Ile naprawdę kosztują studia?
Marzeniem większości kandydatów są studia dzienne na uczelni publicznej.
Dlaczego? Bo taki system nauki oznacza najniższe koszty, które znacznie wzrastają w przypadku szkół wyższych niepublicznych oraz studiów zaocznych.
Ile zatem muszą wydać studenci, aby zyskać dyplom licencjata lub magistra?
Koszty życia studenckiego w Polsce
Gratulacje! Zostałeś właśnie studentem.
Rozpoczynasz samodzielne życie. Czas zadbać o budżet.
Wiadomo, że nawet „darmowe” studia dzienne na uczelni publicznej są tylko tańsze od innych, a płacić trzeba. Policzmy razem, jaki jest średni koszt studiowania w Polsce. Poniżej zobaczycie kilka wariantów od naprawdę „budżetowych” do tych zapewniających wyższy standard życia. Znając przybliżone koszty łatwiej zarządzać pieniędzmi, które mamy do dyspozycji i unikać sytuacji, gdzie brakuje w ostatnich dniach miesiąca na podstawowe potrzeby. W skład stałych wydatków studenci powinni wliczać: opłaty za studia (czesne), wydatki na materiały do nauki, mieszkanie, transport, wyżywienie, telefon, rozrywkę, która na tym etapie życia może być traktowana jako niezbędna. Dodatkowo część środków należy przeznaczyć na wydatki nieregularne tj. kosmetyki, środki czystości, ubrania, leki i inne nieprzewidziane koszty.
Opłaty za studia
Najtańsze są studia na uczelniach publicznych, prowadzone w trybie dziennym. Za takie studia nie ponosi się opłat w postaci czesnego. Jednak żeby dostać się na studia dzienne, trzeba pokonać podczas rekrutacji czasem bardzo wielu kandydatów. Dobrze zdana matura to klucz do zdobycia miejsca na wymarzonym kierunku studiów dziennych. Jeżeli chodzi o kwestie finansowe, studia dzienne to optymalny wybór, bo za naukę nie trzeba nic płacić. Obecnie wiele uczelni stwarza studentom możliwość jednoczesnej pracy, nawet na studiach dziennych. Indywidualna organizacja studiów lub optymalnie ułożony plan zajęć pozwala dorobić także studentom dziennym. Nie jest to możliwe na wszystkich kierunkach, ale zdarza się coraz częściej.
Studia zaoczne oraz te na uczelniach niepublicznych wiążą się z kosztami, które uiszczane są co miesiąc lub co semestr. Opłaty różnią się z zależności od uczelni i kierunku studiów. Do najdroższych należą prywatne lub niestacjonarne studia medyczne.
Warto pamiętać, że powtarzanie semestru jest płatne nawet na studiach dziennych. Dlatego warto przykładać się do nauki.
Opłaty za studia w Polsce od 0 zł - ok. 35 000 zł za semestr
Materiały do nauki
Nie wszystkie materiały i podręczniki do studiowania zapewnia uczelnia. Część rzeczy trzeba kupić. W tej kategorii największym wydatkiem, bez względu na kierunek studiów, jest komputer, bez którego ciężko wyobrazić sobie naukę. Koszt materiałów takich jak: podręczniki, sprzęt laboratoryjny, farby na kierunkach artystycznych obciążają budżet studenta i różną się w zależności od rodzaju studiów. Wydatki na materiały można obniżyć korzystając z czytelni i bibliotek oraz kupując używane rzeczy, o ile jest to możliwe. Po skończeniu roku, część rzeczy można odsprzedać dalej. Niektóre z wydatków są jednorazowe inne, jak np. ksero dość częste.
Materiały do nauki średnio w miesiącu od 50 zł - 300 zł miesięcznie
Mieszkanie
To jedna z najważniejszych pozycji w budżecie studenta. Najtańsza opcją jest mieszkanie w domu rodzinnym. Z tego rozwiązania mogą korzystać jedynie osoby z miast akademickich lub ich bliskiego sąsiedztwa.
Inne rozwiązanie to pokój w akademiku, choć przysługuje zazwyczaj osobom spełniającym określone kryterium dochodowe. Cena pokoju w akademiku zależy od tego ilu osobowy jest to pokój (najtańsze są pokoje wieloosobowe od około 350 zł za miesiąc, najdroższe są jedynki, czy pokoje jednoosobowe). Cena za akademik zależy także od standardu pokojów. W obrębie jednej uczelni można znaleźć akademiki tańsze i droższe. Najdroższe akademiki dorównują ceną pokoju w wynajmowanym mieszkaniu.
Wynajęcie pokoju lub całego mieszkania to opcja najdroższa. Średnio za pokój trzeba zapłacić od 600 do 1000 zł, w zależności od miasta i lokalizacji. Kawalerka to koszt 1500 - 2000 zł. Do tego w mieszkaniu należy doliczyć opłaty za media, takie jak woda, prąd, gaz.
Mieszkanie studenta - od 0 zł do 2000 zł
Transport w mieście
Transport to wbrew pozorom dość istotny wydatek. Miasta akademickie są zazwyczaj duże, a zajęcia z różnych przedmiotów mogą odbywać się w różnych miejscach oddalonych od siebie. Istotny jest także dojazd do domu i z domu na studia. W zależności od odległości i częstości wizyt w domu kwota może wyjść na tyle duża, że bardziej opłaca się jeździć własnym autem niż komunikacją zbiorową.
Jeżeli chodzi o komunikację publiczną studenci mogą liczyć na 50% zniżkę od ceny podstawowej za bilet. Kupując bilety okresowe także można zaoszczędzić. Już przy kilku przejazdach w tygodniu, bilet okresowy jest bardziej opłacalny niż płacenie za jednorazowe bilety.
Bilet semestralny na komunikację miejską w większości miast nie przekracza kwoty 200 zł. Zazwyczaj bilet można zintegrować albo z legitymacją studencką albo z karta miejską, dzięki której dostępne są inne usługi miejskie, w tym inne formy transportu, takie jak rowery miejskie czy hulajnogi.
Wyżywienie
Jest to kategoria najtrudniejsza do określenia i najbardziej indywidualna. Studenci w razie potrzeby bardzo oszczędzają na jedzeniu lub przeciwnie bardzo dużo wydają, żywiąc się głównie „na mieście”. Najtańsze jest przygotowywanie posiłków samodzielnie. Jednak nie jest to popularne wśród studentów. Ciepłe posiłki można zjeść w wielu miejscach. Do wyboru są stołówki lub kantyny studenckie na terenie uczelni, a także bistra, pizzernie, budki z fast foodami, restauracje. Tutaj, w zależności od preferencji żywieniowych i budżetu, studenci wydają średnio około 350 zł miesięcznie. Jednak kwota ta może być dużo wyższa.
Wyżywienie studenta ok. 350 zł
Rozrywka, kultura
Kategoria bardzo ważna w życiu studenta. Wyjścia do kina, teatru, na wystawy i koncerty zazwyczaj są płatne, chociaż w zależności od miasta oferta bezpłatnych wydarzeń może być szeroka. Siłownia lub dodatkowe kursy albo hobby to kolejne pozycje w budżecie. Imprezy, zazwyczaj cotygodniowe, mogą także sporo kosztować - wejścia do klubów, wydatki na napoje. Z wydatków na rozrywkę teoretycznie można zrezygnować całkowicie, ale któż by chciał ... Warto zachować zdrowy balans i pozwolić sobie od czasu do czasu na coś przyjemnego.
Podsumowując wydatki na studia, można stwierdzić, że to kwestia bardzo indywidualna i nie sposób wyliczyć dokładnie, ile należy przewidzieć miesięcznie.
Jednak, aby oprzeć się na jakimś konkrecie, można skorzystać z dostępnych danych. Związek Banków Polskich przygotował raport, z którego wynika, że polski student wydaje miesięcznie ponad 2100 zł. Chociaż kwota będzie inna dla każdej osoby, to ta wyliczona w raporcie może być punktem orientacyjnym przy planowaniu własnego budżetu.
Jeżeli nie dysponujesz taką kwotą, możesz np. postarać się o stypendium żeby wzmocnić swój budżet.
O tym jak to zrobić piszemy w artykule Jak zdobyć stypendium? - poradnik studenta.