia zdrowotnego oraz potwierdzenie posiadania wystarczających środków na utrzymanie. W niektórych krajach konieczny jest też dokument potwierdzający, że znalazłeś sobie mieszkanie. Wystawianiem pozwoleń zajmuje się administracja lokalna. Może to być wydział w prefekturze, komisariat policji albo regionalny urząd ds. cudzoziemców. O potwierdzenie ubezpieczenia zdrowotnego musisz się postarać przed wyjazdem: w wojewódzkim oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia trzeba złożyć wniosek o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ).