PWSZ
Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe (obecnie w większości funkcjonujące pod nazwą Akademii Nauk Stosowanych lub Uczelni Zawodowych) zaczęły się pojawiać się na polskim rynku edukacyjnym w 1998 roku, dzięki przyjętej w czerwcu 1997 roku ministerialnej ustawie o wyższych szkołach zawodowych.
W założeniu PWSZ miały zwiększyć dostęp do studiów dla młodzieży z miejscowości oddalonych od dużych ośrodków akademickich, przyczynić się do równomiernego pokrycia kraju placówkami szkolnictwa wyższego oraz odpowiedzieć na potrzeby lokalnego rynku pracy. PWSZ miały dawać możliwość bezpłatnego studiowania blisko miejsca zamieszkania, reagować na potrzeby miejscowej przedsiębiorczości, tworzyć kierunki i specjalności na zamówienie lokalnych społeczności i ich potrzeb.
W ten oto sposób na edukacyjnej mapie Polski pojawiły się państwowe wyższe szkoły zawodowe w Tarnowie, Legnicy, Elblągu, Nowym Sączu, Jeleniej Górze, Gorzowie Wielkopolskim, Sulechowie, Jarosławiu. Kolejne powstały w Krośnie, Lesznie, Wałbrzychu, Płocku, Kaliszu, Pile, Białej Podlaskiej, Sanoku, Przemyślu, Tarnobrzegu, Nysie, Chełmie, Ciechanowie, Nowym Targu, Raciborzu, Włocławku, Opolu, Łomży, Głogowie, Gnieźnie, Wałczu, Oświęcimiu, Zamościu, Suwałkach, Skierniewicach, Sandomierzu oraz Koszalinie.
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 Prawo o szkolnictwie wyższym, która obowiązywała do 1 października 2018, wprowadziła definicję uczelni zawodowej jako „uczelni prowadzącej studia pierwszego lub drugiego stopnia albo jednolite studia magisterskie, nieposiadającej uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora".
Nowa ustawa o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 lipca 2018 roku pozwoliła publicznym uczelniom zawodowym na zmianę nazw z użyciem słowa "uczelnia", które wcześniej zarezerwowane było dla uniwersytetów czy politechnik. Wiele Placówek skorzystało z tej możliwości i dokonało zmian, by podkreślić akademicki charakter kształcenia. Warto jednak zaznaczyć, że uczelnie zawodowe kształcą na studiach wyłącznie o profilu praktycznym, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb otoczenia społeczno-gospodarczego regionu.
Nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, która weszła w życie 21 września 2021 roku pozwala uczelniom spełniającym określone warunki na dalszą zmianę nazwy, podnosząc tym samym ich status. Miano Akademia Nauk Stosowanych mogą nosić te szkoły wyższe, które funkcjonują co najmniej 10 lat, liczba studentów studiów stacjonarnych wynosi co najmniej 100, co najmniej 50% nauczycieli akademickich jest zatrudnionych w tej uczelni jako podstawowym miejscu pracy. Uczelnia musi prowadzić studia pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na co najmniej 5 kierunkach, a także kształcić na co najmniej jednym kierunku przygotowującym do wykonywania zawodów, o których mowa w art. 68 ust. 1, lub kierunku studiów kończącym się uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera lub magistra inżyniera. Żaden kierunek studiów prowadzonych przez uczelnię nie może zostać oceniony negatywnie w wyniku przeprowadzonej przez Polską Komisję Akredytacyjną oceny jakości kształcenia.
Kryteria te spełniło w ostatnim czasie wiele szkół. Szyld "Akademia" pojawił się na gmachach uczelni w Białej Podlaskiej, Pile, Łomży, Elblągu, Koninie, Koszalinie, Ciechanowie, Gnieźnie, Tarnowie, Zamościu, Płocku, Nowym Targu, Nowym Sączu, Wałczu, Jarosławiu, Raciborzu, Lesznie, Nysie, Chełmie, Krośnie, Przemyślu, Gorzowie Wielkopolskim, Włocławku, Głogowie, Wałbrzychu, Jeleniej Górze i Skierniewicach.
Poniżej prezentujemy Wam publiczne uczelnie zawodowe wraz z ich ofertą kształcenia.
PWSZ kierunki studiów
Czytaj więcej o studiach PWSZ
Czy warto kończyć studia PWSZ
Ukończenie studiów to często warunek konieczny pracy w konkretnym zawodzie czy na określonym stanowisku. W wielu przedsiębiorstwach czy instytucjach awans zawodowy jest możliwy jedynie w przypadku posiadania dyplomu szkoły wyższej. Poza tym zdobycie wyższego wykształcenia to po prostu prestiż, wyróżnienie, satysfakcja.
Uczelnie poprzez współpracę z lokalnymi przedsiębiorcami gwarantują studentom praktyki, staże, wizyty studyjne w zakładach produkcyjnych czy innych instytucjach, a także konsultacje w zakresie pac dyplomowych. To doskonała okazja zdobycia doświadczenia, zapoznania się z realiami pracy, ale też zdobycia kontaktów, które mogą zaowocować wieloletnią współpracą.
Studenci mogą także skorzystać ze wsparcia uczelnianych biur karier. To instytucje pomocne w aktywizacji zawodowej absolwentów, które poprzez swoje inicjatywy jak warsztaty, targi pracy, konsultacje pomagają postawić pierwsze kroki w życiu zawodowym. Dzięki ścisłej współpracy z lokalnym biznesem ułatwiają znalezienie młodym ludziom zatrudnienia.
Aktywni studenci mają możliwość zaangażowania się w działalność funkcjonujących na uczelniach różnych organizacji studenckich. To także szansa na rozwijanie pasji, zdobywanie cennych doświadczeń. Uczestnicząc w spotkaniach kół naukowych żacy mają możliwość poznania ludzi z określonej branży.
Szkoły uczestniczące w programach wymiany studentów umożliwiają odbycie etapu studiów w uczelniach partnerskich – to okazja do nawiązania nowych znajomości, zdobycia przyszłych kontaktów zawodowych, podszlifowania języka obcego.
Poza tym studiowanie jakiejkolwiek dziedziny poszerza horyzonty, wymaga pewnej refleksji nad zgłębianym zagadnieniem, otwiera na nieznane, uświadamia pewne zjawiska, uczy tolerancji względem osób o innych poglądach.
Czy warto więc kończyć studia? Na pewno tak.
Jaka praca po studiach PWSZ
PWSZ kładą szczególny nacisk na stronę praktyczną studiów. Celem jest przygotowanie wykwalifikowanych kadr na potrzeby lokalnego rynku. Oferta kształcenia jest elastycznie dopasowywana do zmieniających się potrzeb. Zacieśniona współpraca z lokalnymi przedsiębiorstwami i instytucjami pozwala wyposażać absolwentów w umiejętności potrzebne na konkretnych stanowiskach pracy.
W zależności od ukończonego kierunku absolwenci są przygotowani do wybranej profesji. Przyjrzyjmy się niektórym obszarom aktywności zawodowej.
Kierunki medyczne przygotowują kadry do pracy w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej: szpitalach, przychodniach, gabinetach lekarskich. Absolwenci pracują w sanatoriach, domach opieki i klubach sportowych, ośrodkach rehabilitacji, hospicjach, pogotowiu ratunkowym.
Osoby, które ukończyły kierunki techniczno-ekonomiczne pracują w firmach projektowych, konstruktorskich, zajmują się działalnością technologiczną, diagnostyczną czy menedżerską. Są zatrudniane w przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej i sanitarnej, jednostkach administracji państwowej i samorządowej, instytucjach monitorujących środowisko, laboratoriach badawczych.
Absolwenci studiów humanistycznych, głównie filologicznych, pedagogicznych zatrudniani są w szkołach podstawowych i średnich, szkołach językowych. Pracują w poradniach pedagogicznych, zajmują się organizowaniem czasu wolnego i krzewieniem kultury w instytucjach artystycznych, placówkach życia kulturalnego, domach kultury, ale też poradniach doradztwa zawodowego, urzędach pracy, agencjach zatrudnienia, działach HR, firmach szkoleniowych, pracują jako trenerzy personalni, coachowie.
Dla kogo studia PWSZ
Studia w PWSZ wybierają osoby, dla których kluczowe jest zdobycie wykształcenia w poszukiwanych na rynku pracy zawodach. Różnorodność oferowanych kierunków powoduje, że na studia decydują się zarówno humaniści, społecznicy, osoby o predyspozycjach technicznych, chętni do zgłębiania wiedzy medycznej.
Kierunki inżynierskie wybierają osoby, które są za pan brat z przedmiotami ścisłymi, mają analityczny umysł, są kreatywne, umieją znajdować niestandardowe rozwiązania problemów, posiadają umiejętności logicznego myślenia. Na studiach przydatna będzie również wyobraźnia przestrzenna i zdolności techniczne.
Fizjoterapia, pielęgniarstwo, ratownictwo medyczne i inne kierunki medyczne to propozycja dla osób zdyscyplinowanych, systematycznych. Ich przyszła praca będzie wymagać szczególnych predyspozycji, a wręcz powołania. Zawody medyczne wymagają dużej odporności, profesjonalizmu, podejmowania decyzji w szybko zmieniających się sytuacjach, zagrażających często życiu pacjenta. Bardzo ważna w przypadku kandydatów jest silna empatia i zdolność komunikowania się z członkami zespołu leczącego, chorym i jego rodziną w celu stworzenia właściwych warunków do leczenia pacjenta. Od przyszłych fizjoterapeutów oczekuje się także doskonałej kondycji fizycznej.
Studia pedagogiczne wybierają osoby, które lubią pracę z ludźmi, łatwo nawiązują kontakt, bardziej cenią sobie aspekt społecznikowski i misję związaną z pracą, niż wysokość wynagrodzenia. Bardzo ważne u przyszłego pedagoga będą rozwinięte umiejętności interpersonalne, chęć niesienia pomocy, dawania wsparcia, uwrażliwienie na problemy społeczne, radzenie sobie z konfliktami.
Na kierunkach z obszaru administracji najlepiej odnajdą się kandydaci, którzy interesują się gospodarką, funkcjonowaniem instytucji publicznych, życiem społecznym, problematyką nadużyć prawnych. Ważną cechą jest umiejętność kierowania zespołami ludzi, łatwość nawiązywania kontaktu, wzbudzania zaufania. Przyszli pracownicy administracyjni powinni swobodnie poruszać się w technikach biurowych, posługiwać narzędziami komunikacyjnymi.
Niezależnie od predyspozycji, wszystkich kandydatów którzy wybierają studia na PWSZ łączy chęć zalezienia się prestiżowym gronie studentów wyższej uczelni, zdobycia solidnego wykształcenia, dyplomu publicznej szkoły wyższej.
Zasady rekrutacji na studiach PWSZ
Przyjęcia na studia do Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych odbywają się w oparciu o wyniki uzyskane na maturze. Uczelnie wskazują konkretne przedmioty, jakie będą punktowane, lub pozostawiają kandydatowi dowolność w tym zakresie. Najczęściej przeliczniki są korzystniejsze dla osób, które na maturze wybrały poziom rozszerzony, niemniej zdawanie przedmiotów tylko na poziomie podstawowym najczęściej nie dyskwalifikuje kandydata.
Przykładowo osoby, które chcą studiować w ANS w Gnieźnie będą miały przeliczony wynik maturalny z języka polskiego oraz jednego przedmiotu wybranego spośród kilku przypisanych do konkretnego kierunku studiów. Faworyzowane są osoby z maturą na poziomie rozszerzonym. U kandydatów wybierających się na filologię dodatkowo punktowany będzie wynik z języka obcego.
W ANS w Nowym Targu na wybrane kierunki, oprócz konkursu świadectw, przewidziany jest dodatkowy egzamin. Np. kandydaci architekturę zdają egzamin z rysunku.
Jak widać więc zasady rekrutacji na poszczególne uczelnie są zróżnicowane. Koniecznie wcześniej trzeba dokładnie je poznać, aby położyć nacisk na kluczowe przedmioty na maturze, ale też odpowiednio przygotować się do egzaminów na niektóre kierunki studiów. Wszystkie informacje rekrutacyjne znajdują się na stronach uczelni najczęściej w zakładce „kandydat” lub „rekrutacja.”
Zanim wybierzesz studia PWSZ
Każda uczelnia ma w swoje ofercie kilka lub kilkanaście kierunków. Przeanalizuj dokładnie, jakie wykształcenie chcesz uzyskać. Jakie są perspektywy zatrudnienia, w jakim zawodzie znajdziesz pracę i czy z taką dziedziną chcesz się zawodowo związać.
Faktem jest, że wiele młodych osób, kończących szkołę średnią, nie do końca jeszcze wie, jaką dalszą ścieżkę edukacji wybrać. Warto na tym etapie skorzystać z pomocy specjalistów. Pedagodzy czy doradcy zawodowi mogą określić kompetencje, wskazać mocne i słabe strony odnośnie przyszłej pracy. Wiedząc już teraz, w czym jesteśmy lepsi, możemy świadomie zdobywać wykształcenie przydatne w przyszłym życiu zawodowym.
Warto wcześniej dokładnie sprawdzać zasady rekrutacji, aby szczególnie przyłożyć się do przedmiotów maturalnych, z których wynik będzie decydował o przyjęciu na studia. Znając szczegółowe przeliczniki punktów, limity miejsc czy wymagane progi punktowe, można oszacować uzyskany wynik, a tym samym ocenić szanse na przyjęcie na konkretny kierunek studiów.
Celem kształcenia jest zdobycie konkretnego zawodu. Pytajcie więc o praktyki realizowane w uczelni, z jakimi przedsiębiorstwami lub instytucjami uczelnia współpracuje. Pierwsze kontakty zawodowe nawet w ramach obowiązkowych staży czy praktyk mogą zaowocować kontaktami, które przełożą się na wieloletnią współpracę.
Szukajcie informacji na stronie internetowej uczelni, ale też sprawdzajcie rankingi konkretnych kierunków, czytajcie opinie o uczelniach, śledźcie fora internetowe. Studenci i absolwenci chętnie dzielą się swoimi doświadczeniami.
Opinie o studiach PWSZ
Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe to uczelnie, których założeniem jest udostępnienie edukacji osobom, które z różnych powodów nie mogą opuścić miejsca zamieszkania i kształcić się w odległych uczelniach publicznych. W ich ofercie edukacyjnej dominują kierunki medyczne, humanistyczne, ekonomiczno-administracyjne i techniczne. Zasadniczo kształcą na poziomie I stopnia – absolwenci uzyskują dyplom licencjata i inżyniera. Wybrane PWSZ mają uprawnienia do prowadzenia magisterskich studiów na wybranych kierunkach.
Ania, studentka ANS w Pile jest usatysfakcjonowana wyborem swojej uczelni. Uważa, że szkoła daje solidne podstawy. Po prostu studia odbywają się w mniejszej miejscowości, ale nie uważa, żeby ten fakt miał jakikolwiek wpływ na jakość kształcenia. Poza tym część wykładowców to osoby z poznańskich szkół wyższych. I dodaje: „Tak naprawdę od nas samych zależy, jak ułoży się życie zawodowe – każdy ma inną osobowość, predyspozycje, inteligencję emocjonalną, inne oczekiwania i potrzeby. Wszelkie uogólnienia nie mają sensu. Ja jestem z uczelni zadowolona”.